Compassie als kompas

De eerste religieuze viering die ik in 2011 meemaakte, vond zondagavond plaats in de Gul-Zaza-Re Medina Moskee in mijn woonplaats Zwolle. Zoals al jaren een goede gewoonte is, organiseerde de stedelijke werkgroep Samen Leven Anders Geloven (SLAG) op deze eerste zondag van het nieuwe jaar een viering door en voor joden, moslims en christenen.

Voorgangers uit de joodse gemeente, de betreffende moskee, de protestantse gemeente en de rooms-katholieke Dominicanenkerk lazen voor uit de Tenach, het Evangelie en de Koran. Uit alle teksten kwam naar voren: wie de onaanzienlijke mens in nood ziet staan en tot steun is, dient daarmee God omdat de Eeuwige zich vooral identificeert met de mens in nood.

Een koortje met kinderen en enkele volwassenen uit de moskee zong – op de voor moslims zo typerend zangerige toon – Nederlandse teksten over God de Barmhartige en de eer die Hem toekomt. Ook werd er samen gebeden. De preek door dominee Chica van Dam ging over ‘Compassie als kompas’.

De viering maakte indruk op mij. Wat vaak onmogelijk lijkt in de media en de wereldgeschiedenis, gebeurt toch. Joden, christenen en moslims ontmoeten elkaar in vrede. Ook overwinnen ze de wijdverbreide vooroordelen over elkaar. Maar dat niet alleen. Naast hun talloze eigen vieringen, zoeken ze soms ook samen het aangezicht van de Eeuwige op, door uit de Schriften te lezen en samen te bidden.

Volgens de Islamnota die de Protestantse Kerk in Nederland eind 2010 op bestuurlijk niveau besprak (en gelukkig nog niet vaststelde), is samen bidden met moslims voor christenen niet wenselijk. Zeker na mijn ervaring in de Zwolse Gul Zaza-Re Medina Moskee, kan ik mij daar als belijdend protestant niets bij voorstellen. Daarmee zeg ik niet dat alle religies inwisselbaar zouden zijn en de verschillen er niet toe doen. Wel ben ik ervan overtuigd dat God als levende werkelijkheid zich niet laat opsluiten in de ene of de andere godsdienst of geloofstraditie, dat Hij Zijn ongekende gang gaat en zeker aanwezig is op plekken waar mensen vrede, compassie en dialoog zoeken.

Na afloop werd er doorgepraat in het zaaltje naast de gebedsruimte met koffie, cake en koek. Toen ik het gebouw verliet, kwamen ook twee – ik vermoed christelijke – vrouwen van middelbare leeftijd de moskee uitlopen en stapten op de fiets. “Als we snel fietsen, zijn we precies op tijd thuis voor  Boer zoekt vrouw,” zei de ene tegen de andere dame. Zo gingen alle bezoekers weer, heel basaal, hun eigen leven in. Maar wel in het besef dat vrede en compassie tussen joden, moslims en christenen geen fabeltje is, maar vooral nuchtere realiteit. Deze opinie verscheen eerder op de weblog van Theo Brand