De onkunde van Rutte

Volgende week woensdag houdt de wereld de adem in. Niet vanwege de Nederlandse verkiezingen – die zijn een voetnoot in de geschiedenis – maar om de uitspraak van het Duitse hooggerechtshof.

Dat geeft dan antwoord op de vraag of het wel grondwettig is als Duitsland meedoet aan het ESM, een fonds dat vooral is opgericht om Spanje boven water te houden. Deskundigen zeggen dat het zo’n vaart niet zal lopen, maar met rechters weet je het nooit. Als de uitspraak negatief is, wordt het tapijt weggetrokken onder alles wat bedoeld is om Zuid-Europa van een faillissement te redden.

In het lijsttrekkersdebat van RTL4 toonde premier Rutte opnieuw zijn onkunde door uitvoerig de bezuinigingsdrift van Portugal te prijzen. Dat was daarmee mooi gered. Het tegendeel is waar. De regering van dat ongelukkige land heeft met grote consequentie een programma uitgevoerd, dat treffende overeenkomsten vertoont met het Kunduz-akkoord inclusief de BTW-verhogingen.

Resultaat: door de economische neergang daalden de belastingopbrengsten zodanig, dat het begrotingstekort tot boven de vijf procent steeg. Nu heeft Lissabon de Trojka over de vloer, die strenge controleurs van de EU, de ECB en het IMF, die met de handen in het haar zitten. Ze kunnen de Portugese regering moeilijk verwijten, dat ze te weinig heeft gedaan.

Uit Spanje komt intussen de ene financiële jobstijding na de andere. Voor zover ze daar nog hoekstenen hebben, zijn die aan het verkruimelen.

De Nederlandse kiezers zijn niet gek. Ze weten maar al te goed, dat ze straks kiezen voor een persoon die in de avond van de twaalfde september al een slecht nieuws gesprek met hen wil voeren. Het is dan extra vervelend dat zij hun stem meten zónder de cruciale informatie over het vaarwater waarin ons land deze herfst terecht komt. De politiek laat zich hier alleen maar in abstracte termen over uit. Afgelopen woensdagavond verschilden zij van mening over de vraag of wij tot het gaatje moeten gaan om de euro te redden, dan wel net niet helemaal tot het gaatje.

De kans is reëel dat tussen nu en kerstmis de euro instort. Daar kan Nederland in zijn eentje vrij weinig tegen doen. Geen mens vraagt de politici wat hun plannen zijn in een dergelijke noodsituatie.

Geen mens ook vraagt wat de politici voor ons in petto hebben als de recessie omslaat in een zware depressie en dit land een langdurige periode van verarming tegemoet gaat. Let wel: dat hoeft niet te gebeuren maar de kans dat het wel die kant op gaat, is meer dan reëel. Hoe gaan we dan met zijn allen de kwaliteit van het bestaan voor iedereen zoveel mogelijk waarborgen? Dat is de kwestie. En antwoorden die zich beperken tot sterkste schouders of eigen verantwoordelijkheid, zijn onvoldoende.   We hebben nog een week voor de échte vragen.

Naschrift: Trouw heeft een bericht over de kosten van een Grexit en het vertrek van heel Zuid-Europa uit de Euro. Dat kost Nederland volgens de ING respectievelijk 22 miljard en 339 miljard euro. Ook wordt een economische krimp voorspeld van tien procent. Dat valt dan nog mee. Lees alles hier.