Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Bulgarenfraude oplossen? Investeer in Bulgarije

  •  
06-05-2013
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
117 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Om fraudezaken als de Bulgaarse aan te pakken is het bovenal nodig om te investeren in Bulgarije zelf, en de grenzen wijd open te zetten. Maar daarvoor is lef nodig
KRO Brandpunt zond zondagavond 21 april een reportage uit over Bulgaarse fraude met huur en zorgtoeslagen. De reportage was gebaseerd op informatie uit het Bulgaarse bTV uit december 2012. In Bulgarije werden de organisatoren opgepakt door de politie. In Nederland werden pas begin deze week twee medeplichtigen aangehouden. Politie en belastingdienst wisten al van de fraude sinds mei 2012. Staatssecretaris Weekers moet diep door het stof. En terecht.
Toch leidt het politieke circus rondom Weekers af van een van de belangrijkste oorzaken van deze fraude, namelijk de rauwe armoede in Bulgarije zelf. In dit armste land van de Europese Unie deelt de huidige financiële crisis flinke klappen uit. Het gemiddelde loon is er 400 euro, terwijl de prijzen van veel levensmiddelen op Nederlands niveau liggen. De werkloosheid liep in februari op tot boven de 12 procent. In diverse plattelandsdorpen is dat zelfs 90 procent. En er is nog steeds geen fatsoenlijk sociaal vangnet.
Op een kleine groep na, raakt de crisis elke Bulgaar. Toch zijn het vooral de  gepensioneerden en Roma die het hardst getroffen worden. Wie in Bulgarije is geweest, kan het niet gemist hebben: bejaarden die in containers wroeten, zigeuners die in krotten leven die niet onderdoen voor de hutjes in de Braziliaanse favelas. Het is niet nieuw; de crisis in Bulgarije duurt al decennia. De huidige is er slechts een pijnlijke verdieping van. Maar wel eentje die mensen tot wanhoop drijft.
Afgelopen maart staken zes Bulgaren zichzelf in brand. Uit totale uitzichtloosheid en onvrede met het politieke mismanagement, de hoge werkloosheid en desastreuze armoede. Al meer dan 750.000 Bulgaren zijn de afgelopen twintig jaar wegens de malaise naar het buitenland ‘gevlucht’. En ze blijven gaan. Geef ze eens ongelijk.
Opmerkelijk genoeg worden hier in Nederland nauwelijks vragen gesteld over die achtergrond. Roma weg, criminelen opgepakt, en misschien rolt straks de kop van Weekers. Hoera, zaakje opgelost.
Minister Lilliane Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (PvdA) kwam onlangs met haar nieuwe beleid voor ontwikkelingssamenwerking. Haar inzet is meer investeringen van Nederlandse bedrijven in arme landen en het bevorderen van handel. Immers: handel en investeringen zorgen voor groei en werkgelegenheid. Eindelijk eens een minister met realiteitszin, schreven ‘fans’. De oude mechanismen leidden immers te vaak tot ineffectiviteit en geldverkwisting.
Bulgarije lijkt op sommige punten sterk op een ontwikkelingsland. Meer dan 22 procent van de Bulgaren leeft onder de armoedegrens, bijna zoveel als Ghana en Oeganda, Nederlandse ontwikkelingspartners. Het woord ‘ontwikkelingshulp’ kan de vergelijking met de structuur- en andere EU-fondsen goed doorstaan. Ook in Bulgarije is veel geld gepompt. Maar de armste groep ziet machteloos toe hoe het geld verdwijnt in de zakken van corrupte ambtenaren en politici.
Handel dus. Dat kan werken. Er is al het een en ander op gang gekomen. Nederlandse bedrijven staan nu op de tiende plaats van investeerders in Bulgarije. Ze profiteren van de lage lonen en belasting, de laagste in de Europese Unie.  Maar er kan veel meer gedaan worden. De – paspoortvrije – Schengenzone openen voor Bulgaren bijvoorbeeld. Dat zou handel drijven gemakkelijker maken. Maar juist voor die toetreding steekt Nederland een stokje. Bulgarije zou te weinig doen aan corruptiebestrijding en het aanpakken van de georganiseerde misdaad.
Interessant is dat uit deze fraude blijkt dat ook Nederland zijn zaakjes niet op orde heeft. Terwijl het toch voor de hand ligt dat er bij dit soort criminele acties Nederlanders zijn betrokken. Hoe kunnen Bulgaren anders weten waar de mazen in de wet zijn en de jungle van regels en voorschriften omzeilen?
En ja, er zullen meer Bulgaren komen: de schoonmaaksters, bouwvakkers en fabrieksarbeiders. Al die mensen die het werk doen waar blijkbaar geen Nederlander voor te vinden is. En ze zullen zich ook schikken naar de vaak belabberde omstandigheden waarin ze moeten wonen en werken: met zijn vieren op een kamertje en permanent door Nederlandse werkgevers die voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Ze zullen komen. Niet omdat ze zo graag in Nederland willen zijn. Zo lollig is het hier echt niet. Maar omdat het in Bulgarije slecht is. Als je ‘ze’ hier niet wilt hebben, zul je – aan de bron – moeten investeren. Dat had natuurlijk al lang meer en beter moeten gebeuren, maar het is nog niet te laat. En vooral een kwestie van lef tonen. Hellen Kooijman is zelfstandig journalist en Bulgarijekenner. Volg haar via haar website en via Twitter

Meer over:

opinie, wereld
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.