De lange, helse weg na de Egyptische revolutie

Het verkeer in Cairo is een regelrechte ramp. Ellenlange files, verschrikkelijke ongelukken en bizarre verkeerssituaties zijn aan de orde van de dag. Het aantal verkeersdoden is dan ook één van de hoogste ter wereld. Na de revolutie zou je verwachten dat het beter gaat. Integendeel, als je de Egyptenaren moet geloven, wordt de verkeerschaos alleen maar erger.

Zwetend zit ik in een taxi die me vanaf het vliegveld naar een buitenwijk van Cairo brengt. Terwijl de chauffeur met 140 kilometer per uur over de snelweg zoeft, lacht hij mijn benauwde blik weg. “Don’t worry, me is a good driver. Very fast”, roept hij terwijl ik de wind als een orkaan door de taxi voel stormen. Tijdens deze stormachtige rit steekt hij de ene sigaret met de andere aan, neemt hij gerust zijn mobieltje op en presteert hij het ook om uit zijn raampje naar andere bestuurders te schreeuwen wanneer ze hem in de weg zitten. Na veertig helse minuten zet hij me veilig voor de deur van mijn Egyptische vrienden af. Ik slaak een diepe zucht.

Het is misschien een beetje naïef van mij, maar ik dacht echt dat het verkeer in Cairo na de revolutie aan de beterende hand zou zijn. Ergens had ik gehoopt op meer orde en meer veiligheid. De corruptie onder politieagenten is verminderd, regels worden weer nageleefd en werken preventief, dacht ik optimistisch. Het tegendeel bleek waar, juist na de revolutie is de verkeerstoestand op de weg verslechterd. In mijn ogen riskeren de Egyptenaren iedere dag hun leven door de weg op te gaan. Ook de Egyptenaren zelf irriteren zich eraan. Wanneer je een willekeurig persoon vraagt wat ze van het verkeer vinden, geven ze allemaal hetzelfde antwoord. Het is een ramp die snel opgelost moet worden.

De wetten en regels die het verkeer op orde moeten brengen bestaan wel, maar worden volgens de Egyptenaren amper nageleefd. Natuurlijk weten ze dat ze niet door rood mogen rijden en dat er een maximumsnelheid bestaat. Het naleven is echter een ander verhaal. Volgens mijn Egyptische kennissenkring heeft de revolutie ervoor gezorgd dat de politie je nog wel aanhoudt, maar weinig bonnen uitschrijft.

De politie houdt zich rustig. Ze pikken dingen die ze anders niet zouden pikken uit angst voor opstanden”, verklaart Seif, een Egyptenaar die iedere dag uren op de weg doorbrengt. “Als ze aangehouden worden, gaan ze ertegenin omdat ze het niet kunnen betalen. De agent doet dan een stapje terug.”

Volgens hem zorgt de angst van de agenten er weer voor dat automobilisten steeds arroganter worden, met alle gevolgen van dien. Automobilisten hebben door alle corruptie geen hoge pet op van de politie en dat werkt door in hun houding.

Het verkeer in Cairo is al jaren een verschrikking, maar toch raak je er langzaam aan gewend. Hoewel ik de eerste keer haast in mijn broek pies van angst, zit ik de keren erna gewoon rustig een boek te lezen of te pingen tijdens een autoritje. En ook in deze gewenning zit een gevaar. Na een tijdje zie je het gewoon niet meer, dan irriteer je je alleen nog maar aan de files. Gordels niet om? Niemand die er wat van zegt. Bellen tijdens het rijden? Dat is doodnormaal. Een heel gezin op een motorfiets? Moet kunnen.

Taxichauffeurs, vrachtwagenchauffeurs en andere bestuurders rijden als gekken, mits er geen file staat. En zelfs dan krijgen ze het nog voor elkaar om in absurde situaties verzeild te raken. Laatst viel er, op de snelweg, een man op het dak van een Egyptische vriendin. De man zat ik de laadbak van de vrachtwagen voor haar, verloor zijn evenwicht en belandde zo op haar auto. Hij was op slag dood. Toen ze compleet overstuur het verhaal aan haar vrienden vertelde, werd het enigszins weggelachen. Alsof dit soort dingen iedere dag voorkomen. Maar wat deed die man in godsnaam op de laadbak van een vrachtwagen op de snelweg? En waarom zegt niemand daar wat van?

Egyptenaren die tegen het verkeer in rijden, de maximumsnelheid negeren, vrachtwagens die opeens op wegen voor automobilisten rijden en het negeren van stopborden. Het komt na revolutie allemaal meer voor in de stad die al jaren bekend staat om zijn gevaarlijke wegen. Menig Egyptenaar stapt na een avondje stappen ook rustig beschonken de auto in. Vooral de jongeren hebben daar een handje van. In een land waar je het niet zou verwachten, rijden de meeste dronken automobilisten rond. Ze steken elkaar ook aan met hun gedrag. Ze leven constant op het randje, alsof ze onoverwinnelijk zijn. Als Ahmed goed is thuisgekomen met een slok op, waarom zou ik dat dan niet kunnen, is de gedachtegang. En als ze gepakt worden voor rijden onder invloed, stoppen ze de agenten wat geld toe. Voor de revolutie dan hè? Na de revolutie is de corruptie verminderd, maar in plaats daarvan krijg je nu te maken met agenten die er voor spek en bonen bijstaan, waardoor het probleem nooit wordt opgelost. Het is een vicieuze cirkel.

En dan nu de oplossing. Als je het mij vraagt snijdt het mes aan meer dan twee kanten. Aan de ene kant heb je de politieagenten die hun werk niet goed doen, onderbetaald worden en niet serieus genomen worden. Aan de andere kant heb je de Egyptenaren zelf die er een potje van maken, regels aan hun laars lappen en de politie niet serieus nemen. Daarnaast zijn er te weinig wegen in Cairo, vooral voor de grote hoeveelheid mensen die er dagelijks gebruik van maken. Ook worden de regels niet altijd duidelijk aangegeven. Als je het mij vraagt is het allemaal een kwestie van geld. “Als je ze vraagt om iets te stoppen, doen ze het niet, tenzij er een geldboete op staat. Om veiligheid geven ze niet, wel om geld”, verklaart Seif. Ik hoop dat er na de verkiezingen snel maatregelen worden genomen om het verkeer wat meer op orde te brengen. Maar zoals het er nu naar uitziet, hebben ze nog een lange weg vol files te gaan.