18 miljard, magisch getal

PaarsPlus mislukte omdat Rutte en Cohen het niet eens konden worden over het te bezuinigen bedrag en de manier waarop. Dat je mot hebt over de manier waarop is alleszins begrijpelijk: wie wat krijgt of inlevert, en waarom is bij uitstek de politieke vraag. Anders gezegd, haal je het bij de rijken, de armen, de mensen met verworven rechten, de autobezitter of gewoon door belastingverhoging? Dat zijn politieke keuzes waar je achterban al dan niet diep tot zeer ongelukkig van kan worden.

Die magische 18 miljard is nu het grote ‘ding’ waar de KleinRechtse aspirant-coalitie uit moet komen. In grote lijnen zijn ze het met zijn drieën eens, PVV, VVD en CDA willen die 18 miljard behalen zonder de hypotheekrenteaftrek te beperken, niet door autorijden duurder te maken (de files accepteren ze, net als de standpunten van de PVV) en ook niet door belastingverhogingen. Hoe wel, dat is de leuke sudokupuzzel van de komende weken onder de bezielende leiding van informateur Opstelten. Laten we meedenken. De verhoging van de AOW leeftijd is al beklonken, en zeker nadat Wilders dat breekpunt direct weggaf na de verkiezingen. Daarmee hebben we in 2015 overigens nog geen 18 miljard bespaard, dat ligt hooguit op de 1 miljard, maar dan moet je wel vanaf aankomende Prinsjesdag beginnen. Dat heet officieel geen lastenverzwaring. Er zijn wel mensen die er voor betalen, maar laten we hopen dat ze het zien als een tegenvaller, niet als lastenverzwaring. Dat is 1 miljard vanaf 2015. We gaan door voor de andere 17 miljard. De zorg wordt lastig. Het CDA en de VVD willen meer marktwerking, maar vooralsnog is dat duurder dan klassieke aanbodsturing door de overheid. Dat levert voorlopig dus niks op. Bezuinigen mag van de PVV ook niet op ouderen, en laten dat nou nét de mensen zijn die de meeste zorg nodig hebben. Je kunt het proberen listig te spelen door de premies te verhogen en het basispakket te verkleinen, maar het is niet onwaarschijnlijk dat dan een flink deel van de achterbannen toch door gaan krijgen dat dat de facto lastenverzwaring is. De zorg moeten we helaas dus even als een PM beschouwen tot 2015. Ontwikkelingshulp dan. 0.8% van het nationaal product. Als je het radicaal doet en bijkans het hele ministerie ook opheft zit je op een kleine 6 miljard. Als het CDA, en zeker de achterban van maatschappelijke organisaties door Verhagen kan worden koest gehouden zitten we daarmee al op 7 miljard. Nog 11 miljard te gaan. De totale werkloosheidsuitkeringen bedragen 8 miljard. Als men simpelweg voor een Italiaans-Amerikaans-DerdeWereld model kiest dan kan het door het CDA worden uitgelegd als een mooie maatregel om families weer naastenliefde te laten betonen en door de VVD worden verwelkomd als een superieur ministelsel. Het is echter wel de vraag of de PVV er mee akkoord kan gaan. Dit wordt namelijk lastig te verkopen als compromis. Het verkiezingsprogramma van de PVV is geen heilige tekst gebleken, daar houden ze sowieso niet zo van bij de PVV, maar alle uitkeringen opheffen is toch wel erg ingrijpend voor veel PVV stemmers. Maar goed, stel dat het lukt, dan hebben we al 15 miljard. Moet Wilders eens wat weggeven. De basisbeurs afschaffen. Goed voor een miljard. Geen centje pijn voor de achterban. De pappa’s en mamma’s van de CDA en VVD kinderen dokten toch al voor hun studerende kinderen. Schraap er nog wat milieusubsidies bij, de Publieke Omroep, en verdomd, de afdracht aan de EU, waren we die bijna vergeten. Dan ben je er wel. Dan stappen we wel uit de EU, maar dan zijn we ook gelijk van allerlei regels af. Easy does it. Dat we daardoor wat minder handel hebben is van later zorg. Het gaat immers om de 18 miljard in 2015. Zo kan KleinRechts de hypotheekrenteaftrek behouden, formeel geen belastingen verhogen en ook de kilometerheffing in de bureaulade laten. En dat waren nou precies de drie dingen die de kiezers wilden. Voila. Politiek is keuzes maken, over wie wat krijgt en waarom. En je kunt met dit rijtje niet zeggen dat de drie partijen zich dan niet aan hun woord hebben gehouden.  De woorden van Wilders waren sowieso al niet zo veel waard omdat ze louter in het gedoogakkoord stonden of al waren weggegeven. Als KleinRechts zich niet laat gijzelen door de kiezer en zich niet gek laat maken door de wekelijkse peilingen van Maurice de Hond over wat de kiezer vindt van de verschillende bezuinigingen kan het nog best wat worden met die 18 miljard. Ik heb overigens nog geen peiling gezien waaruit blijkt dat de meerderheid van de kiezer die 18 miljard ook zo cruciaal vindt.