De opkomst van de Bitcoin is onvermijdelijk

De aanleiding voor het schrijven van dit opiniestuk komt door een aantal gebeurtenissen die zich de afgelopen dagen hebben voorgedaan. Op woensdag 20 november jongstleden kondigde een aantal Bitcoin wisselkantoren aan dat bepaalde banken (waaronder de Rabobank) het niet meer mogelijk maakte om betalingen over te maken naar dit type bedrijven.

Omdat ik altijd goede zaken heb gedaan met een aantal van deze bedrijven, nam ik contact op met mijn lokale bank om te weten te komen wat er gaande was. Ik werd doorverbonden met een medewerkster die mij -tot mijn grote verbazing- vertelde dat ‘De Ethische Commissie’ van de Rabobank een interne memo had verzonden waarin vermeld stond dat de bank het niet toe staat om Bitcoins te kopen. Ik was om twee redenen verbaasd.

1) Ik mag toch zelf bepalen waar ik mijn geld aan uitgeef? (waarop de dame in kwestie antwoordde: ‘jazeker, maar niet met een account van de Rabobank’) 2) Dat we hier exact hetzelfde zien gebeuren als we voorheen met de muziek/film industrie en vervolgens de publishers industrie zagen gebeuren.

Toen ik aangaf dat dit voor mij reden zou zijn om de bank -waar ik al mijn hele leven klant ben- te verlaten reageerde de vrouw nonchalant en wenste mij “succes”.

In de Volkskrant verscheen een artikel van Peter de Waard. Opvallend was dat er vele zaken in het artikel stonden die gebaseerd waren op onjuistheden en meningen die als feiten werden gebracht. Meneer de Waard schrijft vanuit een aantal misverstanden en misconcepties. Iets wat niet heel ongebruikelijk is waar het de Bitcoin betreft en mogelijk ook ten grondslag ligt aan de keuze van de Rabobank om de betalingen onmogelijk te maken. De Waard schreef onder andere:

Als de bitcoinmanie uiteindelijk een miljardenoplichterij blijkt te zijn…

Waar baseert meneer de Waard het idee op, dat er mogelijk sprake kan zijn van een miljardenoplichterij? Weet hij dat er sprake is van een peer-to-peer netwerk waar hij zelf deel van uit kan maken? Hij is vrij de opensource software (lees: block-chain) te downloaden en deel uit te maken van het netwerk dat de transacties valideert. Nu vergt dat nog enige technische kennis, maar het zal niet lang meer duren voordat deze wegen voor een ieder goed begaanbaar zullen worden. Er komen steeds meer websites op die deze service en/of software aanbieden. De Waard schrijft ook:

Zelfs de bedenker van de Bitcoin blijkt onbekend te zijn, hetgeen al doet vermoeden dat de virtuele munt het schimmigste betaalmiddel in de geschiedenis is.

De bedenker(s) van Bitcoin is/zijn inderdaad onbekend. Het eerste artikel waarin de Bitcoin wordt gepresenteerd is openlijk online te lezen (.pdf) en geschreven door het pseudoniem Satoshi Nakamoto. Er zijn vele redenen te noemen waarom Satoshi gekozen heeft om anoniem te blijven en die juist positief zijn voor het zijn van de Bitcoin. Om er een paar te noemen.

1) Het eerste beroemde peer-to-peer netwerk was Napster, omdat Napster een hoofdkantoor had, konden mensen die het niet eens waren met de diensten die Napster aanbood, naar het bedrijf stappen en ze aanklagen. Bitcoin is een cryptocurrency. Bitcoin staat in verhouding tot Napster als het peer-to-peer delen tot cryptocurrencies met als enige verschil dat de Bitcoin gedecentraliseerd is om bovenstaand probleem te voorkomen.

