De Hoge Raad capituleert een tweede keer

De Hoge Raad heeft niet zolang geleden spijt betuigd voor de kwalijke rol van dit hoogste rechtscollege tijdens de bezetting van Nederland door de Duitsers. Hiermee gaf de Hoge Raad duidelijk aan dat deze fout niet meer voor herhaling vatbaar was. Immers, na de bezetting heeft Nederland een democratische rechtsstaat opgebouwd waar de rechterlijke macht op verschillende momenten heeft aangetoond volledig onafhankelijk te zijn van de politieke macht.

Veel burgers, organisaties en asielzoekers hebben deze onafhankelijkheid met trots en bewondering ervaren. In het laatste decennium probeert de politieke macht echter de rechtstatelijke ruimte van de rechter in te perken. Sinds de verschijning van de populisten eerst in de wetgevende en later in de  uitvoerende macht (Leefbaar Nederland, Verdonk en de PVV) wordt de rechter eerder gezien als een last dan als een mededrager van de democratische rechtsstaat.

Voor de burgers echter was de rechter, in het laatste decennium, de enige en laatste hek tegen de waan van de politiek. Zelfs tijdens de paniekerige reacties van de politiek in de hoogtijden van het terrorisme heeft de rechter zijn /haar rug recht gehouden. Immers, juist in de crisis-periode moet de rechtstaat haar vasthoudendheid laten gelden. Menige populistische parlementariër of minister betreurde dat en steigerde luidkeels daartegen, maar het mocht niet baten.

Met de komst van de PVV dachten velen – en niet alleen de imaginaire ongeschoolde Henk en Ingrid- dat het goed was dat deze partij kwam. Want die durfde tenminste datgene te zeggen over de allochtonen wat de andere partijen verzwegen. Ze dachten en denken waarschijnlijk nog steeds dat het alleen maar om de moslims gaat. Weinigen zijn bewust van de verstrekkende agenda van deze partij, namelijk dat ook de rechtsstaat naar de pijpen van de populisten moest gaan dansen. Immers deze partij wil dat de rechters benoemd worden door politici. Dit betekent het einde van de onafhankelijkheid van de rechter en dus het einde van de rechtsstaat.

Een eerste stap daartoe werd helaas onlangs met succes door de PVV gezet. Immers de voordracht door de Hoge Raad van de heer Dideriek Aben als lid van dit rechtscollege werd in de Tweede Kamer met name door de PVV tegengehouden. De reden? De heer Aben had in zijn kwaliteit van advocaat-generaal bij de Hoge Raad vorig jaar kritiek geuit op de wrakingskamer  die -op verzoek van Wilders- de rechters die de zaak Wilders behandelden heeft vervangen. Als lid van de Tweed Kamer neemt Wilders nu wraak tegen de heer Aben door zijn benoeming tot lid van de Hoge Raad te torpederen. De partij die zegt voor de vrijheid te zijn en dus ook voor de vrijheid van meningsuiting blokkeert een rechter die niet wilde dansen naar de pijpen van de populisten en dus volledig gebruik maakt van zijn vrijheid van meningsuiting. Herhaaldelijk heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) de vrijheid van meningsuiting van de rechter bevestigd. Maar sinds Verdonk weten we dat kennis van het Europees recht niet besteed is aan  populisten.

Dat de PVV deze onbehoorlijke blokkade opwierp voor de kandidatuur van de heer Aben was daarom te verwachten. Maar dat de meerderheid van de Tweede Kamer deze verwerpelijke zet steunde is een ernstig indicatie dat het democratische besef in dit huis wankel is. Nog ernstiger -omdat daarmee de soliditeit van de rechterlijke macht fundamenteel aangetast wordt- is het feit dat ook de Hoge Raad buigt voor deze grove inbreuk op de integriteit en onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, door de kandidatuur van de heer Aben in te trekken. Hierdoor capituleert de Hoge Raad een tweede keer voor de politieke macht.