De Nederlandse treurbuis

Een langdurig verblijf in het buitenland zorgt ervoor dat je je eigen land met meer mededogen gaat bekijken. Zo is België veel leuker, mooier en interessanter dan ik ooit heb vermoed. Zodra Nederlanders horen dat ik uit het zuiden kom, steken ze van wal met allerlei lofbetuigingen.

Antwerpen is het walhalla voor shoppers, je kan nergens zo lekker eten als in Brussel en als ze oud zijn, verhuizen mijn gesprekspartners zeker naar het schilderachtige Oostende. Ik word ook overladen met complimenten zodra mensen horen dat ik voor de VRT werk. Ons tv-journaal vinden ze fantastisch. Het is veel beter, completer en grondiger dan het oppervlakkige kindernieuws dat de NOS hen dagelijks durft voor te schotelen. Canvas heeft hier de status van cultzender. En ik moet het de Nederlanders nageven. De Nederlandse televisie is niet meer wat het geweest is.

Sonja Barend en Willem Ruis Waar is de tijd dat ik als meisje hoopvol aan de knoppen van een mysterieus kastje draaide om Nederland 1 of 2 uit de ether te plukken? Er was nog geen sprake van kabeltelevisie of commerciële zenders. De BRT bracht in mijn jonge ogen alleen maar tergend trage, saaie en moeilijke programma’s en aan Brussel-Frans of Rijsel had ik geen boodschap.

Hoe anders was de Nederlandse televisie! Ze spraken er mooi, snel en grappig. Ze huppelden heen en weer, ik begreep alles wat er gezegd werd en er werd volop gelachen. Het leven leek toen al mooier in het noorden. Op die winteravonden is ongemerkt de kiem gelegd van m’n fascinatie voor Nederland. Sonja Barend, Willem Ruis, Toon Hermans: hun talent maakte een verpletterende indruk die eigenlijk nooit is weggegaan.

Ook toen ik 15 jaar geleden een poos in Amsterdam woonde, keek ik met veel plezier Nederlandse televisie. Het waren de hoogdagen van de commerciële zenders. Zij hadden de beste Amerikaanse series waar wij in Vlaanderen nog nooit van gehoord hadden. Alleen daar had je toen al een stoute laatavond-talkshow, “Barend en Van Dorp”, en ik maakte ook alle heisa mee rond de lancering van de allereerste “Big Brother” van John De Mol. Heerlijke tijden.

Zwarte krullen Ook nu wil ik volop Nederlandse programma’s ontdekken. Maar ik betrap mezelf erop dat ik m’n heil steeds vaker zoek bij het Vlaamse huis van vertrouwen. Natuurlijk is het ’s zomers op elke zender armoe troef, dat weet ik best. Jarenlang was “Zomergasten” bij de VPRO dan een wekelijks lichtbaken. Wellicht ben ik in de loop der jaren veeleisend en verwend geraakt, maar de jongste tijd kan het programma me nog zelden boeien. De gasten gedragen zich balorig en niemand blijkt te kunnen tippen aan de allereerste presentator Peter van Ingen. Maar niemand kan de tijd terugdraaien. Van Ingen verloor intussen z’n zwarte krullen en ik ben ook geen 20 meer.

De Nederlandse actualiteitenprogramma’s liepen de hele zomer door en ik heb die braaf voor u gevolgd. Maar ook daar liet de zomer zich in z’n diepste leegte voelen. Knevel en Van den Brink, die Pauw en Witteman moesten vervangen, slaagden er zelfs in zelf met vakantie te gaan. Ze lieten zich op hun beurt vervangen door jan en alleman. “Nieuwsuur” stookte van pure ellende op een dag zelf enkele schilderijen in brand, in navolging van enkele domme Roemeense rovers.

Zon, zuipen, ziekenhuis Het reguliere tv-seizoen zal ook hier de komende weken hernemen, maar ik maak me geen illusies. Ik wil als ouderwetse kijker verrast, geamuseerd of ontroerd worden. Ik wil meegevoerd en opgetild worden door flitsen van het mooiste en beste dat de mens en het leven te bieden heeft.

Maar ik laat u even meegenieten van de programma-titels die mij straks weer aangeboden worden. “Helse vakanties”, “Jouw vrouw, mijn vrouw”, “Gênante lijven”, “Lust, liefde of laten lopen?”, “Killer karaoke”, “Oorlog in de keuken”, “Ik heb het nog nooit gedaan” en niet te vergeten “Zon, zuipen, ziekenhuis”. Need I say more?

Dit artikel staat ook op deredactie.be