Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Chirurgen of kwakzalvers?

  •  
29-12-2013
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
116 keer bekeken
  •  
7559803292_e13a60ef7d_m
Een van de meest uitgevoerde operaties is overbodig maar niemand zegt er wat van
Het was behoorlijk ontnuchterend nieuws van de week: een placebo-behandeling van de knie bleek net zo goed als een een echte meniscusoperatie. De onthulling viel in de media vrijwel helemaal weg door de hoeveelheid lijstjes over 2013: mooiste sportmomenten, pakkendste nieuwsfoto, leukste filmpje, best verkochte boek, meest bekeken film.
Bij een beschadigde meniscus is volgens orthopeden het weghalen van het beschadigde materiaal noodzakelijk om de pijn te verlichten en de beweging te bevorderen. Dat doen ze door een klein sneetje in de knie te maken, waar ze met een minuscuul cameraatje en mesje in gaan om daar de flarden van de scheur weg te halen. Zo halen ze scherpe randjes weg en verwijderen losse delen. Pijn voorbij.
Finse onderzoekers checkten of die veronderstelling wel klopt. Daarvoor kozen ze een groep volwassenen tussen 35 en 60 jaar uit die op het spreekuur kwamen met pijn- en beweegklachten van de knie. De klachten duurden al langer dan drie maanden en werden niet door een reumatische ontsteking veroorzaakt. Dus het gaat om mensen die bij het voetballen de verkeerde beweging maken, bij het tennissen door de knie gaan en hun knieklachten houden. Gewone mensen dus, geen topatleten. Ze kwamen volgens de geldende criteria in aanmerking voor een meniscusoperatie.
In de operatiekamer opende de chirurgen een envelop. Wat gingen ze doen: een operatie zoals die altijd plaats vindt of alleen een sneetje maken en met dezelfde instrumenten de opening binnengaan, maar zonder mesje. Bij dat laatste maakten ze dan wel dezelfde bewegingen met de knie als bij een echte operatie en ook zorgden ze dat de ingreep even lang duurde.
Wat blijkt? 77 procent van de mensen die de operatie echt ondergingen was tevreden met de resultaten tegen 70 procent van de placebogroep. 89 procent van de echt geopereerden hadden minder pijn na de operatie tegen 83 procent van de mensen die een nep-ingreep ondergingen. En 93 procent van de echt geopereerden zou de ingreep indien nodig weer ondergaan tegen 96 procent van de mensen die in de placebogroep zaten. De verschillen zijn statistisch gezien verwaarloosbaar.  
Volgde er algemene verontwaardiging? Volgende er onmiddellijk een volgende stap na het onderzoek: laten de orthopeden eerst maar eens bewijzen dat hun aanpak echt werkt en voor het geval ze werkelijk overtuigd zijn dat een bepaalde groep mensen er toch baat bij heeft, dan zouden ze aan moeten tonen hoe ze die mensen van te voren herkennen en hun veronderstelling vervolgens toetsen. Zo werkt wetenschap.
Maar wat is het meest verbijsterende bij dit alles? Dit is helemaal niet de eerste keer dat aangetoond wordt dat placebo net zo veel effect heeft als een echte knieoperatie. Het heeft chirurgen er echter niet van weerhouden toch massaal deze procedure uit te voeren. Het is zelfs een van de vaakst uitgevoerde procedures. Dat is toch erg onwetenschappelijk.
Je zou denken dat de doktersinquisitie – de Nederlandse Vereniging tegen Kwakzalverij – dit jaar orthopedisch chirurgen voordraagt voor de Kackadorisprijs 2013. Helaas, ze zijn traditioneel boos op mensen van de andere kerk en zien niet wat er in de eigen gemeente gebeurt.
RTEmagicC_gezond_150_215.jpg
Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezonde Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.