WikiLeaks onthult geheimen VS wereldpolitiek

Volgens de Britse krant The Guardian leidt de publicatie van documenten die de klokkenluiders-site WikiLeaks in handen heeft tot een diplomatieke crisis. Van de ruim 250.000 diplomatieke berichten zijn er 3021 uit Nederland afkomstig.

NRC Handelsblad schrijft:

De Amerikaanse regering blijkt haar beambten in het buitenland onder meer te hebben ingezet om allerlei informatie te vergaren over een groot aantal belangrijke politici. Het ging niet alleen om regeringsleiders, maar ook om hoge functionarissen bij de Verenigde Naties, waarvan het hoofdkwartier in New York staat. Washington wilde niet alleen alles weten over de netwerken van deze personen, maar aasde ook op hun creditcard- en DNA-gegevens.

WikiLeaks publiceert de documenten vanavond online maar gaf vooraf gevestigde media als The Guardian , New York Times , Le Monde en Der Spiegel inzage.

De NOS zet enkele belangrijke onthullingen op een rijtje:

– Arabische leiders drongen aan op een aanval op Iran – Amerikaanse functionarissen hebben de opdracht gekregen om de VN te bespioneren – De Iraanse president Ahmadinejad wordt vergeleken met Hitler. Iran heeft hoogwaardige raketten gekocht van Noord-Korea die West-Europa kunnen bereiken – De Russische president Poetin heeft banden met de georganiseerde misdaad – Saudi-Arabië blijft een belangrijke sponsor van terreurgroepen als al-Qaida – China heeft geprobeerd om Amerikaanse computernetwerken te saboteren en zoekmachine Google plat te leggen

De site WikiLeaks werd zondag zwaar aangevallen met een zogeheten DDoS-attack. Doel van zo’n aanval is de site onbereikbaar te maken.

Update 23:35

De Pers citeert de Italiaanse minister van Buitenlandse zaken:

‘Dit is 11 september, maar dan op diplomatiek gebied’

De Volkskrant zet op een rij wat de Amerikanen intern zoal over buitenlandse leiders meldden, veelal betreft het bondgenoten:

Hamid Karzai (president Afghanistan): ‘Een extreem zwakke man die niet naar feiten luisterde, maar die zich liever liet misleiden door mensen die hem verhalen vertelden over de meest bizarre complotten tegen hem.’ (Amerikaanse ambassade Kabul)

Der Spiegel (Engelstalig) meldt dat uit de WikiLeaks documenten blijkt dat de Amerikanen een spion hadden die dichtbij de formatieonderhandelingen van de regering Merkel zat. Het zou gaan om een jonge en snelrijzende ster binnen de FDP.

Het Duitse weekblad zet ook een uitgebreide uitleg over de documenten online, eveneens in het Engels.

Der Spiegel:  WikiLeaks FAQ – What Do the Diplomatic Cables Really Tell Us?

Update 08:00

De Volkskrant ontdekt in een document dat de Franse president Sarkozy premier Balkenende hoogstpersoonlijk onder druk heeft gezet om Nederlandse troepen in Afghanistan te houden. Begin dit jaar viel het kabinet omdat de PvdA wilde vasthouden aan de afspraak tot beëindiging van de missie in Uruzgan en het CDA van Balkenende niet.

De krant zet ook de roddels  en persoonlijke informatie over de wereldtop op een rij. Zo maken de VS zich zorgen over de innige banden tussen Berlusconi en Poetin, waarbij de laatstgenoemde het onderhouden van innige banden met de maffia wordt verweten.

Over de Britse prins Andrew wordt geconstateerd dat die zich als een hork gedraagt.

De New Zealand Herald bericht uitgebreid over de opvallende gewoontes van de Libische dictator Khadaffi. Zo is hij bang om boven zee te vliegen en verblijft hij het liefste op de begane grond van gebouwen. Op al zijn reizen wordt hij vergezeld door een 38-jarige ‘voluptueuze’ blonde verpleegkundige uit de Oekraïne. Hij zette zelfs eens een privé-jet in om haar over te brengen naar een conferentie in Lissabon toen ze haar vlucht miste wegens douane-procedures.

Update 10:20

De Belgische minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere relativeert tegenover de VRT  de commotie rond de onthullingen van Wikileaks:

Dat er harde taal wordt gesproken over de leiders, dat overstijgt niet het niveau van de gemiddelde lezersbrief en dat gebeurt ook in onze diplomatie. We moeten daar niet flauw over doen, diplomatie is geen werk voor koorknapen. Bovendien kan het ook helpen om inzicht te krijgen in de politieke situatie in een land.

Hij is wel verontrust over het feit dat blijkt dat Amerikaanse diplomaten actief worden ingezet voor spionage. Zo moeten ze zoveel mogelijk persoonlijke gegevens over personen verzamelen, van AirMiles-nummers tot de nicknames die gebruikt worden op internet. Over België worden in de WikiLeaks-documenten vooralsnog geen geheimen naar buiten gebracht. Of dat steekt, is niet bekend.

Update 13.45

Uit documenten van Wikileaks blijkt dat er in Nederland Amerikaanse kernwapens liggen. Dat er kernwapens in Nederland liggen werd al langer vermoed en geldt eigenlijk als ‘publiek geheim’. De regering heeft tot nu toe geweigerd de vermoedens te bevestigen.

Trouw schrijft:

In een vertrouwelijk memo van de Amerikaanse ambassadeur in Duitsland, Philip Murphy, wordt gesproken over de mogelijkheid van het terugtrekken van ‘kernwapens uit Duitsland, en misschien ook uit België en Nederland’.

Update 18:00 De VS probeerde EU-landen om te kopen om gevangenen uit Guantánamo Bay op te nemen. De New York Times schrijft dat uit één van de gelekte vertrouwelijke documenten blijkt dat bondgenoten van de VS geen gevangenen wilden opnemen, maar dat ze verleidt werden dit wel te doen in ruil voor geld of macht.

Zo zou Barach Obama naar Slovenië komen, als ze één gevangene zou opnemen en het eiland Kiribati zou miljoenen krijgen in ruil voor Chinese moslims. België werd met het opnemen van gevangenen een sterkere positie in de EU beloofd.

Update 20:00 In Amerika is er een grootschalig onderzoek aan de gang naar personen die documenten hebben gelekt. Daarbij werken het ministerie van Buitenlandse Zaken en Defensie nauw samen, zegt minister Clinton. Dat meldt de NOS. Clinton vindt dat diegenen die hebben gelekt verantwoordelijk zijn voor een ‘aanslag op de internationale gemeenschap’.

Ook president Obama heeft de nieuwe lek van Wikileaks veroordeeld. “Ik kan met zekerheid zeggen dat de president – en dit is een understatement – niet blij was toen hij vorige week op de hoogte werd gebracht van de publicatie.” Het Witte huis noemt de lek ‘een ernstige misdaad’ en de verantwoordelijken ‘criminelen’.

Update dinsdag 07:40 Hoge Chinese functionarissen zouden geen bezwaar hebben tegen een verenigd Korea waarin Zuid-Korea de leiding neemt. Dat meldt de De Pers dinsdagochtend. Het idee begint steeds meer aanhang te vinden in de Chinese regering. Dit is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk, omdat China altijd de sterkste en vaak de enige bondgenoot van Noord-Korea is geweest. In de WikiLeaks-documenten zou staan dat China geen behoefte meer heeft aan Noord-Korea als bufferstaat. cc-foto: Louise Forrest