De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Coronische gesprekken (IV)
•
© cc-foto: Rasande Tyskar
Luister: we moeten die anderhalve meter als een enorme kracht ervaren
De koning of de premier? Met deze vraag wil ik vandaag onze online cursusdag ‘ethische gespreksvoering’ beginnen. Gezien de overbelaste IC’s een zeer relevante kwestie. Excuses nog voor gisteren toen ik erg vaag ben gebleven. We communiceren deze dagen vooral semantisch. Allerlei taalcodes lopen door elkaar en mijn abstracte taal was daarop een reactie om een gemeenschappelijkheid te suggereren. Niet gelukt dus.
Is het om die reden ook niet belangrijk dat wij als cursisten over gespreksvaardigheden beschikken opdat we weerwerk kunnen leveren? We kunnen dan uiteindelijk samen tot een concreet oordeel komen.
Dit noemen we nu een semantische ontsporing. Het begrip ‘weerwerk’ roept diverse associaties op: tegenspel, terugvechten, tegenhouden, op gelijke hoogte komen. Je ziet: het heeft een negatieve, neutrale en positieve klank. Je kunt natuurlijk gespreksvaardigheden ontwikkelen maar het belangrijkste is: semantisch de ander kunnen doorzien.
Mag ik even? Gaat het om onze eigen koning en onze eigen premier?
Ik zal jullie de fictieve triage schetsen. Ja, het gaat om onze eigen koning en premier, stel ook: beiden zijn doodziek. Op de IC is plaats voor één patiënt. Beiden komen in aanmerking en vallen in dezelfde leeftijdscategorie, maar wie moet voorrang krijgen?
Ja jij, linksboven, zeg het maar.
De koning is een gelovig staatshoofd, heeft kinderen en een echtgenote en is een symbool van de natie. Onze koning heeft het vertrouwen van het hele volk.
Dank, je hebt al wat belangrijke indicatoren genoemd. Wie anders?
De premier is democratisch gekozen en is een autonoom persoon. Ook is hij echt een leider in crisistijd en zeker een belofte voor de toekomst.
Jullie zien nu: hoe moet in dit concrete geval de IC-specialist beslissen? Wie is zijn Pilatus? Is hij of zij soms zelf God? In ons Artificiële Intelligentie-model hebben we alle denkbare indicatoren bijeen gebracht. Ook is het algoritme zelflerend en maakt het eigen beslissingen. Bij de uitdraai van gisteren kreeg de premier voorrang en viel de koning af. Gevolg? Binnen afzienbare tijd een troonopvolging. Als vanzelf kwam de machine binnen een seconde met een correctie: een troonopvolging blijkt nu financieel niet haalbaar. De koning kreeg uiteindelijk voorrang.
Is het denkbaar dat de twee er samen in een socratisch gesprek kunnen uitkomen?
Niet mijn vakgebied. Grondwettelijk schijnt dat erg lastig te zijn.
Ik bedoel: de kracht van de anderhalvemetersamenleving
De wat?
De kracht van de anderhalvemetersamenleving. Ik doe niet mee met het geklaag dat we in de culturele sector die anderhalve meter niet kunnen realiseren in een bijna-exit, mogelijk in mei.
Luister: we moeten die anderhalve meter als een enorme kracht ervaren. Het heeft ons geholpen om massale sterfte te voorkomen, onnoemlijk dagelijks leed is ons bespaard gebleven. Hele buurten hoefden niet naar een IC-sporthal. En het volk kwam niet tot een “Kruisig hem!”
Na het failliet van de neoliberale welvaartsstaat krijgen we nu de culturele anderhalvemeter samenleving. En terecht.
Verschrikkelijk. Nooit meer een Pas de deux, een knuffel na een repetitie. Het is de dood voor de symfonische muziek. Jij trapt de culturele sector nog verder het graf in. Er moet acuut een miljard euro bij, en wel nu!
