Achterlijke ideeën over 'goede moeders'

‘Een goede moeder werkt vooral niet te veel’ lees ik in de nrc next van woensdag (15 januari 2014). Justine Ruitenberg promoveerde op het onderwerp ‘deeltijdwerkende moeders in Nederland’. In haar onderzoek ‘Socialized Choices, Labour Market Behaviour of Dutch Mothers’ stelt ze dat deeltijd werken voor Nederlandse moeders de norm is. En dat emancipatie uit is.

Het onderwerp achtervolgt me al bijna een week als een zoemende vlieg om mijn hoofd. En nu is het geland. Midden op mijn voorhoofd loopt het beest ongedurig heen en weer. Alsof het de kop van het artikel in mijn hoofd wil masseren met z’n vliegenpoten. Een goede moeder werkt vooral niet te veel. De meerderheid van de Nederlanders vindt dat. Emancipatie is uit.

De wintertijd is ingegaan. De wintertijd van 1867 welteverstaan. Of 1967, ook goed. Nederlanders kunnen zich vanaf nu geen oordeel meer veroorloven over emancipatie van moslima’s en integratie van vrouwen uit wat ‘wij Nederlanders’ achterlijke culturen noemen. Alle potjes en campagnes gericht op arbeidsparticipatie van vrouwen kunnen vanaf nu ingezet worden om de deeltijd werkende moeder en fulltime werkende vader aan het verstand te peuteren dat wat zij normaal vinden, nog dezelfde rolverdeling is tussen man en vrouw van 200 jaar geleden. Toen de rol van de vrouw binnenshuis was en het moederschap het hoogst haalbare. Alsof dat altijd het beste is voor kinderen.

Wat is er mis met je kinderen drie of vier dagen naar de crèche? Waarom is het onbespreekbaar dat mannen minder gaan werken zodra ze vader worden? Waarom is het vanzelfsprekend dat je als moeder voor de kinderen zorgt en je loopbaan een jaar of 15 in de koelkast zet? Den Haag kan beleid blijven maken tot Den Haag een ons weegt maar zo lang moeders, mannen en managers denken dat een fulltime werkende moeder ‘not done’ is, is het zinloos. Kansloos.

Het erge is, dat dit zijn weerslag heeft op de vrouw die wél fulltime wil of moet werken, ook als ze moeder is. Want zij moet dubbel zo goed uitleggen wie er voor de kinderen zorgt als ze ziek zijn. Zij moet vechten tegen alle vooroordelen en aannames. Zij wordt gezien als tweederangs werknemer die niet volledig voor de baan gaat omdat ze kinderen heeft. Zij loopt banen of promoties mis omdat anderen denken dat ze het niet zal redden vanwege haar rol als moeder.

Goed moederschap betekent ook dat je zorgt dat je kinderen op een goede plek, bij goede mensen ondergebracht worden als je zelf moet werken. Goed moederschap is ook zorgen dat er brood op de plank is. Goed moederschap is ook onafhankelijk zijn en je kinderen leren dat te zijn. Goed moederschap is ook de vader deel laten uitmaken van de opvoeding en verzorging van jullie kinderen, gescheiden of niet. En dan heb ik het nog niet eens over van je kinderen houden, trots op ze zijn en ze dat laten voelen. Dat kan ook met een fulltime baan.

Hardnekkig vast blijven houden aan je recht op deeltijd werk, is een prachtig excuus om niets te veranderen aan de huidige arbeidsmarkt, aan de kosten van de kinderopvang, aan werk- en schooltijden, aan de verdeling van zorgtaken en niet te vergeten, aan de taakverdeling in het huishouden.

Mijn hoop is gevestigd op de vergrijzing. Over tien jaar, als het niet anders meer kan, rekenen we hopelijk voor eens en voor altijd af met het achterlijke idee waardoor we ons al eeuwen laten inperken.

Dit artikel verscheen eerder op Miss Mundo, de wereld maar dan echt