Altijd weer die Marokkanen! Marokkanen?

In het Algemeen Dagblad staat een groot artikel over de achtergrond van terroristen op het Europese vasteland.  Niet minder dan de helft van hen hebben een Marokkaanse achtergrond. Turkse Europeanen komen onder hen nauwelijks voor. Hoe kan dat nou?

In het stuk komen tal van deskundigen aan het woord die een verklaring pogen te geven. De lange arm van Erdogan wordt genoemd – ‘zo zijn voordelen’ – maar de terrorisme-experts en overige deskundologen wijzen vooral de samenhang van de Turkse gemeenschappen in Europa.

Moskee onder aan de dijk In mijn Schiedamse wijk kun je dat goed zien. Hun supermarkten zijn prominent aanwezig. Overal kijken satellietschotels naar Türksat. Bij de sigarenboer, die zich tegenwoordig als gemakswinkel aandient, overtreft het aantal Turkse krantentitels de Nederlandse ruimschoots. Onder aan de dijk heeft de Milli Gorus een fraaie moskee gebouwd. Die van Diyanet, het Turkse ministerie van Godsdienstzaken, is gevestigd in een voormalige distilleerderij, waar mijn opa nog een kwart eeuw heeft gewerkt. Een minuut of vijf van mijn woning bevindt zich het hoofdkwartier van de Alevieten in de Rijnmond. Vroeger stonden er drie kerken in de wijk, nu nog maar eentje en die wordt binnenkort gesloten. Dat zou een prima wijkcentrum kunnen worden, of een gebedshuis voor de Afrikaanse christenen die al jaren een beetje een zwervend bestaan leiden door de stad.

Het openbaar vervoer vanuit de wijk zit elke ochtend vol met jongens en (vaak zeer elegante) meisjes op weg naar de hogescholen en universiteiten in de omgeving.

Zijn de Turkse gemeenschappen in mijn stad een toonbeeld van integratie? De jongere generaties spreken goed Nederlands, maar ze verkeren sterk in eigen kring. Ze houden de Turkse taal en tradities hoog. Ze trouwen zelden met iemand van buiten. Als puntje bij paaltje komt, is hun houvast de Turkse afkomst.

Bij de Marokkanen ligt dat allemaal anders, zo leren niet alleen het Algemeen Dagblad van woensdag, maar ook tal van onderzoeken. Er is veel minder  sprake van een hechte gemeenschap, die er voor zorgt dat taal en tradities in stand blijven. Zo gaapt er een grote kloof tussen de in eigen land gediscrimineerde Amazigh (berbers) en de Marokkanen met een Arabische achtergrond. Jonge Marokkanen slaan veel gemakkelijker los van hun ankers, dan Turkse leeftijdgenoten. Zo raken ook de normen en waarden die zij van huis uit hebben meegekregen, in het ongerede. Dat komt omdat Marokkanen veel minder weerstand weten te bieden aan beïnvloeding door de westerse, Nederlandse cultuur. Dat kan natuurlijk leiden tot een perfecte integratie en een voortreffelijk functioneren in de Nederlandse samenleving. Kijk daarvoor naar de talrijke schrijvers van Marokkaanse komaf die gekozen hebben voor de Nederlandse taal, naar televisiepersoonlijkheden. Nationaal knuffel-Marokkaan Ali B. heeft geen equivalent in Turkse kring.

Onvervulde verlangens Maar het kan ook heel anders met je lopen als je thuiscultuur aan erosie onderhevig is. Wie de normen en waarden uit het ouderlijk huis  kwijtraakt, houdt  alleen nog maar onvervulde verlangens over. Niets houd je dan tegen om die zonder aanziens des persoons en zonder aandacht voor wat je anderen aandoet, te bevredigen. Ziedaar de achtergrond van de mocromafia.

Radicale breuk Of je gaat  een spiritueel houvast zoeken. Het salafisme is dan een aantrekkelijke optie, want net als de keus voor de misdaad betekent dat een radicale breuk met de cultuur, de normen en de waarden uit de thuissituatie. Die worden namelijk radicaal afgewezen. Salafisten spuwen op de traditionele islam met zijn heiligenverering en wat zij aanzien voor een franje van bijgeloof.

Afbraakmentaliteit Niet voor niets slopen hun geestverwanten in Mekka op de Kaaba na alle oude religieuze monumenten omdat die af zouden leiden van de ware geloofsinhoud, die slechts gebaseerd kan zijn op de koran en de hadith, de erkende getuigenissen over het doen, laten en spreken van de Profeet. Al het andere is vals en zondig. Zo vinden de Marokkanen die los raken van hun cultuur, normen en waarden een nieuw fundament. Het feit dat de Turkse gemeenschappen zoveel hechter zijn en ronduit gezegd, zo Turks, beschermt ze tegen dat salafisme. Jongeren met een Turkse achtergrond zijn geestelijk veel beter gewapend tegen het religieuze radicalisme, de totale afbraakmentaliteit die het salafisme kenmerkt. En daarmee ook tegen de verleidingen van de jihad en het terrorisme.

Voor wie onmiddellijk zijn verlangens wil vervullen zijn jihad en terrorisme bijzonder aantrekkelijk. Je hoeft niet een leven lang te bidden, te studeren en goede werken te verrichten om de eeuwige zaligheid te verkrijgen. Je bereikt het rijk der hemelen in een klap. Net zoals de Audi meteen al binnen bereik komt als je de eerste grote slag hebt geslagen op de drugsmarkt.

Duizendknoop Het is onder veel blanke Nederlanders bon ton om af te geven op het behoud van eigen taal en cultuur door minderheden. Het is zeer de vraag of dat verstandig is en leidt tot het gewenste resultaat. Waar erosie ontstaat, weet het salafisme wortel te schieten net als de Japanse duizendknoop. Zo’n  Marokkaan wordt geen salafist omdat hij zo Marokkaans is, maar omdat hij nog zo weinig Marokkaans is. Daarom krijgt radicalisering bij hem of haar een kans. De vervreemding van de traditionele wortels geeft salafisme en jihadisme hun grote kans.

Misschien was het heden ten dage algemeen vervloekte beleid om naast integratie ook steun te geven aan het behoud van eigen taal en cultuur, zo gek nog niet.