Coronavaccin voor iedereen

Is dit straks het beeld als er eindelijk coronavaccins zijn die werken? De aandelen van een paar farmaceutische bedrijven schieten door het plafond. Mensen die toch al rijk stinken van het geld zien binnen enkele maanden hun miljoenen vertienvoudigen. De medicinale hamsterwoede bereikt een hoogtepunt. Staatshoofden van rijke landen zwaaien met miljarden om maar zoveel mogelijk vaccins voor hun landgenoten (en hun herverkiezing) binnen te slepen. In het rijke Westen herstelt de economie zich razendsnel en is anderhalve meter afstand en een mondkapje al snel een herinnering aan een vervlogen tijd. Terwijl in arme landen de dood rondwaart omdat vaccins onbetaalbaar zijn en het te lang duurt voordat het daar beschikbaar is.

Niet als het aan Covax ligt. Het is een initiatief van een aantal private en publieke organisaties die hun sporen hebben verdiend op het gebied van vaccinatie tegen epi- en pandemieën, die zich nu verenigd hebben als superinkoper van het coronavaccin. Ze willen ervoor zorgen dat ieder van de nu al 172 landen, arm of rijk, gelijkelijk kunnen beschikken over het vaccin dat het gaat winnen. Ook de EU heeft zich erbij aangesloten. Wij zijn solidair.

Welke van de 23 landen in de wereld (nog) niet meedoen is moeilijk te achterhalen. Behalve dat natuurlijk van Donald Trump die meteen van de daken roeptoeterde dat America First kwam en de rest kon stikken.

Het blijft droevig dat er een initiatief als dit moet bestaan. Dat er een kongsi gesloten moet worden waar met miljarden wordt gegokt op de tien meest belovende kandidaat-vaccins, ontwikkeld door de farmaceutische industrie.

Vandaag werd daarover in een ingezonden brief in de Volkskrant door drie hoofden van vooraanstaande NGO’s op dit gebied ook een krachtig statement over afgegeven. De patiënt moet centraal staan, niet de winst. Ze voeren aan dat wij met ons belastinggeld bijdragen aan de ontwikkeling van medicijnen (via universiteiten en publieke wetenschappelijke instituten) die vervolgens tegen de hoofdprijs op de markt komen. Ze vinden dat de prijsopbouw transparanter moet en dat we met die transparantie ook kaders kunnen stellen aan de hoogte van de winst, c.q. de prijs van het medicijn.

De farmaceutische industrie behaalde in de afgelopen jaren tussen de 15 en 20 procent winst terwijl dat bij de gemiddelde industrie net boven de 5 procent komt.

Een minuut voor twaalf: medicijn- en vaccinontwikkeling is een publieke zaak