De laatste streek van de sluwe vos

Het catshuis overleg is mislukt en de 3 kemphanen wijzen elkaar aan als schuldige, waarbij in de pers vooral Wilders het moet ontgelden. Opvallend was de felle bijna persoonlijke uithaal van Verhagen richting Wilders. Terwijl Rutte keurig steeds aan de PVV refereert. Wie zegt dat Wilders het probleem was?

Misschien was het juist de bedoeling. Rutte en zeker Verhagen hebben mogelijk Wilders over de rand gedrukt. Het was een ideale situatie. Net zoals Verhagen Wouter Bos klem heeft gezet zodat deze brak, zo kan ik mij zomaar voorstellen dat die sluwe vos, Wilders tot het onmogelijke dwong.

Verhagen zag eindelijk in dat het CDA, zolang hij in een coalitie zat met de PVV, nooit uit het dal kon komen. De peilingen bleven dramatisch en de laatste weken begon naar enige weken van stabilisatie weer langzaam de afbraak. De samenwerking met de PVV verliep al erg stroef. Ondanks de mooie schijn, de glimlach van Rutte, moet Verhagen zich kapot hebben geërgerd aan Wilders, die om de haverklap voor zijn voeten liep. De coalitie kon wel doodleuk beweren dat Wilders geen effect had op het imago van Nederland in het buitenland. Binnen de VVD en het CDA weten ze wel beter. Anders werd hun dat wel goed ingewreven door hun Europese collegae en door de Europarlementariërs. Op dat moment is het niet prettig om een Minister van Economische Zaken te zijn.

Ook in zijn partij werd hij uitgerangeerd. Stank voor dank. Onder Ruth Peetoom maakte het CDA een scherpe draai naar links. De bezwerende woorden van fractievoorzitter Buma ten spijt, konden niet verhullen dat het CDA contingent in het kabinet, het moeilijk zou krijgen. Hoe zwaar bleek wel uit de constante problematiek rondom Minister Leers die het belangrijkste standpunt van Wilders moest uitvoeren en daar niet in slaagde. Op zich niet bijzonder, want de eisen van Wilders waren onmogelijk. Ook ging het CDA vol op zijn gezicht met de Hedwige polder. Een nachtmerrie die nog steeds niet is afgelopen. Want met de val van het kabinet, staat ook dit plan weer op losse schroeven.

Maar heeft Wilders met zijn vertrek nu iets gedaan wat niemand kon voorspellen? Ik kan mij toch niet voorstellen dat de analisten en ook Verhagen, het politieke inzicht missen dat zij dit niet hadden zien aankomen. Wilders heeft zeker in het begin flink wat water bij de wijn gedaan, maar zijn achterban is en blijft de kiezer uit de wijken. Veelal werkeloos en laag opgeleid. Daarnaast had Wilders zijn basis in Limburg waar hij een groot van het CDA had afgesnoept. En dat zijn zeer veel ouderen en gepensioneerden. De vraag was eigenlijk of Wilders wel zou accepteren dat die groepen de volle laag zouden krijgen of dat hij belangrijker vond om de oppositie buiten de Treveszaal te houden. Bij die afweging speelt de electorale afweging of er voldoende steun overblijft voor de PVV. Wilders ziet al enkele weken zijn achterban weglopen richting de SP. Ook begonnen kiezers weg te lopen richting de VVD. Omdat Wilders zichzelf Rechts gedroeg, haakte zijn achterban af en koos voor het betrouwbare alternatief.

Dus de tijd werd gunstig voor Verhagen om de boel te forceren. Iedereen keek ook met argwaan naar het Catshuis overleg. Zeker ook omdat er totale mediastilte in acht werd genomen. Wilders werd volledig opgezogen in de coalitie. Hij kon met goed fatsoen nooit meer beweren dat hij de outsider was, de gedoger. Wilders zou 100% medeverantwoordelijk zijn voor alle maatregelen. En in deze situatie wordt het belangrijk wie als eerste met zijn ogen knippert. Verhagen, als ervaren en sluwe vos, knippert nooit met zijn ogen. Want wat had Verhagen nog te verliezen? Zijn loopbaan in de politiek was ten einde en zijn partij lag al in de hoek. En Rutte? Die glimlacht en zag dat het goed was met 37 zetels in de peiling.

Dit artikel verscheen eerder op het weblog van Hans Groen