Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De Canon van Nederland is een geschenk voor iedereen

  •  
23-09-2017
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
34828850544_df04d92142_k

© cc-foto: Bas Boerman. Openlucht Museum Arnhem.

Definities maken geen Nederlandse identiteit, die ligt in onze geschiedenis, onthuld door de Canon
Met smart heb ik gewacht op de Canon van Nederland, nu als expositie geopend in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. Sinds de moord op Theo van Gogh missen wij ons vanzelfsprekende Nederlandse identiteitsbesef. Dat geldt jammer genoeg ook voor Nederlandse moslims; onderzoek concludeerde deze week dat zij zich minder dan andere Europese moslims verbonden voelen met het land waarin zij leven. Het vertrouwen in onze democratische instituten is wel groot, dus de praktische relatie met Nederland werkt, maar de emotionele relatie is helaas koeler dan elders.
Dit is wat de Canon van Nederland ons duidelijk maakt over de Nederlandse identiteit: die maken wij niet door er labels aan te hangen als Christelijk-Joods-Islamitisch-humanistisch-seculier; die is het resultaat van de Nederlandse geschiedenis, organisch ontstaan door de jaren heen.
image1
De Canon van Nederland neemt je op. Bij de videomuur, op de filmsets en in de games leven wij mee met de Nederlandse hoogtepunten en dieptepunten, gaan wij houden van de Nederlandse taal en cultuur en van de Nederlandse vrijheid, gelijkheid en broederschap. De Nederlandse waarden blijken geen nostalgische natuurverschijnselen, Nederlanders hebben zich die door schade en schande stap voor stap eigen gemaakt. Kijk naar de vrijheid; onze vrijheid van godsdienst is bedacht door onze voorouders na lange reeksen religieuze twisten. Of kijk naar gelijkheid, het venster voor de gelijke rechten van mannen en vrouwen is rijk gevuld, jammer dat er geen vensters zijn van het homohuwelijk, het poldermodel en Pim Fortuyn.
Laaggeletterd Alle Nederlanders hebben het nodig om de Canon van Nederland te horen, zien, proeven en voelen. Want als ik in het introductiefilmpje zie hoe beschaafde blonde koppies vol verbazing omhoogkijken naar de bommenwerpers en zo ontdekken hoe het is om in de oorlog op straat te lopen, dan zullen bij kinderen die de Nederlandse geschiedenis niet van huis uit meekrijgen, de harten nog veel sneller kloppen.
Opgaan in de geschiedenis verbindt ons diep. Toen de gids in het Verzetsmuseum vertelde dat zij als kind in de oorlog verborgen op een zolder opgroeide tot haar hoofd tegen het dak aan stootte, liet de onderduik mijn groep kinderen die ik rondleidde niet meer los. Beelden, huisraad en andere voorwerpen maken woorden overbodig. Wat een zegen is dat voor laaggeletterde Nederlanders, want ook zij willen hun kinderen opvoeden tot Nederlandse burgers.
Zelf meedoen De Canon van Nederland is als expositie een nieuwe stap vooruit: wij kunnen meedoen met de geschiedenis, langs de videomuur, op filmsets en in games. De stelling dat onze geschiedenis onze identiteit ís, wordt nu bijna letterlijk. Onderdompeling, heb ik deze beleving van de Nederlandse identiteit genoemd, toen ik pleitte voor het bezoek aan de Deltawerken om de kracht van Nederland tegen de zoute zee onder de huid te krijgen. Want zo worden wij trots op onze geschiedenis, op onze waarden, onze taal en cultuur. Als we trots zijn, vrezen wij niet langer onze identiteit te verliezen. Dan dragen wij die juist uit en inspireren anderen.
‘Hebban olla vogala nestas’ Ouders en docenten: pas de Canon toe in het onderwijs. We hebben de Canon hard nodig als antwoord op de grote verschillen in de schoolklas. De Canon is nodig als antwoord op de achterdocht van de leerlingen die leiden tot complottheorieën over 9/11, je suis Hebdo en Joden. En als antwoord op de vraag: wat is de Nederlandse identiteit? Betrek alle schoolvakken en geef bij Nederlands les over die eerste literaire Oudnederlandse oerzin uit circa 1100: ‘Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu’. In modern Nederlands: ‘Alle vogels nestelen zich behalve jij en ik; waarop wachten wij’
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.