Bang na een aanslag? Ja. Maar je door angst laten weerhouden? Nooit

“Een terrorist probeerde New Yorkers angst in te boezemen, maar het lukte hem niet eens hun Halloweenoptocht af te gelasten.” Dat is de treffende kop van The Independent na de terroristische aanslag in New York afgelopen dinsdag. Maar liefst acht mensen verloren bij de aanslag hun leven nadat een man met een pick-up truck op hen was ingereden, maar New York weigerde de festiviteiten rondom Halloween af te blazen. Een dikkere middelvinger voor de lafhartige klootzak van een terrorist konden ze niet geven. Voor terreur zwicht je namelijk niet, want dat is wat de terroristen willen. Op terreur reageer je niet met angst. Je geeft niet toe. Wanneer onrust en verdeeldheid het doel zijn van de terrorist, reageer je met liefde en eenheid en het leven te vieren.

Daarom gaat de marathon van New York aanstaande zondag ook gewoon door. Hier en daar zal een aan de marathon gelieerd evenement worden afgelast, maar dat is nadrukkelijk uit respect voor de nabestaanden en niet uit angst. Zondag loop ik, samen met 50.000 andere mensen die weigeren aan angst toe te geven, 42,195 kilometer door die geweldige stad. Over de Verrezano brug, dwars door Brooklyn via Manhattan naar de Bronx en weer terug, dwars door Central Park tot aan de finish.

Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik het niet spannend vind. Lag de nadruk eerst vooral op finishen met een acceptabele eindtijd, nu hoop ik vooral dat alles veilig verloopt. Vanuit allerlei hoeken wordt me op het hart gedrukt van tevoren een noodplan te maken, mocht er onverhoopt tóch iets gebeuren. Het zou handig zijn als ik het telefoonnummer van mijn man nu eindelijk eens uit mijn hoofd leer, en voor het geval ik hem niet te pakken zou krijgen is het handig om op het thuisfront één contactpersoon te hebben die we beiden kunnen bellen. En een veilige locatie in New York waar we heen kunnen voor het geval we niet bij ons slaapadres terecht kunnen. Het is me wat.

Ik doe mijn best er niet aan te denken, maar met de aanslag tijdens de marathon van Boston in 2013 in het achterhoofd is een noodplan toch niet zo’n vreemde gedachte. Het cumulatieve gevoel van angst voor aanslagen dringt dan toch door. Na Nice, Berlijn, Londen, Stockholm en Barcelona waarbij voertuigen werden gebruikt, maar ook na de onberekenbare aanslagen van Parijs en Brussel, kan ik niet met droge ogen beweren dat ik bij massa-evenementen niet goed om me heen kijk en alert ben. Die eeuwige alertheid wordt nog eens de makke van onze tijd; gewoon opgaan in het moment kan haast niet meer. En daarmee hebben DAESH en al die andere islamisten toch nog iets gewonnen.

Daarom is het ook zo goed dat New Yorkers, ook al zullen ze misschien best bang zijn, zich niet laten intimideren en zich niet door angst laten weerhouden. In de microsamenleving waarin New Yorkers leven is er bovendien geen ruimte voor twijfel of angst. Het is go big or go home.

Maar hoe wapen je je als stad dan wel tegen de dreiging van terreur, zonder direct je open karakter kwijt te raken? The Land of the Free voelt immers niet zo vrij aan als er – net als bijvoorbeeld in Antwerpen – om de zoveel meter tot de tanden toe gewapende militairen staan.

Over de betonnen bloembakken in Rotterdam wordt weleens lacherig gedaan, maar ze zijn een effectief middel tegen idioten die denken met een wagen de boel eens flink te kunnen doen ontsporen. Tijdens de marathon in april kwam daar nog een effectief ander middel bij: de vuilniswagens van de ROTEB stonden op een rij opgesteld nabij de Erasmusbrug. Handig, omdat er bij zo’n marathon toch ook wel een teringzooi ontstaat – van sponsjes tot bekertjes, van flesjes tot gelletjes die voor deze ene keer lukraak op de grond gesmeten mogen worden omwille van de atletiek -. Maar ook handig omdat de vuilniswagens bakbeesten zijn. Daar kom je met een Home Depot pick-uptruck niet zomaar doorheen. De gemeente wist zo het hele gebied rondom de Erasmusbrug op een slimme manier in één klap veilig te stellen. Bovendien waren de Rotterdamse vuilniswagens versierd met typisch Rotterdamse gedichten in de sfeer van niet lullen maar lopen. Als je daar als marathonloper geen gigantische glimlach van op je bakkes krijgt!

Hoe New York de beveiliging gaat aanpakken zal zondag blijken. Vorig jaar ging het gepaard met veel politie en intensieve controles. Wat mee zal hebben gespeeld is dat de marathon toen slechts een paar dagen voor de presidentsverkiezingen plaatsvond. Voor nu zijn de New Yorkers te prijzen voor hun veerkracht en de wijze waarop ze zelfs in tragische situaties doorpakken en zich niet klein laten maken. Wat dat betreft is de New Yorkse mentaliteit als kakken zonder douwe: Bang na een aanslag? Ja. Maar je door angst laten weerhouden? Nooit.