Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Zembla: Pensioenfonds zorgt voor stijgende voedselprijzen

  •  
22-12-2011
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
243 keer bekeken
  •  
Zembla_handelinhonger.jpg

Bekijk de uitzending ... Pensioenfonds Zorg & Welzijn speculeert met 700 miljoen euro op voedselmarkt... VN: 140 miljoen mensen ondervoed als gevolg van voedselspeculaties...

Pensioenfonds Zorg & Welzijn is de grootste voedselspeculant van Nederland. 700 miljoen euro wordt door het fonds gebruikt op de voedselmarkt. Met stijgende voedselprijzen als gevolg. Zembla zocht het uit in samenwerking met Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen en vanavond gaat de uitzending over deze ‘handel in honger’.
Bekijk de video in andere formaten. Torenhoge voedselprijzen leidden in 2008 wereldwijd tot hevige rellen, vooral in ontwikkelingslanden. Hoge voedselprijzen zijn het gevolg van schaarste, bijvoorbeeld veroorzaakt door mislukte oogsten. Maar die hoge prijzen worden nog eens extra opgedreven door een nieuw fenomeen: voedselspeculatie. Dat is het speculeren op financiële markten met de prijs van graan, mais, suiker, cacao, aardappelen, vlees – kortom: voedsel. Zembla wijdt hier op vrijdag 23 december de uitzending aan.
Gevolgen voedselspeculatie
Na de ineenstorting van de aandelenkoersen en de huizenprijzen hebben beleggers zich massaal gestort op de voedselmarkt. De hongersnood in de Hoorn van Afrika, die dit jaar het leven van 12 miljoen mensen bedreigde, was het gevolg van extreme droogte, maar werd verergerd doordat speculatie de prijs van voedsel nog hoger maakte. Zembla onderzoekt de gevolgen van hoge voedselprijzen op het dagelijkse leven in Kenia en belicht welke Nederlandse financiële instellingen het sterkst betrokken zijn bij de speculatie in voedselgrondstoffen.
De Verenigde Naties schatten dat wereldwijd 140 miljoen mensen extra aan ondervoeding lijden als gevolg van door speculatie opgedreven voedselprijzen.
Pensioenfonds Zorg & Welzijn (PFZW) heeft 700 miljoen euro van zijn vermogen belegd in voedsel. Daarmee is PFZW de grootste voedselspeculant van Nederland. Dat blijkt uit onderzoek van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in opdracht van ZEMBLA en NRC Handelsblad. Speculeren met voedsel is zeer omstreden, omdat daardoor de voedselprijzen in ontwikkelingslanden worden opgedreven. Van de grote Nederlandse banken is ABN-AMRO de grootste in het faciliteren van de voedselspeculatie.
  Uit het SOMO-onderzoek komt naar voren dat ook Nederlandse financiële instellingen zijn betrokken bij voedselspeculatie, hetzij door direct in voedselgrondstoffen te beleggen, zoals pensioenfondsen, hetzij door de handel in financiële voedingsproducten te faciliteren, wat door banken gebeurt. SOMO-onderzoeker R. van Tilburg stelde vast dat het pensioenfonds Zorg & Welzijn voor 7 miljard euro in grondstoffen heeft belegd, waarvan 10 procent (700 miljoen euro) in voedingsgrondstoffen als landbouwgewassen en levend vee. “Dat is als percentage van wat ze belegd hebben aanmerkelijk meer dan bij andere pensioenfondsen het geval is”, aldus Van Tilburg. Volgens Van Tilburg is Zorg & Welzijn als groot pensioenfonds wereldwijd gezien een belangrijke speler op het gebied van beleggingen in voedselgrondstoffen: “Gegeven het feit dat PFZW met een hoog percentage hier in zit, is dat zeker een partij van belang”. Toen in 2010 de prijzen van voedsel scherp opliepen, verdiende PFZW 180 miljoen euro aan zijn beleggingen in voedsel.
VN-rapporteur De Schutter is kritisch over de beleggingen van de pensioenfondsen in voedselgrondstoffen: “Het is volstrekt legitiem dat pensioenfondsen rendement voor hun klanten willen halen. Maar je kunt hun activiteiten (op de voedselmarkt, red.) niet los zien van het effect op de armen in ontwikkelingslanden. De voedselprijzen zijn simpelweg te hoog voor ze. En dus is de enige verantwoordelijke houding van de pensioenfondsen zich te onthouden van beleggingen in voedselgrondstoffen.” Verschillende ontwikkelings- (Hivos, Cordaid, ICCO, Unicef NL) en mensenrechtenorganisaties (Amnesty International NL, IKV Pax Christi, Defence for Children) hebben pensioenen van hun personeel  bij PFZW liggen, blijkt in de uitzending van ZEMBLA. Navraag leert dat zij zich ongerust maken over het beleggingsbeleid van PFZW en opheldering van het pensioenfonds verlangen. Unicef-directeur J. Wijbrandi: “Wij gaan contact opnemen met Zorg & Welzijn en we beginnen maar eens om een reactie te vragen op datgene wat in de publiciteit is gebracht.”
SOMO onderzocht ook de betrokkenheid van de Nederlandse banken bij voedselspeculatie. Rens van Tilburg van SOMO: “Als je kijkt naar de grote financiële markten waar voedingsmiddelen worden verhandeld, zoals New York en Chicago, dan is ABN-AMRO met rond de 10 procent van de handel die zij op deze manier faciliteren een belangrijke speler”. Zowel het pensioenfonds Zorg en Welzijn als ABN-AMRO wilden niet in de uitzending op de uitkomsten van het SOMO-onderzoek reageren. In schriftelijke reacties ontkennen beide instellingen te speculeren met voedselgrondstoffen.

Meer over:

wereld, nieuws
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.