Bonussen noodzakelijk? Er zijn betere middelen

Dat de Radboud Universiteit Nijmegen haar negentigste verjaardag viert, kan ik goed aan mijn agenda merken. Leuk hoor, die lezingen, dat sporten en die muziek, maar afgelopen vrijdag zat ik me tijdens de drie uur durende diesviering toch een beetje te verbijten.

Als econoom begon ik me zorgen te maken over de opportuniteitskosten van de tijd die ik kwijt was met het vieren van het verjaardagsfeestje van mijn werkgever. Dat zijn de kosten uitgedrukt in termen van de beste ‘gemiste kans’. Dat wil zeggen, ik had gedurende die drie uur ook papers van studenten kunnen lezen, aan een artikel kunnen werken of een lezing kunnen voorbereiden.

Als econoom hoor ik mijn tijd efficiënt te besteden. Maar ja, mijn beroepsgenoten dachten ook dat bonussen tot grotere efficiëntie zou leiden. Geld wordt hierbij gezien als de belangrijkste (en veelal enige) motivator. Het zou mensen prikkelen om harder in de gewenste richting te gaan lopen. Vandaar dat beloningsdeskundigen pleiten voor bonussen, met als doel het gedrag te sturen. Echter, geld is helemaal niet zo’n belangrijke motivator voor mensen als economen wel denken.

Natuurlijk is geld belangrijk in onze samenleving; we moeten allemaal eten, drinken, de hypotheek of huur betalen. Maar dat wil niet zeggen dat alles om geld draait. Belangrijk is bijvoorbeeld ook of je het werk dat je doet leuk vindt, en of je je daarin kunt ontwikkelen. Om mensen te motiveren een stapje harder te lopen, werkt het doorgaans veel beter om te laten merken dat hun inspanningen worden gewaardeerd en zinvol zijn. Een schouderklopje en mensen fatsoenlijk en rechtvaardig behandelen doen meer dan een zak met geld.

Met andere woorden: het komt vooral aan op ‘met mensen kunnen omgaan’, oftewel leiderschap tonen. En laat de Radboud Universiteit Nijmegen nu juist dat met haar verjaardagsfeestje hebben gedaan. Kortom, ik ben een gemotiveerde werknemer.

Dit stuk werd eerder gepubliceerd op VoxWeb

Volg Esther- Mirjam Sent ook op Twitter