'Aan deze situatie moet zo spoedig mogelijk een einde komen!'

Onderschat politici niet. Ze weten echt wel wat er speelt. Zoals in de praktijk van vreemdelingendetentie in Nederland. Daarmee is van alles mis. Te vaak. Te lang. Een onevenredig zwaar regime voor mensen die niet eens beschuldigd zijn van een misdrijf.

Dat constateerde Amnesty in een opeenvolgende rapporten sinds 2008. En constateert ze vandaag, 3 september 2013, in een nieuw rapport.

Mogen we ons gesterkt voelen door de aandacht die ook bij politieke partijen voor het onderwerp bestaat?  Ik citeer de VVD: 

Naarmate de bewaring langer duurt, neemt de kans op terugkeer steeds meer af. Dan rijst de vraag of de wat langere vreemdelingenbewaringen de uitzettingsdoelstelling nog wel dienen. De terugkeerinspanningen van de zijde van de overheid lijken niet in verhouding te staan tot het uiteindelijke effect. Deze constatering dwingt tot het zoeken naar alternatieven. 

En ik citeer de PvdA: 

Op dit moment duurt de vreemdelingenbewaring vaak te lang. […] In de huidige situatie heeft de gemiddelde crimineel meer rechtswaarborgen dan een illegaal die in vreemdelingenbewaring is gesteld. Aan deze situatie moet zo spoedig mogelijk een einde komen. 

Deze partij stelt verbeteringen voor: 

Waarom kiest de staatssecretaris er niet voor om bij vreemdelingendetentie een ander regime mogelijk te maken? Bijvoorbeeld: […] een soepeler telefoon- en bezoekregeling, de afwezigheid van disciplinaire straffen, meer bewegingsvrijheid in de inrichting en het recht op ongecensureerd briefverkeer. 

Ik citeer het CDA: 

Voorgesteld wordt om de Vreemdelingenwet zodanig te wijzigen dat de rechtmatigheid van de beslissing tot vrijheidsontneming binnen tien dagen wordt getoetst door de rechter. Dit naar aanleiding van de veel geuite klacht over de onzekerheid over de duur van de vreemdelingenbewaring. 

En GroenLinks pleit voor 

het opnemen van een apart regime in de Penitentiaire beginselenwet voor de vreemdelingenbewaring. Gedacht kan worden aan de situatie die nu geldt in de opvangcentra, maar dan met gesloten deuren.

Ten slotte staatssecretaris, die zich de kritiek op het karakter van de vreemdelingendetentie aantrekt. Hij zegt toe 

de mogelijkheid te onderzoeken van een apart regime gebaseerd op de eigen aard van de vreemdelingbewaring. De Penitentiaire beginselenwet moet dus, voor zover het gaat om vreemdelingenbewaring, nog eens goed tegen het licht worden gehouden. 

Citaten als deze mogen een opsteker worden genoemd. Het zou helemaal mooi zijn geweest als ze van recente datum waren.  Helaas. Ze komen uit een Kamerdebat van 22 maart 1999, ruim veertien jaar geleden. 

De vreemdelingendetentie was toen al grimmig. In de jaren daarna  werd het beleid nog grimmiger. Steeds vaker raakte de menselijke maat zoek: langdurige opsluiting, gedwongen visitaties, isoleercellen. Dit jaar zijn de zaak van Alexander Dolmatov, die zelfmoord pleegde, en andere wrange gevallen uitgebreid in de Tweede Kamer besproken. Nu is het wachten op het Visiedocument dat de staatssecretaris heeft beloofd. Die noodzakelijke veranderingen, moeten we daar nog eens veertien jaar op wachten?