CDA zet Cohen geforceerd op afstand

Dat de combinatie Balkenende-Bos ten einde was, is zonneklaar. De PvdA trok daar tijdig consequenties uit door Cohen lijstrekker te maken.

Ten aanzien van de hypotheekrenteaftrek zet het CDA de hakken in het zand. In een economische crisis is het blijkbaar ongeoorloofd een offer te vragen van hogere inkomens. En ten aanzien van duurzame ontwikkeling scoort het CDA lager dan de PvdA. Welke partij is eigenlijk onvoldoende hervormingsgezind?

Van den Heuvel lonkt naar VVD, D66 en GroenLinks en isoleert daarmee de PvdA. De sociaal-democraten zouden te weinig hervormingsgezind zijn. Maar juist in Job Cohen kan het CDA een bondgenoot tegenkomen. Als ondogmatische bestuurder heeft Cohen oog voor de ‘fijnmazige maatschappij’ en de ‘eenzijdigheden van staat en markt’ waar de CDA-ideoloog zo hoog van op geeft. De manier waarop het CDA volhardt in haar afkeer van de sociaal-democraten krijgt bijna ongezonde trekjes. Opvallend is ook het negeren van de ChristenUnie bij het nadenken over een mogelijke coalitie. Is hier sprake van een confessionele broedermoord?

Het CDA suggereert de constante factor te zijn. Heeft de partij wel voldoende geleerd van 1994? In dat jaar verloor het CDA desastreus en belandde acht jaar in de oppositie. Hoe sterker het CDA de schijn van onmisbaarheid opvoert, hoe groter de motivatie bij VVD, PvdA en D66 opnieuw toenadering te zoeken.

Een coalitie VVD, CDA, D66 en GroenLinks is een serieuze optie. Maar het is onwaarschijnlijk dat het CDA daartoe het initiatief neemt omdat VVD groter lijkt te worden. Wat de meerwaarde is van de andere partijen in zo’n coalitie, weet Van den Heuvel goed: een scheutje groen van D66, een onsje idealisme van GroenLinks terwijl met de VVD “de nodige zakelijkheid erbij gehaald kan worden”. Maar wat is de principieel onderscheidende inbreng van het CDA? Misschien dan toch maar een kabinet met iets meer kleur op de wangen?