Draai het om, gooi alles overboord en denk aan je publiek dat op anderhalve meter moet blijven. Zet extra toiletten bij de artiesteningang, plaats individuele wasbakken in het rekwisietenmagazijn. Geef iedere bezoeker een paraplu met doorzichtig plastic tot aan de grond. Zie je publiek als een bron van creativiteit. Anderhalvemeter liefde, anderhalvemeter geluk, anderhalvemeter hoop. Maar ook anderhalvemeter bedrog, verdriet, eenzaamheid. Mijn anderhalvemeter Shakespeare-emotie tegenover jouw anderhalve Ivo van Hoven- emotie.
Het gaat natuurlijk om het artistieke product. Een Zwanenmeer en een Matthäus Passion kunnen niet meer op zo’n afstand.
Dat bedoel ik nou. Gooi het van je af. De culturele sector weet wat het betekent geen geld te hebben, om bezuinigingsprooi te zijn. Maar we hebben enorme veerkracht getoond. Daarom: we eisen als choreografen, componisten, theatermakers, videokunstenaars, schrijvers en muzikanten opdrachten om de anderhalvemeter samenleving door te trekken naar nieuwe artistieke interventies, ook digitaal. En gooi alles maar dan ook alles op internet. Niets is heilig meer. Deel het. Culturele instellingen zijn dan dé bronnen van verbeelding in de anderhalvemeter samenleving. Een en al creatieve en economische vitaliteit!
Bouw je ook wat rust in, ik word doodmoe van dit anderhalvemeter tjakkagedoe.
Rust is natuurlijk ook een onderdeel van het nieuwe anderhalvemeter-normaal. Maar dan in periodes. Momenteel een periode van rust, handenwassend binnen blijven. En dan weer een periode, stel anderhalve maand, van culturele uitbarsting. Precies waarnaar je verlangt na een rustperiode van anderhalve maand.
Genoeg, genoeg, wegwezen. Ik ben nu even toe aan een persoonlijk Hopper-momentje.
Ik bel Mark.
We moeten ons corona-schema veranderen! Binnenkort is het misschien allemaal over! Het gaat toch goed zo?
Ja, voor jou ja, met je eeuwige deadlines. Maar niet voor mij en de kinderen. We moeten maar een luchtbed oppompen op de zolder.
Goed idee dan kan ik daar rustiger werken.
Nee, voor mij! Ik doe geen oog dicht en moet alsmaar de kinderen troosten en vermaken. Die klus gaan we wat anders verdelen.
Als ik mijn deadlines niet haal staat ons inkomen stil.
En ik dan? Al weken geen opdrachten. Ik moet nu echt mijn opdrachtgevers bellen.
Ik pak een nieuw vel papier, het oude schema werkt gewoon niet.
Nog even. Wat ik heel erg fijn vind is dat wij als stel nauwelijks ruzie maken. Dat is bij anderen wel anders, wat ik zo lees en hoor.
Je bent er ook niet om ruzie te maken. Je reageert op geen enkel signaal. Je emotionele interfaces laten je volledig in de steek. Moet ik je soms appjes sturen om je aandacht te trekken?
Waar ik ook zo van geniet is dat Mam zich in haar isolement zo goed houdt. We horen haar niet.
Jij niet, nee. Weet je dat je moeder drie dagen zonder eten heeft gezeten? Nee, dat weet jij niet. Dat ze dit pas vertelde nadat ik iets in haar stem hoorde kraken. Ze wilde het niet zeggen vanwege jouw deadlines.
Kom op, we maken een nieuw schema. De kinderen moeten ook meer afwisselen tussen leuk en niet-leuk, tussen binnen en buiten. Ook knutselen, touwtje springen, pannenkoeken bakken en muziek maken.
En wij gaan beurtelings op zolder slapen.
Muziek maken? Dat deden we vroeger thuis niet eens. Ik heb zelfs nooit een blokfluit gehad.
Ja, ooit mocht ik op school Petrusje spelen in het Paasspel, met maar één zinnetje: “Nee, ik ken die meneer niet”.
Weet je wat? Pak het luchtbed en verdwijn naar je moeder.
Dat ik daar zelf niet op kwam!
Praat mee
0/1500