Coronacrisis: het kapitalistische stelsel blijkt anno 2020 een kaartenhuis

De rekenmeesters van de Europese Unie hebben vastgesteld dat de komende economische krimp van de eurozone 8,7% zal bedragen en niet 7,7% zoals tot nog toe werd aangenomen. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat die cijfers in de toekomst verbeteren. Op teveel plekken ter wereld blijkt immers dat het aantal besmettingen met het corona virus weldra toeneemt als lockdown maatregelen sterk worden versoepeld. De Australische metropool Melbourne zit de komende zes weken op slot. In Israël zijn tal van versoepelingen teruggedraaid. In Zuid-Europa zijn opnieuw strenge maatregelen genomen, voorlopig nog regionaal.

Het kan niet anders of Nederland krijgt daar de komende weken ook mee te maken. Wij zijn geen eiland. Evenmin bestaan er bewijzen voor de stelling dat het coronavirus niet op kan tegen de intelligentie van onze vaderlandse lockdown praktijken.

De grote lockdowns zijn in maart afgekondigd en bijna overal streng gehandhaafd. In mei en juni lieten overheden in heel de wereld de maatschappelijke nekklem de een na de ander los. Conclusie: als de maatschappij een week of acht à negen tot stilstand komt, loopt de economie zo´n zware schade op dat een economische depressie ontstaat die zijn weerga sinds de achttiende eeuw niet kent. Dan doen we er als mensheid jaren over de schade te herstellen – als er geen verdere tegenslagen volgen. Een virus krijgt het kapitalistische stelsel, waarvan de opmars twee en een halve eeuw duurde , in twee en een halve maand op de knieën. Het blijkt anno 2020 een kaartenhuis.

Denk erom: wij weten niet precies waar in de donkere tunnel wij ons bevinden maar aan het eind zeker niet. Zolang er geen werkzaam vaccin of geneesmiddel op de beschadigde markt komt, staan we machteloos. Artsen kunnen proberen het lijden van de patiënten te verzachten of hun persoonlijke strijd tegen het virus steunen maar meer niet, hoe technologisch geavanceerd die IC-bedden er ook uit zien. We hebben geen andere wapens in handen dan de middeleeuwers die ook quarantaines en afstand houden inzetten tegen besmettelijke ziektes.

Het is maar zeer de vraag of het kapitalisme een nieuwe golf van uitgebreide lockdowns overleeft want dan gaat ook het financiële systeem er aan. Dat wordt immers sinds de vorige crisis overeind gehouden zoals een huis in Groningen.

Dat de situatie nog niet zo ernstig oogt, heeft te maken met het feit dat de staat momenteel zoveel rekeningen van het bedrijfsleven betaalt. Zonder deze goedgeefsheid zouden massawerkloosheid, verarming op brede schaal en een tsunami aan faillissementen nu al om zich heen grijpen. De gevolgen van de crisis blijven voorlopig beperkt tot stille armoe in de huizen van zzp’ers, kleine ondernemers en mensen met flex-contracten.

De Kamers – het is op Joop al eerder vastgesteld – zijn met reces, net zoals minister-president De Geer enkele dagen voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in het Zwarte Woud van een in eigen ogen welverdiende vakantie ging genieten. Premier Rutte – niets vergeten, niets geleerd – is voornemens in Brussel te zwaaien met zijn oude recept voor de kredietcrisis, dat de duur van de recessie voor Nederland aantoonbaar heeft verlengd. De minister van Financiën verstaat zich op zijn Facebookpagina met de achterban aan wie hij onthult dat hij thuis twee goudvissen heeft, geheten Blub en Blab.

De officieuze kandidaat voor het lijsttrekkerschap van het CDA houdt een campagnespeech waarin hij vraagt om een jaarlijks debat over immigratie, een onderwerp waarover – zoals men weet – in Nederland al twintig jaar in alle talen wordt gezwegen. Zijn concurrente Mona Keizer verklaart dat zij de problemen van de jeugd begrijpt. Enzovoorts, en zo verder.

Dit land, dit werelddeel, deze planeet staan voor een systeemcrisis. Voor zover de politiek niet met vakantie is, zwijgt zij daarover. Men zit in de zweefmolen zo lang hij nog draait.