Aboutaleb als Kop van Jut

Op 13 december 1872 vermoordde Henricus Jacobus Jut, een kelner die in geldproblemen zat vanwege de zwangerschap van zijn vriendin Christina Goedvolk, de weduwe Van der Kouwen-ten Cate en haar dienstbode Leentje Beeloo. In 1875 (na een tussenstop in New York, Zuid Afrika, Vught, opnieuw Zuid Afrika en uiteindelijk Rotterdam) sprak Hendrik Jut zijn mond voorbij, dit resulteerde uiteindelijk in de arrestatie van het duo Jut en Goedvolk. Christina Goedvolk verdween voor twaalf jaar in een tuchthuis, haar partner Hendrik Jut kreeg voor de dubbele moord levenslang. Het volk zag destijds het hoofd van Jut het liefst op een hakblok – de doodstraf was toen pas vijf jaar afgeschaft -, een lynchpartij werd gevreesd waardoor Jut overgeplaatst werd naar een gevangenis in Leeuwarden. Een slimme kermisuitbater besloot iets te doen met de volkswoede en kwam toen met een attractie ‘de kop van Jut’. Het volk kon haar woede op een groot apparaat met een moker van zich afslaan.

Overvalgolf in Rotterdam en omstreken Rotterdam gaat sinds een krappe twee maanden gebukt onder een  golf van overvallen, waaronder veel woningovervallen. Leefbaar Rotterdam-raadslid Robert Simons geeft burgemeester Aboutaleb nog twee maanden. Lukt het de burgemeester niet om deze overvalgolf de kop in te drukken dan ziet hij zich genoodzaakt “onorthodoxe maatregelen” voor te leggen. Het ultimatum van de Leefbare aan burgemeester Aboutaleb heeft veel weg van de volkswoede toentertijd, de aangekondigde onorthodoxe maatregelen zullen net zo hol zijn als de schreeuw om de doodstraf destijds. Het zou de Leefbare sieren niet twee maanden te wachten om met hun “onorthodoxe maatregelen” te komen, maar dit vandaag al te doen. Niet lullen maar poetsen, het moet de Leefbaren bekend in de oren klinken.

Overvallen een nieuw fenomeen? Dat overvallen geen nieuw verschijnsel zijn dat spreekt voor zich. Dat de dadergroep steeds jonger lijkt te worden, dat mag helaas ook niemand meer verbazen. Uit het onderzoek ‘Overvallen in Nederland: Een fenomeenanalyse en evaluatie van de aanpak’ komt al duidelijk naar voren dat het aantal woningovervallen tussen 2000 en 2009 hoog te noemen is. In ditzelfde rapport is goed te zien dat het er sinds de jaren ’70 niet veel beter op geworden is, uiteraard zijn er enkele dal- en piekmomenten. Uit een ander rapport, de ‘Monitor zelfrapportage jeugdcriminaliteit 2010’ van het WODC –, blijkt  juist dat de totale jeugdcriminaliteit enigszins aan het dalen is.

In 2009 was landelijk een op de drie overvallen een woningoverval. Hierbij wordt vaak grof geweld gebruikt. Laat ik een voorbeeld uit Crooswijk nemen. Midden jaren ’90 was er een groep Crooswijkers – 18 tot 23/24 jarigen – die  van woningovervallen zijn werk maakte, later werd dit de drugshandel. Het waren deze jongens, evenals hun methodiek, die als voorbeeld/maatstaf golden voor de in 2009 veroordeelde Wesley S. 

Het verschil tussen S. en de jongens destijds is dat S. teveel wilde, dit te snel gerealiseerd wilde zien, daarom onnadenkend en gewetenloos te werk ging en veel meer geweld gebruikte dan de groep waarnaar hij opkeek. Deze groep richtte zich destijds juist meer op drugsdealers (drugsdealers doen geen aangifte).  “Gewone” woning- en winkelovervallen planden zij erg zorgvuldig, (grof) geweld gebruikten zij, anders dan S., indien nodig. Uiteraard moet men dit niet zien als aanmoediging, het is slechts hetgeen ik constateerde als onderdeel van de wijk en vooral ook als jeugdvriend van S.

S., maar eigenlijk geldt dit voor vele andere jeugdvrienden van mij, is een product van de omgeving waarin hij opgroeide. In mijn artikel ‘Tuig of slachtoffer’ schreef ik al dat wie jaren (extreem) geweld meemaakt, op den duur niet meer beter weet. Dit type delicten plegen ligt dan ook in de lijn der verwachtingen. Uiteraard is S. geen zielig geval en zelf verantwoordelijk voor zijn daden, maar het neemt niet weg dat we uit zijn situatie/achtergrond lering moeten trekken.

Korpschef Paauw De Rotterdamse korpschef Paauw heeft de afgelopen twee maanden natuurlijk van zich laten horen.  Zo hekelde hij de bezuiniging op de jeugdhulpverlening, omdat deze een succesvolle aanpak  in de weg staan. Hierop zegt Leefbaar Rotterdam-raadslid Simons:

We moeten in deze maatschappij allemaal de broekriem aanhalen. Dat is geen reden om vervolgens achterovergaan leunen en je te verschuilen achter bezuinigingen, waardoor je niets meer zou kunnen doen. Dat is te kort door de bocht en niet in overeenstemming met de feiten. Eerdere investeringen in de jeugdhulpsector hebben ook niet het gewenste effect gehad.

Dus omdat eerdere investeringen niet het gewenste effect hadden, maakt het niet uit dat er nu de botte bijl in gaat. Dat is pas kort door de bocht. Ik noem dit geen oog hebben voor de mensen in de stad, maar heulen met een kabinet dat met slecht beleid  een stad als Rotterdam keihard raakt.

De Leefbaren hebben gelijk als zij zeggen dat de investeringen niet het behaalde resultaat hebben geboekt, maar was het niet beter al jaren terug, bijvoorbeeld tijdens de Leefbaar Rotterdam periode, dit beter te organiseren? De uitwas aan organisaties in Rotterdam (andere steden overigens ook) die zich allen zogezegd met hun “experts” bezighielden op gebied van jeugdigen, zij hebben voor een groot deel keihard gefaald. Maar om nu de botte bijl te hanteren in plaats van te hervormen zal voor de stad desastreus uitpakken, vrees ik.

Tot slot Rotterdam heeft zich in een vijfjarenactieprogramma behoorlijk ambitieus opgesteld. Iets te ambitieus vrees ik. Zij willen dat Rotterdam in 2014 al geen onveilige- en probleemwijken meer kent. Uiteraard een mooi streven, maar ik kan het de burgemeester op een briefje geven dat dit niet gaat lukken. Zeker niet in het licht van de bezuinigingen die het kabinet nu voorstaat. Het is onbegrijpelijk dat het Rotterdamse college de doelstellingen op dit gebied niet bijstelt tot bijvoorbeeld 2030.

Kom toch eens met een goed doordachte langetermijnvisie in plaats van visies die niet verder gaan dan de eerstvolgende verkiezing. Veiligheidsbeleid (de gehele keten) mag nimmer een politieke speelbal zijn, burgers mag geen worst voorgehouden worden en de overambitieuze ambtenaar moet geremd worden in zijn ambitie. Leg je oor te luisteren bij wijkbewoners om problemen te begrijpen, maar ga niet mee (zoals dit kabinet wel doet, incl. het overnemen van de retoriek) met holle visieloze retoriek als: “Harder straffen! Heel het land ziet dit graag gebeuren!”

Volg Karim Khaoiri ook op Twitter: @KarimKhaoiri