Breivik moest alle ruimte krijgen

Strak in het pak verscheen Breivik voor zijn rechters. Mooie stropdas ook had hij om. Hij provoceerde iedereen in de rechtszaak meteen met die rare groet van hem. Het leek wel een militair saluut van de Romeinen in films als Ben Hur of Cleopatra. Anders Breivik toonde zich zo een romanticus en een pure fantast.

Alleen: die ene droom bleef niet bij fantasieën in bed of tijdens lange wandelingen. Hij voerde hem uit.

Als beroep wil Breivik “schrijver” opgeven. Zo bleek dat hij ook een kind was van de internetgeneratie: hij denkt blijkbaar dat veel knippen en plakken met hier en daar een eigen tussentekstje een intellectuele en artistieke prestatie van betekenis inhoudt. Hij is echter geen schrijver maar een plagiaris.

Voor het plegen van plagiaat krijgt Breivik de komende weken geen kans. Hij zal zijn standpunten mondeling naar voren moeten brengen. Daarom zal de wereld nu pas kennis maken met de echte Anders Breivik, nu hij geen beschikking meer heeft over de functies “kopiëren” en “plakken”.

Hopelijk geven de Noorse rechters Breivik alle ruimte om de achtergrond van zijn daden toe te lichten en te verklaren. Hij beschouwt zijn massamoord als een daad van zelfverdediging tegen de islamisering. Het is van de grootste betekenis dat hij precies uitlegt hoe hij op die gedachte is gekomen en wie die angst in zijn hart heeft geplaatst.

Dit geeft inzicht in het denkpatroon en het brein van de terrorist (en niet alleen die van Europees extreem rechts). Die kennis is essentieel voor onze veiligheid.

Ook kan een analyse van zijn betogen voor de rechter informatie geven over de vraag of hier een waanzinnige aan het woord is, dan wel iemand die zijn ideologische praktijk tot in de uiterste consequentie doorvoerde. Overigens: jeder Konzequenz führt zum Teufel, elk consequent handelen brengt je bij de duivel.

Uiteindelijk is het in het belang van nabestaanden en de slachtoffers als democraten leren om de Breiviks en de Bin Ladens volledig te doorgronden. Laten we terroristen voor hun rechters nooit de mond snoeren.

Update : de NRC schrijft op dinsdag dat de groet van Breivik uit de linkse traditie komt . De krant is abuis.  In de jaren dertig brachten communisten hielden communisten de rechtervuist naast de wang met de vingers en de duim naar buiten gekeerd.  Dit was de zogenaamde “rood front”-groet  en zij stond in scherpe tegenstelling tot het heil-gebaar van de nationaalsocialisten.

Hoe brengen wij de nazigroet? Rechterhand gestrekt tegen de borst houden, dan arm strekken, iets omhoog.  De Führer zelf zie je wel eens een informele groet brengen: hij heft dan de rechterhand met de muis naar buiten. Breivik – die niet op eigen denkbeelden betrapt kan worden – heeft – na het zien van Ben Hur dus – een soort combinatie gemaakt. Het zou me niets verbazen als hij aan geofictie deed en een raszuiver rijk bij elkaar heeft verzonnen met hemzelf aan het hoofd.

Update 2 . Het is erg onverstandig van de Noorse rechtbank om de opnames van het proces Breivik een kwart eeuw achter slot en grendel te bewaren in plaats van alles online uit te zenden. Dit zal tot allerlei speculaties leiden over wat Breivik precies naar voren heeft gebracht. En bij de uiterste flanken van rechts tot de overtuiging, dat die linkse rechters koste wat kost het verpletterend gelijk van Breivik verborgen wilden houden.