Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De perverterende onzinnigheid van de links rechts analyse

  •  
08-09-2010
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
78 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
De problemen in de Nederlandse politiek beginnen met de verkeerde analyse. 
De gedachte dat bij de verkiezingen het politieke landschap zich a) versnipperde en b) tegelijkertijd keurig verdeelde in een rechts en een links blok, is fout. Ik neem maar even de terminologie over, ook al vind ik de termen links en rechts ouderwets en nutteloos, maar Rutte zelf likt er zijn vingers bij af, dus het moet maar. ‘Rechts’ is helemaal geen homogeen blok, in elk geval niet wat de kiezers betreft en waarschijnlijk ook niet wat de partijen aangaat. Hetzelfde geldt voor ‘links’.
Het CDA is nooit ‘rechts’ of ‘links’. De partij wil altijd regeren, dat wel. Maar homogeen is de partij zeker niet, kijk maar naar het programma. Ze mogen een hekel hebben aan de PvdA, dat betekent nog niet dat je rechts bent. De kiezers van het CDA zijn waarschijnlijk linkser dan hun vertegenwoordigers in de kamer en zeker dan Verhagen en de andere pluchezitters. De ‘rechtse’ CDA’ers immers zijn al lang afgedwaald naar de club van Wilders, wat resteert is keurig midden of gematigd anti revolutionair links, Klinkisten laten we zeggen. De bestuurders en de lokale notabelen maken zich vooral druk over de verdeeldheid die ze uitstralen, niet over de vraag of ze links of rechts zijn. Ze willen gewoon besturen, het middenveld beheren.
Is de VVD dan onverdeeld rechts? Het is waar dat je geen enkele stem hebt gehoord van een denkend VVD lid, maar ik kan het me niet voorstellen. Verdonk en Wilders aten al een deel van de conservatieve kant van de partij leeg, hoewel de PVV meer heeft gewonnen van SP en CDA dan van de VVD. Natuurlijk, de VVD is altijd een rare mengelmoes geweest van conservatieven, belangenbehartigers en echte liberalen. Homogeen blok? Het zou me verbazen. Er moet enige onrust zijn in de partij over de liefde van Rutte voor Wilders en de regeermacht en niet alle liberalen zullen overgehaald worden door 130 kilometer op de snelweg. Of dat ook voor de kiezers geldt, weet ik niet. Afkeer van de PvdA was en is een sterke motivatie om VVD te stemmen, hoor ik om me heen. Voor jongeren, studenten bijvoorbeeld, is het nog simpeler. Hun ouders stemmen VVD, leven goed en maken zich druk over auto’s en huizen, en daarom stemmen zij het ook. Rechts? Misschien maar niet homogeen. Echte liberalen kunnen niet op deze manier ‘rechts’ zijn, kunnen niet moeiteloos zich laten steunen door Wilders. Het is waar, niemand steekt zijn liberalen nek uit, maar dat moet gebrek aan lef zijn, niet een uiting van steun voor rechts.
In elk geval mag je concluderen dat die 76 zetels die VVD, PVV en CDA samen vertegenwoordigen alles behalve homogeen rechts zijn. Niet wat de leden betreft, niet wat de kiezers betreft.
Voor ‘links’ geldt een gelijksoortig verhaal. De leden noch de kiezers van D66 zijn links in deze zin. Het zijn deels mensen met een afkeer van driedelig pak ‘liberale’ conservatieven, deels mensen die nachtmerries hebben van de PvdA (vooral hier in Amsterdam hebben ze daar last van). Ze zijn niet links, ze zijn niet rechts, ze zijn een groep sui generis die zich bij tijd en wijle achter een persoon schaart of claimt pragmatisch te zijn of droomt van paars, ook al is dat sinds Fortuyn een van de meest negatieve termen in de Nederlandse politiek (of dat terecht is laat ik buiten beschouwing, het ís zo).
Groen Links is, de naam zegt het al, onverdacht ‘links’. Maar menig echte liberaal kan zich er thuis voelen en noemt dat links met een korrel zout. Is Femke Halsema vreselijk links? Niet van wat ik hoor.
Is de PvdA links in de klassieke zin? Ik betwijfel het. Net als het CDA is het eerder een bestuurderspartij wat de leden betreft en wat de kiezers aangaat een partij van meer op de overheid gerichte belangenbehartiging, een pendant van de VVD in dat opzicht maar nu vanuit mensen die werken in de overheidssector. Kijk naar hun integratieparagraaf en links is wel het laatste dat je daarbij zou denken.
De SP ten slotte is natuurlijk klassiek links maar ook klassiek conservatief in de zin dat juist zij de verworvenheden van de verzorgingsstaat willen behouden.
Kortom, een links blok is er niet. En het is bepaald niet zo dat alles ten westen van het CDA links zou zijn, zoals Rutte nu ineens doet voorkomen (hij praatte anders toen hij net deed of hij met paars wat wilde). En de die gedogers zijn zeker niet compact rechts.
Laten we daarom niet in de valstrik trappen van de framers van dit kabinet. Nederland is niet ‘tot op het bot verdeeld’ in links en rechts zoals de Wakkere Krant en zijn loopjongens in de publieke omroep verkondigen, en de verbazend oubollig en anachronistisch ogende Jan Tromp dat uitstraalt. Een juiste analyse begint met de vaststelling dat de meeste kiezers een breed midden bewonen dat vertegenwoordigd wordt door vijf partijen: VVD, CDA, D66, GL en PvdA. Deze kiezers willen een beleid dat extremen vermijdt, grote problemen aanpakt en concessies wil van alle partijen.Dat zal pas kunnen als we de kunstmatige verdeling in rechts en links laten vallen. Kom op, allemaal samen, we kunnen het best: laten we ons niet opdringen dat Nederland hopeloos verdeeld is. Het centrum bestaat nog steeds en is nog steeds de grootste groep. Ik wil een regering die daarbij hoort. U ook? Laat u niets wijsmaken door de zogenaamde parlementaire analisten. We zijn de grootste groep.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.