70ste verjaardag NAVO geen reden tot feest

Vandaag viert de NAVO haar 70ste verjaardag. Aanleiding voor een feestje is er niet. De NAVO verkeert in een existentiële crisis. Uitlatingen van president Trump, bijvoorbeeld dat het bondgenootschap ‘ obsolete ’ (overbodig) is, zijn slechts een symptoom. De crisis ligt veel dieper, onder andere in het mislukte militaire optreden buiten het verdragsgebied.

In 1999 was er de aanval op Joegoslavië, de Kosovo-oorlog. Die interventie was illegaal; het ging voorbij aan de Veiligheidsraad van de VN. Het leidde bovendien tot veel geweld, veel slachtoffers, verscherpte tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen en enorme verwoesting. Allerlei oorlogsmisdaden zijn bij deze interventie begaan.

Voor de oorlog tegen Libië in 2011 was wel een mandaat van de VN, maar dat werd misbruikt voor regime change. De gevolgen zijn genoegzaam bekend. Het land is in chaos en anarchie achtergelaten en een knooppunt geworden voor migratie naar Europa.

Het grootste fiasco is natuurlijk Afghanistan. Als geen ander verpest deze oorlog de feestvreugde tijdens de 70ste verjaardag van de NAVO. De oorlog is in zijn 18e jaar aangeland. In korte tijd zullen militairen de strijd voeren die op 9/11 nog niet geboren waren, toen de aanslagen van Al Qaida in de VS waren waar het allemaal mee begon. In Afghanistan woedt inmiddels een permanente oorlog , die elk jaar weer gewelddadiger wordt. Inmiddels zijn we honderdduizenden doden en miljoenen vluchtelingen verder.

Het had niet zo hoeven lopen. Dat blijkt uit het prachtige, onlangs gepubliceerde boek van journalist Bette Dam. De Amerikaanse inzet bij aanvang van de oorlog was om de Taliban en Al Qaida uit te schakelen. In werkelijkheid was Al Qaida-leider Osama bin Laden al jaren in Pakistan toen hij in 2011 werd gedood. En, veel belangrijker, al in december 2001 gaven de Taliban, die Al Qaida helemaal niet gunstig gezind waren, zich over. Toen had de oorlog gestopt kunnen worden, maar de VS wilden daar niets van weten. Bette Dam, die op 13 april spreekt op onze Vredesdag (Kom je ook?), noemt het daarom een ‘onnodige oorlog’.

In een opiniestuk in de Telegraaf steekt minister Blok van Buitenlandse Zaken vandaag de loftrompet over de NAVO. Bovenstaande, uitermate pijnlijke feiten laat hij gemakshalve achterwege.