De duizenden Palestijnse Christelijke 'net-geen' pelgrims uit Gaza en de Westelijke Jordaanoever

Rabbi Abraham Isaac Kook zei ooit over Jeruzalem “net zoals sommige harten van steen zijn, zo zijn er ook stenen met een hart”. Een zeer adequate beschrijving van het oude stadsdeel van Jeruzalem. Een stad waar miljoenen mensen het hoogtepunt van hun religieuze en spirituele gevoel beleven. Zoals bijvoorbeeld afgelopen weekeinde, toen de Christenen de opstanding van Jezus uit zijn dood vierden. De Heilig Grafkerk werd bezocht door pelgrims vanuit binnen en buitenland om fysiek aanwezig te kunnen zijn bij de dienst van de plek van de wederopstanding. Behalve, natuurlijk, duizenden Palestijnse Christelijke ‘net-geen’ pelgrims uit Gaza en de Westelijke Jordaanoever.

Dit jaar ligt het onderwerp extra gevoelig bij veel pelgrims, omdat de Paus over een aantal weken het Heilige Land komt bezoeken, waarbij hij tijdens zijn reis ook een dienst zal geven in Bethlehem, in de Westelijke Jordaanoever. Het feit dat de Paus daar een bezoek brengt, brengt het probleem van vrijheid van eredienst weer onder de aandacht. Een probleem dat geen akkefietje is in het hele Israël-Palestina conflict, en waar maar al te weinig over geschreven word.

Aan de andere kant van de controlepost groeit een hele generatie op zonder de stad zelfs maar ooit bezocht te hebben. Jongeren in de Westelijke Jordaanoever vertelden mij tijdens een bezoek aan hun universiteit over het langdradige proces van het aanvragen van een vergunning. Een van hun zei zelfs lacherig dat het verkrijgen van een visum naar het buitenland sneller gaat dan proberen met een papiertje de controlepost over te mogen om hun heilige plaatsten te bezoeken in Jeruzalem. Het is dan ook niet ongewoon dat er jongeren zijn die nog nooit de Heilige Stad hebben bezocht die vaak een steenworp van hun afligt.

Enkelen krijgen wel de kans, maar het zijn dan vaak pijnlijke verhalen. Zo vertelde een studente die ik had ontmoet aan de University of Bethlehem mij afgelopen dinsdag via Facebook dat haar kerk twee bussen had ingehuurd om voor Pasen Jeruzalem te bezoeken voor de ceremonie, maar dat zij de enige was van haar vriendengroep die een vergunning had gekregen. Ook haar zusje had geen vergunning gekregen. Toen zij allen toch de bus instapten moest de buschauffeur weigeren om te vertrekken omdat hij niet kon riskeren dat ze terug moesten rijden voor de mensen die geen vergunning hadden. En zo eindigde de studente als enige van haar groep op weg naar Jeruzalem.

De extreme maatregelen die de Israëlische autoriteiten nemen zijn niet alleen onredelijk maar ook buitengewoon denigrerend naar de duizenden Palestijnen Christenen, die zo het gevoel gegeven wordt dat hun recht op verering minderwaardig tegenover dat van Christenen die zonder vergunning Jeruzalem binnen mogen. En het zijn overigens niet altijd Palestijnen die geweigerd worden omdat ze mogelijk ‘een gevaar’ kunnen vormen: de Nederlander Robert Serry, de speciale gezant van de Verenigde Naties voor het vredesproces in het Midden-Oosten, werd afgelopen weekend tegengehouden bij een controlepost en mocht niet deelnemen aan de vreedzame paasprocessie.

Zo nu en dan komt er in de media aandacht voor de kwestie van de toename en uitbreiding van de illegale Israëlische nederzettingen in de Westelijke Jordaanoever, bij gelegenheid over een boycot van een product dat Israël op illegaal bezet grond heeft geproduceerd, en soms over Amerika als bemiddelaar die het vredesproces probeert te leiden (waarvan de ‘ peace talks ‘ nu beter gewoon de titel ‘ talks ‘ kunnen krijgen). Het probleem van Palestijnse Christenen (en Moslims) die moeilijkheden ondervinden om hun heiligdommen in Jeruzalem te bezoeken komt niet genoeg aan bod is nog een voorbeeld van een ontnomen vrijheid, in dit geval: vrijheid van eredienst. En zo lijkt het lijstje met de beperkingen waar duizenden Palestijnen in het dagelijks leven tegen aanlopen er een zonder einde.