2) Volgens Ted Nelson ( video ) is Satoshi Nakamoto het pseudoniem van Shinichi Mochizuki. Nelson stelt dat het voor de Westerse culturen niet begrijpbaar is om een dergelijke uitvinding zonder credit aan de wereld te geven, maar dat het voor de Japanse eercultuur juist ongebruikelijk is om jezelf eer toe te eigenen voor gelijksoortige daden.

3) In de introductie van zijn artikel schrijft Satoshi: “ … Commerce on the Internet has come to rely almost exclusively on financial institutions serving as trusted third parties to process electronic payments. While the system works well enough for most transactions, it still suffers from the inherent weaknesses of the trust based model… ”

De bankensector heeft in het recente verleden niet echt een goede reputatie opgebouwd waar het eerlijke handel betreft. Om zo schoon mogelijk een introductie te doen van een cryptovaluta is anonimiteit te verkiezen boven bekendheid. Door bekendheid is de kans dat de discussie over belangenverstrengeling of invloed op de koers verkeerd uitpakt vele male groter.

Daarnaast, is het zo lastig voor te stellen dat iemand zonder eigen gewin iets aan de wereld wil geven? De Waard schrijft ook:

Er is geen centrale bank of andere toezichthouder die een oogje in het zeil houdt of intervenieert. En er is geen overheid die te hulp schiet als de virtuele bitcoinbank als too big to fail op omvallen staat.

Dat is dan ook precies wat ze willen voorkomen. Het beste is om de vergelijking met energiewinning te trekken. Een groot voordeel van wind/zonne-energie ten opzichte van kernenergie (los van alle andere discussies die dit onderwerp kan opleveren) is dat er voor kernenergie een derde partij in het spel moet zijn. Met wind/zonne-energie ben jijzelf als mens eigenaar van de energie. Dit geldt ook voor de cryptocurrencies. Ik kan een transactie doen met iemand anders, zonder tussenkomst van wie dan ook. De Bitcoin is een perfect voorbeeld van een gedecentraliseerde munt die van de mensen zelf is en niet van een overheid, instantie of corporatie.

Waar gaat het om, waarvoor staat de Bitcoin? Als u denkt dat de Bitcoin slechts interessant is als belegging om snel wat euros of dollars te verdienen, dan mist u -mijns inziens- het grote punt. De cryptocurrencies en -op het moment van schrijven- met name de Bitcoin, is een uitvloeisel van een probleem dat de banken en overheden zelf gecreëerd hebben. De Bitcoin staat synoniem voor het ouderwetse ‘ power to the people ‘. Niet in negatieve, maar in positieve zin. Deze voorbeelden zien we in onze huidige samenleving steeds vaker:

Je kunt een bank gebruiken voor je Bitcoins maar het hoeft niet. Je kunt je energie afnemen bij een grote corporatie maar het hoeft niet. Je kunt je muziek kopen bij een keten maar ook bij de maker zelf. etcetera.

Zoals Daan Roosegaarde in de meest recente Zomergasten opperde: “delen is het nieuwe hebben”. De Bitcoin is hier een voorbeeld van. Hij is opensource, iedereen mag onder de motorkap kijken, iedereen is welkom om mee te doen, iedereen kan bijdragen aan een eerlijke handel. En dankzij Satoshi kan iedereen zelfs zijn eigen valuta maken.

De Bitcoin is een proof of concept , de Bitcoin heeft zijn bestaansrecht als valuta al lang bewezen en er ontstaan langzaam nieuwe valuta’s (zoals de Litecoin ). De Bitcoin is dus niet alleen maar een nieuw betaalmiddel, maar het is een synoniem voor een nieuwe maatschappij gebaseerd op: delen, creativiteit en kennis boven macht, geld en bezit.

En misschien wel het meest belangrijke: jouw coins zijn ook echt jouw coins en niemand zal jou vertellen wat je er wel of niet mee mag doen.

PS: Bent u nog steeds sceptisch over de munt of bang voor het voortbestaan ervan? Dan raad ik u aan niet naar de economen, maar juist naar de filosofen, creatievelingen en (vooral in dit geval) cryptografen te luisteren.