De eerste signalen van een maatschappelijke ontwrichting worden zichtbaar

De tijd van geruststellend taalgebruik is voorbij. De bevolking heeft recht op onverbloemd taalgebruik nu het aantal positieve testuitslagen onstuitbaar de richting van de tienduizend per dag opgaat. Niets wijst erop dat de stijgende curve zal afvlakken. Sommige bestuurders en deskundigen houden ons de worst voor van een korte en scherpe lockdown. Daarna wordt alles beter. De ervaring van Frankrijk, Italië en Spanje in de lente van dit jaar leren iets heel anders. Een scherpe lockdown zal lang moeten duren en dan blijft het de vraag of het coronavirus zich daardoor nog zal laten afremmen. Overal ter wereld is een grote opmars zichtbaar. Het lijkt allemaal erg op de Spaanse Griep uit 1918 en 1919. Die kwam ook in twee golven en de tweede was veel ernstiger en veelomvattender dan de eerste.

In het verleden zijn veel quarantaines en lockdowns opgeheven omdat het toch niet meer uitmaakte.

Nu al tijdens opkomend coronatij zijn er verontrustende signalen over het functioneren van de maatschappij. De burgemeesters kondigen een strenger handhavingsbeleid aan. Ze krijgen van de ordehandhavers te horen dat daar geen sprake van kan zijn omdat er teveel ziekteverzuim is onder agenten en boa’s. De reguliere zorg in de ziekenhuizen begint ineen te storten. De hospitaalbobo’s spreken misschien van afschalen maar dat is het verbloemend taalgebruik waar uiteindelijk niemand wat voor koopt. We hebben het buitenland nodig om de ernstigste coronapatiënten op te vangen alsof we een ontwikkelingsland zijn in nood. Ondertussen slagen de GGD’s er niet in het testen op een orde te krijgen die vanzelfsprekend hoort te zijn in een rijke, technologisch hoog ontwikkelde maatschappij. Men hoopt op een ommekeer als de sneltesten eenmaal op grote schaal kunnen worden toegepast maar dat zijn vogels in de lucht. Tegen de tijd dat ze komen, zal ziekteverzuim ongetwijfeld de teststraten verder ontregelen. Op vrijdagochtend kondigde de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen, een werkgeversclub, aan dat een waarschuwing door de nieuwe Corona App voor hun personeel géén reden was om thuis te blijven. Met een paar extra maatregelen moeten zij prima door kunnen werken. Zo hoog is de nood inmiddels gestegen dat de zorg blijkbaar moet kiezen tussen de duivel en Beëlzebub. En dan zeker verwachten dat werknemers in andere sectoren wél braaf in quarantaine gaan als de app met slecht nieuws komt.

Het Rotterdamse openbaar vervoerbedrijf RET schrapt de spitsritten in de metro, eveneens wegens ziekteverzuim. Dat is nog maar het begin. Alle bedrijven in het openbaar vervoer onderhandelen met de regering over vermindering van de dienstverlening in 2021. Dat komt omdat de mensen minder reizen. Dit uitdunnen zal zeker permanent zijn. Verpleeghuizen hebben al aangekondigd dat zij het zonder inzet van familieleden op hun kerntaken niet meer redden. Steeds meer scholen moeten steeds meer kunst- en vliegwerk toepassen om het onderwijs in de klas gaande te houden.

De armoede neemt toe maar de bevoorrading van de voedselbanken neemt af. Wat doe je als er geen eten in huis is voor de kinderen en je hebt ook geen geld? Dan ga je stelen. Doe je dat in vereniging, dan heet dat plundering. Het is niet zo ver maar de eerste stappen op deze weg zijn al gezet vooral als de chaos toeneemt als het ziekteverzuim ook de rest van de dienstverlening in zijn greep krijgt. Overal in Nederland zien we snel toenemend ziekteverzuim en uitval juist in de beroepen, waarvan we in de lente hebben geleerd dat ze cruciaal zijn. Dat zijn niet alleen werkers in de zorg, bij de handhaving, de brandweer. Als corona om zich heen grijpt in energiecentrales, bij loodgietersbedrijven, aan de lopende banden van voedselverwerkende bedrijven, kunnen ook daar knelpunten ontstaan die ons allemaal raken.

Ondertussen is de hele politiek lekker met herfstvakantie gegaan. De regering offert zich op en houdt op vrijdag gewoon kabinetsberaad. Het schandaal van de koninklijke vakantie wordt inmiddels geflankeerd door een nieuwe affaire: de ombouw van het oude Ministerie van Buitenlandse Zaken tot een tijdelijke Staten Generaal, een noodvoorziening dus, kost 161 miljoen euro. Coronaproof voor dat geld? Absoluut niet!

Het schijnt dat de bewindslieden het gaan hebben over aanscherpen van de maatregelen versus het wondermiddel van de korte totale lockdown. Laatste nieuws: volgens het British Medical Journal heeft het nieuwe wondermiddel, een medicijn op basis van antilichamen geen effect heeft.

Dit is niet de vooravond van de feest- maar van de doemdagen.