'Benidorm Bastards' willen wetenschap redden

Begin november bezocht ik het Science in Transition (SiT) event. U hebt van dat evenement wellicht via de media iets meegekregen want er was behoorlijk wat aandacht van de pers. De vier initiatiefnemers zijn verontrust dat de wetenschap steeds meer over kwantiteit in plaats van over kwaliteit gaat.

Interessant om die twee eisen tegenover elkaar te stellen. Ze zijn soms ook gelijk. Als we bijvoorbeeld kwantitatief naar de panels kijken, zien we dat de kwaliteit overwegend white male senior was. Slechts twee vrouwen (professor Sheila Jasanoff en studente Maartje ter Horst), één niet-blanke (professor Sheila Jasanoff) en één junior (studente Maartje ter Horst) beklommen het podium om zich tot de zaal te richten. Het leek wel een ‘twéé voor de prijs van één’-actie.

Het is logisch dat de organisatoren vooral in hun eigen netwerk hebben gezocht naar geschikte kandidaten, het event  moest snel volgen op het zogeheten  position paper dat in september online werd gezet. Dit doet het vermoeden rijzen dat het podium vooral een afspiegeling was van Science in Transition  zelf: gearriveerde experts, inderdaad meestal blanke mannen die de seniorenleeftijd bereikt hebben. Heel goed dat zij de kwaliteit van het systeem aan de orde stellen; daar kan immers best wat aan verbeterd worden.

Tastbaar falen Toch liet de vraag ‘waarom juist nu?’ me niet los. Voor non white male seniors of de andere individuen die niet voldoen aan de heersende normen is uitsluiting in de wetenschap al vanaf het begin een tastbaar falen van het systeem. We horen er de gevestigde orde nauwelijks over en ook tijdens dit event kwam het niet terug. Waarom dus nu dit event? En waarom al die persaandacht? De organisatoren beklemtoonden dat er geen sprake is van een crisis en dat zij geen rebellen zijn (hun leeftijd werd zo vaak lacherig als tegenargument aangehaald dat de associatie met Benidorm Bastards zich aan me opdrong). Meestal halen ‘niet’ en ‘geen’ het nieuws niet. Er moest dus iets anders nieuwswaardigs zijn.

Toppers uit de wetenschap Op het eind van de eerste dag twitterde ik: “Wat was er nu zo nieuw aan #SiT behalve dat we erover kunnen twitteren?” Een antwoord kwam snel: “De combinatie van toppers uit wetenschap en beleid en de gedeelde probleemanalyse. Morgen hopelijk richting oplossingen”. Een andere tweet volgde later: “Niet nieuw, maar wel tijd om iets te gaan doen”.

Blijkbaar moet je niet zozeer positie innemen als wel positie hébben om iets te kunnen veranderen en je verhaal te kunnen doen bij Nieuwsuur. SiT wil NWO en KNAW mobiliseren, voor een onderzoek naar het systeem van de wetenschap: hoe het zo geworden is en hoe het rustig en stabiel verbeterd kan worden.

Mijn advies luidt: betrek ook de studenten en promovendi, voor wie jullie het systeem willen verbeteren, bij dat onderzoek én al die onderzoekers die uit de rat race zijn gekukeld of gestapt voordat ze senior werden. Zonder hun ervaring wordt de analyse er slechts een van verontruste gearriveerden en strandt deze – zichzelf ontkennende – rebellie in het pluche waar ze uit opkwam.

Dr. Floor Basten werkt voor [campus]OrléoN ( www.campusorleon.nl )