Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Benader jihadisten niet als kleine criminelen!

  •  
12-07-2014
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Ze zijn in opstand tegen het onrecht in een werelddeel ver van hen vandaan, die hun hart, of we het goed vinden of niet, zeer nabij ligt
Jonge jochies uit onze liefelijke stad aan zee, Den Haag, reizen vrijwillig naar Irak en Syrië om hun leven te riskeren voor een gewapende strijd. Veelal sluiten ze zich aan bij jihadisten van het meest griezelige soort, de ISIS. Het tijdperk van transnationale verbondenheid breekt aan. Om nog meer ellende te voorkomen moet het roer om in het Midden-Oosten, maar ook hier in Nederland.
Zoals het helaas meestal in de menselijke geschiedenis gaat, is er telkens een ramp nodig voordat de mens tot inkeer komt. De verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog brachten eindelijk de Europeanen bij elkaar, zowel continentaal als binnen afzonderlijke landen. Ze waren met uiterste wreedheid tegen elkaar in gegaan en in veel gevallen ook tegen hun minderheden. Er was geen nieuw begin mogelijk zonder een ommekeer richting intercontinentale economische en politieke lotsverbondenheid tussen de Europese landen en een emancipatie-agenda voor de minderbedeelde en gediscrimineerde burgers.


Nu dichter bij onze generatie en mijn persoonlijke geschiedenis: een van de langste loopgravenoorlogen van de 20ste eeuw, de oorlog tussen Irak en mijn moederland Iran (het begrip vaderland bestaat niet in het Farsi) van 1980-1988. Aan die acht lange en bloedige jaren was nooit zo’n abrupt einde gekomen als Ayatollah Khomeini en zijn jonge aanhang van martelaarschapszuchtigen niet tot bedaren had gebracht. Amerikaanse straaljagers haalden per ongeluk een Iraanse passagiersvliegtuig neer met 290 burgerdoden tot resultaat. Toen de oorlog ook de Perzische Golf en een over-en-weer-aanval op olietankers had bereikt, was het dus ook een zaak van de grootmachten geworden. Niet lang na deze ramp boog Ayatollah Khomeini eindelijk voor internationale druk om met het Irak van Sadam Hoessein vrede te sluiten. 
Opnieuw voltrekt zich een ramp die vroeg of laat grote consequenties zal hebben voor twee gelijktijdig doodlopende politieke situaties.
De eerste en meest saillante is de situatie in het Midden-Oosten. Er zal een nieuwe politieke, culturele en ook religieuze elite moeten opstaan die weerwoord biedt tegen de diep verankerde immoraliteit van cynisme, tirannie en corruptie in de politieke cultuur – van zowel seculaire en religieuze dictators in die regio. Het jihadisme is het menselijk tekort, de horror, dat werd gebaard. Alle anti-imperialistische ‘blame game trucjes’ van de intellectuelen oude stijl uit die regio ten spijt: het brute religieuze masker dat bliksemsnel zich in de regio aan het manifesteren en verspreiden is, is vooral een product van de bedorven politieke cultuur van de regio zelf.
Aan de andere kant, het enige democratisch geordende land in die regio, Israël, moet eens eindelijk in de spiegel kijken en zijn januskop onder ogen durven te zien. Je hoeft echt geen antisemitische bril op te hebben om het huidige Israël te veroordelen om zijn politiek jegens de Palestijnen. Israël gedraagt zich naar het Palestijnse volk als een onfatsoenlijk koloniaal regime met een goed georganiseerde, stelselmatige vernedering- en repressiebeleid. De politieke en intellectuele elite in Israël moet eindelijk tot het inzicht komen dat ook over tweehonderd jaar Israël in het Midden-Oosten ligt en niet ten zuiden van het in sympathie gehulde beloofde land Manhatten. Israël is omringd door intense haat die in dit tijdperk van internationaal jihadisme reusachtige proporties aan zal nemen. En dus moet men tot een weg van verzoening met zijn Arabische buren komen, tot tegemoetkoming aan de Palestijnen en erkenning van Palestina.
De voortvarende opkomst van internationaal jihadisme zou ook een wake-up call moeten zijn voor welvarende immigratielanden, Europese landen voorop, die tegen beter weten in hun identiteit en beleidsontwikkeling vast hebben gehouden aan het begin van hun 20ste eeuwse ideeën over het verschijnsel immigratie.
Neen, in tijden van satelliet-tv, sociale media en spotgoedkope vliegreizen lossen de identiteiten van immigranten niet binnen twee generaties vanzelf op in de nationale identiteiten van de landen van aankomst.
Neen, er is geen garantie dat de immigrant het nationale belang van het land van aankomst altijd hogerop plaatst dan de belangen van een andere – etnisch, religieus of idealistische – groep tot welke die zich rekent.
De vanzelfsprekende, steeds herstellende maatschappelijke cohesie na een continue stroom en aanwezigheid van immigranten, die zogenaamde melting pot, zijn voorgoed voorbij. Het zijn juist de tweede en derde generatie Nederlandse moslims met hun randstadtongval en trekjes die in tientallen naar Syrië en Irak trekken om te sterven voor een ideaal die de doorsnee-inheemse Nederlander – meesterlijk geiconiseerd door Wilders als Henk en Ingrid – wezensvreemd zijn. Welkom in het tijdperk van transnationale gemeenschappen!
Dat deze multiculturele samenleving met een nieuwe innerlijke dialectiek van zijn immigranten – niet meer tussen verleden en heden, maar tussen meervoudige identiteiten en loyaliteiten – te maken heeft, is de uitdaging voor het huidige Nederland. Het heeft geen zin om jihadisten als kleine criminelen te benaderen. Zero tolerance zou nog meer de bodem voeden voor de romantici onder hen die de helden willen uithangen. Noch zou het helpen om de jihadisten in spe als loosers te behandelen en aan Bambi-welzijnswerkers toe te vertrouwen. Dit zijn rebels with or without a cause. Ze zijn in opstand tegen het onrecht in een werelddeel ver van hun vandaan, die hun hart, of we het goed vinden of niet, zeer nabij ligt. Ondanks onbegrip van hun ouders en de Nederlandse samenleving die hen paternalistisch poogt tot andere ideeën te brengen. Hun rebellie is een onmiskenbare opstand tegen alle autoriteitvormen in de Nederlandse samenleving, hun eigen ouders, de school, de media en de politici, die hen niet zien staan. Autoriteiten die hen vooral verdenken of erger nog, minachten, in hun worsteling bij het ontwikkelen van hun eigen ik, midden in een multipolaire veld aan identiteiten: Marokkaan, Nederlander, moslim, modern, Midden Oosten, Europa, liefde voor traditie, een verlangen naar vrijheid.
De opkomst van de internationale jihadisten is een regelrechte ramp voor de wereld. Je kunt alleen maar hopen dat het ook ergens goed voor is, en dat de ramp niet perse zijn ruwste gezicht in Nederland zal laten zien voordat we uit de huidige intellectuele stilstand en politieke impasse rondom de multiculturele kwestie komen.
Shervin Nekuee is schrijver en socioloog

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.