Zwarte Piet niet politiek?

Anousha Nzume stelde deze week bij Pauw & Witteman het duikgedrag van politici aan de kaak die zich niet willen of durven uitlaten over de Zwarte Piet-discussie waar Nederland van in de ban is.

De enige uitzondering is de PVV, die omhelst het racistische karakter van de omstreden figuur zo bleek deze week uit een rondgang van Pownews (zie video Pauw & Witteman). Het blijkt ook uit de aandacht in de Tweede Kamer voor het onderwerp. De afgelopen zes jaar werd de Zwarte Piet-figuur maar liefst tien keer ter discussie gesteld in het parlement via Kamervragen. Zeven keer gebeurde dat door de PVV.

In de ruim anderhalve eeuw daarvoor kwam Zwarte Piet alleen maar ter sprake in de zin van ‘de zwarte piet krijgen’. Of in schertsende vergelijkingen. Zo sprak VVD-Kamerlid Joris Voorhoeve in 1984 over het vrij verkeer in de Europese Gemeenschap (voorloper van de Unie): 

Zwarte Piet zal als niet-Europeaan wel geen recht op vrije migratie naar de Gemeenschap krijgen, maar kan bij het derde Lomé-akkoord opnieuw worden geassocieerd en dus ook op vrijhandel plus ontwikkelingshulp rekenen.

Op 11 november nog dienden PVV-voorman Wilders en zijn secondant Bosma een motie in met de voor velerlei uitleg vatbare tekst ‘Zwarte Piet is alleen zwart’. Nog geen twee weken eerder had de PVV al vragen gesteld over een zogenaamd ‘verboden’ intocht, die later helemaal niet gepland bleek. Drie weken daarvoor had de PVV ook al vragen gesteld over de Sinterklaas-intocht. Twee jaar daarvoor ging het over ‘straattuig’ dat baldadig gedrag had vertoond tegenover Sinterklaas. In al die gevallen waren de vragen overigens zinlos omdat het kabinet weinig te maken heeft met Sinterklaasintochten.

In 2008 was de partij woedend over de aanwezigheid van Zwarte Pieten met een Marokkaanse achtergrond in de optocht van Sinterklaas die preventief optraden tegen vervelende jongeren. In datzelfde jaar was de partij ook verbolgen over het feit dat er in Eindhoven een debat plaatsvond over de racistische trekjes van Zwarte Piet. Over diezelfde kwestie werden door dezelfde partij een paar weken daarvoor ook al vragen gesteld.

Het jaar daarvoor had Tofik Dibi vragen gesteld naar aanleiding van een artikel in Nieuwe Revu met als kop ‘Zwarte Piet = neger’ over stigmatiserend lesmateriaal. En in 2009 waren het de CDA’ers Koppejan en Schinkelshoek die zich druk maakten over het kruis dat verdween van de mijter van Sinterklaas. Ze vroegen toenmalig minister Plasterk van Onderwijs:

Deelt u de mening dat er geen enkele reden is om de christelijke herkomst van Sint Nicolaas en het daaraan gerelateerde feest angstvallig te verbergen en dat de komst van nieuwe etnische groepen met hun eigen culturen, feesten, gebruiken en religies in onze Nederlandse samenleving, niet mag betekenen dat de christelijke herkomst van onze eigen cultuur, feesten en gebruiken verloochend wordt?

Plasterk antwoordde gevat :

Het Sinterklaasfeest is een volksfeest, met een complexe ontstaansgeschiedenis. Die is deels christelijk. Het kabinet heeft echter in de Bijbel geen Zwarte Pieten, noch schimmel, pepernoten of stoomboot kunnen ontdekken. Deze essentialia van het Sinterklaasfeest zijn kennelijk niet aan het christendom ontsproten.

Die gevatheid lijkt volledig verdampt. Anousha Nzume heeft gelijk. Politici weten zich geen raad met de racisme-discussie, dus wordt gekozen voor struisvogelpolitiek.