Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Dat links zo tegen christendom tekeer ging is een mythe

  •  
10-05-2013
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
237 keer bekeken
  •  
RTEmagicC_boekhan.jpg
Niet dat links nooit kritiek had op kerkelijke praktijken. Integendeel 
Er is de laatste weken het nodige te doen over de godsdienstvrijheid. Dat komt omdat het op het internet wemelt van de lui die denken dat zij origineel zijn, als zij links er van beschuldigen met twee maten te meten: het christendom heeft het altijd aangevallen maar de islam wordt geknuffeld.
Dat is een onjuiste beschuldiging, zoals Francisco van Jole een paar dagen terug al uiteenzette. Je kunt zelfs nog verder gaan: de houding van links ten opzichte van de islam past in een oude sociaaldemocratische traditie.
Nederland kent sinds pakweg 1850 een kleine schare atheïsten die hun overtuigingen actief uitdragen en steeds weer willen aantonen dat God niet bestaat en zijn grondpersoneel de kluit belazert. Ze noemden zich vrijdenkers. Tot hen behoorde de schrijver Multatuli die hun vrije gedachte op lezingen uitdroeg. In 1856 ontstond de Vrijdenkersvereniging de Dageraad. De leden ontvingen het clubblad onder neutraal couvert zoals dat tegenwoordig nog vaak met porno het geval is.   In het algemeen voelden deze vrijdenkers zich verwant met de linkse beweging. Dat leidde tot allerlei antiklerikale propaganda, maar de SDAP, de voorganger van de PvdA nam daar afstand van. Veel voorlieden zagen Jezus juist als een sociaal hervormer en vonden dan een tehuis binnen het vrijzinnig protestantisme. Niet voor niets hadden spotters het van meet af aan over de Studenten- Dominees- en Advocatenpartij.
Een van de belangrijkste vernieuwers van het sociaaldemocratische denken in de jaren dertig was trouwens een  theoloog, prof. dr. Banning. Er bestond in die jaren ook de Christelijk Democratische Unie, die een links karakter droeg. H.M. van Randwijk, de oprichter van Vrij Nederland, was een prominent lid. De leden van de CDU zijn na de bevrijding vrijwel allemaal overgestapt naar de PvdA. Die richtte een katholieke en een protestantse werkgemeenschap op voor gelovige leden.   In de jaren zestig kwamen alle gevestigde instituties onder vuur te liggen. Taboes doorbreken kwam in de mode. Daarom is in die tijd ook de kerk op de korrel genomen. Dat gebeurde in het algemeen op tamelijk milde wijze. De – serieuze én cabareteske – kritiek gold dan vooral de bedienaren van het Woord en niet het Woord zelve.   Dat het Nederlandse ‘links’ altijd zo tegen het geloof te keer ging, is een mythe en een verdraaiing van de werkelijkheid. Een militante anti-godsdienstige houding laat zich slechts vaststellen voor marginale organisaties als de Dageraad of de Communistische Partij van Nederland en dat laatste ook alleen maar in de jaren twintig en dertig. De partij oogstte er het onlangs eindelijk opgeheven wetje tegen de smadelijke godslastering mee.   Niet dat links nooit kritiek had op kerkelijke praktijken. Integendeel. Sociaaldemocraten aarzelden nooit om hardvochtige armbestuurders aan de kaak te stellen of het soort ouderlingen dat ongehuwd zwangeren de kerk uitgooide. In het algemeen gebeurde dat dan met een passend citaat uit de evangeliën zoals het “Wie van U zonder zonde is, werpe de eerste steen”.  Ook werden kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders er regelmatig van beschuldigd dat zij het kapitalisme en het sociale onrecht in stand hielden. Niet omdat de bijbelse boodschap zulks opdroeg maar omdat zij die boodschap volgens links verdraaiden.   Alleen militante atheïsten richtten zich tegen het geloof zelf. De gemiddelde socialist deed dat niet. Dat komt omdat de sociaaldemocratie de vrijheid lief heeft. Godsdienstvrijheid maakt daar deel van uit. Je mag geloven wat je wilt en het is ook je goed recht om dat geloof uit te dragen. Met de uit religie voortkomende praktijken ligt het anders. Die kunnen wel degelijk in strijd raken met de rechten van de burger of de wet. De Azteken – zeer gelovig – offerden bij zonsverduisteringen grote hoeveelheden bultenaars. Een beroep op het geloof zou in dat geval voor een Nederlandse rechter niet slagen.   Zo zit het ook met de islam. In het algemeen hoor je uit linkse kring zelden dat het geloof in Allah de wortel is van alle kwaad. Evenmin put men zich uit in het herhalen van beweringen, als zou Mohammed een pedofiel zijn. Wel vinden mishandelde moslimvrouwen een toevluchtsoord in de Blijf-van-mijn-lijf-huizen en die zijn toch echt niet door de VVD opgericht. Zij zijn het resultaat van de tweede feministische golf in Nederland.   Links zal niet gauw bezwaar maken als moslims van hun eigen centen een stuk grond hebben gekocht om er een moskee op te bouwen want dat valt binnen de vrijheid van godsdienst, maar het verzet zich wel tegen praktijken als vrouwenbesnijdenis of het in huis vasthouden van echtgenotes. Wie dat ontkent, liegt.   Nu kun je wel degelijk met recht beweren dat Nederland veel te weinig faciliteiten biedt voor jonge mensen die door hun familie of hun omgeving worden onderdrukt, bijvoorbeeld omdat ze tegen hun zin een gearrangeerd huwelijk in worden gedwongen. In dat geval staan ze tamelijk machteloos. Het zou al helpen als de overheid zulke slachtoffers van onderdrukking op zou vangen in centra waar ze kunnen bouwen aan een zelfstandig leven ver van de tirannieke eigen gemeenschap. Ook is het aantal plaatsen in de Blijf-van-mijn-lijf-huizen veel te beperkt.   Misschien heb ik niet goed opgelet maar voor zulk een investering in de toekomst van onderdrukte medeburgers heb ik VVD’ers, PVV’ers en andere islambashers nooit horen pleiten. Ze schelden liever want schelden is goedkoop.
 
Het laatste boek van Han van der Horst is: Nederland, de vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.