VVD minst integere partij van Nederland

De lijst der lijsten is er weer! Vrij Nederland (VN) brengt opnieuw een lijst uit met alle sjoemelende politici. Nog nooit waren het zoveel als in 2013; een record van 62 affaires. Wie zijn ze, van welke partij zijn ze. Maar nog belangrijker: wat deden ze verkeerd?

Samen met twee hoogleraren, Leo Huberts, hoogleraar bestuurskunde aan de VU en Muel Kaptein, hoogleraar integriteit aan de Erasmus Universiteit maakte VN een zogenoemde Politieke Integriteitsindex. Hierin zijn alle affaires van politici opgenomen sinds 1980. Een kaart laat duidelijk zien waar de volksvertegenwoordiger zitten en van welke partij ze zijn. Ook zijn alle misstappen beschreven.

De lijst met al het sjoemel is hier te vinden.

De VVD spant opnieuw de kroon: dertien nieuwe zaken het afgelopen jaar tegen negen voor de nummer twee, de PvdA. Vorig jaar ‘wonnen’ de liberalen ook al met tien affaires. Hoewel het CDA in totaal de meeste sjoemelpraktijken op haar naam heeft staan, wordt de partij nu rap ingehaald door de VVD, 65 tegen 64 zaken.  Bij het totaal van het CDA zitten veel oude Limburgse corruptie zaken uit de vorige eeuw. De laatste tien jaar scoorden de drie grootste partijen als volgt: VVD 54 zaken, het CDA 50 en de PvdA 40. Omvang speelt natuurlijk een grote rol. Hoe meer mensen er in een partij zitten, hoe meer gesjoemel. Daarom is het logisch dat er bij de grootste partij, de VVD de meeste affaires zijn. Opvallend genoeg vinden ook de zwaarste integriteitsschendingen plaats binnen de liberale partij. Drie VVD’ers werden recent strafrechtelijk veroordeeld: Ricardo Offermanns kreeg in januari 120 uur taakstraf wegens corruptie, Berthold Ziengs werd afgelopen september veroordeeld tot 22 maanden cel wegens belastingfraude en witwassen en Ton Hooijmaijers kreeg in december drie jaar cel wegens omkoping, witwassen en valsheid in geschrifte.

Binnen gemeenten en provincies wordt het meest gesjoemeld. ‘Slechts’een op de vijf misstappen vindt plaats in Den Haag en internationale organisaties. Limburg en Noord-Brabant zijn de provincies met de meeste integriteitskwesties; Friesland en Groningen zijn het ‘schoonst’. Echte harde corruptie komt in Nederland relatief weinig voor. Dat blijkt ook uit het internationale corruptieonderzoek van Transparancy International. Maar Nederland kent wel typische polderproblemen rondom integriteit. De meeste schendingen die voorkomen zijn bijvoorbeeld een raadslid met een onderneming die zaken doet met de gemeente of een politicus die zijn eigen stichting subsidieert. Ook vinden veel affaires plaats in de privésfeer. Denk aan rijden onder invloed en vechtpartijen.

In 2013 was er meer media-aandacht dan ooit voor falende politici. De lat komt voor volksvertegenwoordigers steeds hoger te liggen. Zoals hoogleraar integriteit Muel Kaptein vorig jaar al zei:

Als politici al niet het goede voorbeeld in de samenleving geven, wie dan wel?

cc-foto: MyTudut VN: Winnaar van sjoemeljaar 2013: de VVD