De gouden eieren van Sander Dekker

Staatssecretaris Sander Dekker heeft er inmiddels een patent op: Dekkertjes. Het zijn paniekbesluiten op basis van zijn eigen meetdrift. Sinds deze week weten we dat het percentage zittenblijvers in Nederland 5,8% bedraagt (Volkskrant, 10 april). We weten ook dat dit in vergelijking met omliggende landen hoog is. En als we dat weten, dan moet dat percentage omlaag. Daarom besteedt Sander Dekker 9 miljoen aan het opzetten van zomerscholen. Een zoveelste Dekkertje: een investering alleen bedoeld om het eigen rapportcijfer dragelijker te maken. Van 5,8 naar 2,9%? De Zomerschool moet het verschil maken.

In feite is Sander Dekker deze metafoor nog gekker aan het maken. Want wat als het konijn niet snel genoeg leert vliegen en volgens het junirapport niet over mag naar de volgende klas vanwege een onvoldoende voor vliegen? Juist: dan stuur je hem naar de zomerschool om zijn tekorten alsnog te compenseren. Vliegen, dat zal ie. Sander Dekker is bezig kinderen uit te dagen dingen te leren waar ze niet goed in zijn.

Vervolgens geeft hij een trap na door ze op de zomerschool aandacht te laten besteden aan waar ze niet goed in zijn. Sander Dekker maakt van kippen konijnen, omdat hij nu eenmaal vindt dat goed leergedrag vooral bij konijnen waar te nemen is. En als hij de school dan opdracht gegeven heeft om aan deze ontwikkeling vorm te geven, dan gaat de inspecteur kijken naar de kwaliteit van de eieren. Zijn ze wel goud genoeg? Dan blijkt dat konijnen weliswaar goed holen graven maar niet zo goed zijn in eieren leggen.

Het zijn windeieren in plaats van gouden eieren. Er zit een schaal om, maar de inhoud is een lege dop. En dan ineens… Welkom op de zomerschool: jullie gaan leren om goede gouden eieren te leggen, want pas dan mag je naar de volgende klas. Natuurlijk kan een zomerschool helpen. Maar de zomerschool van Dekker lijkt niet bedoeld om kinderen recht te doen. Het doel is vooral om het eigen rapportcijfer van het Ministerie van Onderwijs op te krikken.

Ik zie het dolblije gezicht achter Dekkers brillenglazen als hij volgend jaar vol genoegdoening meldt dat het aantal zittenblijvers van 5,8% gezakt is naar 2,9%. Een fantastisch resultaat, omdat daarmee in een jaar tijd 50% minder zittenblijvers worden genoteerd en we gelukkig ook weer de beste van de klas zijn in Europa. Ik roep de staatssecretaris op te stoppen op zulke complexe vraagstukken (kinderen die blijven zitten) zulke belachelijk simplistische antwoorden te creëren.

Want zittenblijven is meer dan alleen onvoldoende kennisniveau. Zittenblijven vertelt een verhaal. Een verhaal van een kind dat het niet voor elkaar krijgt om aan de normen van het systeem te voldoen. Dat kan zijn omdat hij niet voldoende geleerd heeft. Maar ook omdat hij zich niet gezien voelt. Niet veilig voelt. Faalangstig is. Worstelt met de scheiding van zijn ouders. Of gewoon omdat het curriculum van de school volstrekt niet aansluit bij de talenten van het betreffende kind. Of, zoals ook blijkt uit de cijfers van het ministerie, omdat de veel van de zittenblijvende kinderen uit achterstandssituaties (armoede, vluchteling) komen en sowieso al het idee hebben niet te kunnen voldoen aan de eisen van de maatschappij.

Het Ministerie van Onderwijs mag niet op basis van alleen de cijfers besluiten dat het kind niet goed genoeg is. Dit zoveelste Dekkertje is een oproep aan kinderen om te focussen op waar ze niet goed in zijn, terwijl de kern van onderwijs volgens mij moet zijn kinderen te helpen hun talenten te ontdekken en ontplooien. Op de zomerschool ervaren kinderen dat ze niet goed genoeg zijn. Er is een effectievere manier: ga van kinderen uit zoals ze zijn of kunnen zijn. Geef ze het besef dat er altijd genoeg werkelijke aandacht en passie over is, ook als het kind de slechtste cijfers van de klas heeft. Als dat lukt, dan gaan kinderen veel beter presteren.

En als Sander Dekker dan toch graag een zomerschool wil stichten: zet die dan op het Binnenhof en maak pedagogiek het hoofdvak. Het hoorcollege wil ik met liefde, onbetaald, verzorgen. Ik zal er alles aan doen Sander Dekker te laten ervaren dat kinderen verlangen naar een wereld waarin ze zichzelf mogen zijn en waar altijd werkelijke aandacht voor hen is. Het goede nieuws is dat hij dan 9 miljoen kan investeren in de leraren, die ook onderhand wel wat oprechte aandacht en erkenning kunnen gebruiken vanuit Den Haag. Wedden dat ze na een echte blijk van erkenning vele mooiere eieren leggen?