De PVV en de pesters

Dit wordt een waarderend stuk over een parlementariër van de PVV. Ik hoef er niet eens iets voor te overwinnen. Dezer dagen heeft Harm Beertema scherpe vragen gesteld aan minister Bijleveld over de veertienjarige Ricky van Bommel die volgens zijn ouders is doodgepest door medeleerlingen van zijn school, het Hondsrug College in Emmen.

In de Telegraaf  zegt het kamerlid: “Op school moeten leerlingen veilig zijn. Dat is de verantwoordelijkheid van de leiding. Ik wil dat deze zaak tot de bodem wordt uitgezocht en de daders hard worden aangepakt.”

Beertema heeft het goed gezien. Pesten is niet het probleem van het slachoffer maar van de kwelgeesten en de schoolleiding. Directeuren en docenten die wegkijken bij pestgedrag, horen in het onderwijs niet thuis. En pesters dienen hun gedrag te staken. Zij richten niet alleen veel emotionele schade aan bij hun slachtoffers, maar dragen ook bij aan een zeer negatieve sfeer in de klas, die fnuikend is voor het nuttig effect van het onderwijs. Daarom dienen zij weggehaald te worden uit de groep die zij vergiftigen.

Toen ik in de jaren zeventig – ja ik word oud, neem er nog één en je mag wel “Ome Han” tegen me zeggen – toen ik in de jaren zeventig dus een paar jaar in het middelbaar onderwijs werkte, nam ik wel eens een pester apart. Dan vertelde ik ongeveer het volgende: “Jij richt teveel ellende aan. Ik denk niet dat Nederland er mee gediend is dat je ook nog een diploma haalt. Met die mentaliteit van jou ben je misschien bruikbaar in ongeschoold werk maar alleen onder strakke leiding. en sodemieter nou op. Val me niet lastig met vragen over de leerstof”.

Als pesters niet tijdig worden gestopt, blijven zij pesten. Zij zetten hun praktijken op het werk voort. Dat leidt tot een slechte sfeer, het maken van fouten, het teruglopen van de productie. Een pester kost de werkgever veel geld vooral als hij of zij in een leidinggevende positie terecht komt en ook officiële macht kan uitoefenen. Recent bleek dat ook de bejaardentehuizen hun kwelgeesten kennen.

U merkt aan de felheid van deze bewoordingen, hier spreekt een ervaringsdeskundige. Gelukkig is pesten mij in de puberteit bespaard gebleven maar op de lagere school was het te vaak prijs, met name in de derde klas. Wat de meeste slachtoffers van pestgedrag nog het scherpst voor de geest staat, is de volstrekte eenzaamheid en het totale onbegrip van de omgeving. Elke paar dagen moet je een nieuwe vluchtroute verzinnen om aan de joelende horde te ontkomen. Thuis vertellen ze dat je van je af moet bijten. Van je afbijten. Tegen achttien kleine etterbuilen zeker, want een pester komt nooit alleen. Bovendien zijn slachtoffers meestal niet van zulke vechtersbazen. De pester heeft een feilloos gevoel voor wie in zijn omgeving geen verweer heeft en dan slaat hij (of zij natuurlijk) genadeloos en zonder ophouden toe. Je staat alleen. Je bent niet veilig. Als je steun zoekt bij volwassenen, wordt met stompzinnige dooddoeners gereageerd.

Veel slachtoffers van pestgedrag maken de volgende fatale fout: zij denken dat het aan henzelf ligt en dat zij dat zij zich anders moeten opstellen. Voor zover dit geen intensieve training in boksen, karate of taekwondo inhoudt, is dat een erg slecht idee. Nog contraproductiever zijn pogingen om bij de pesters in het gevlei te komen. Dat maakt de zaken alleen maar erger. Ooit leerde een helaas te vroeg overleden vriend mij de volgende les: “Han, luister. Je hebt mensen die zijn tegen je. Je weet bij God niet waarom,  maar ze zijn tégen je. Besef: zelf weten ze het ook niet. Ze zijn gewoon tegen je. Vraag je niet af waarom. Accepteer het als een gegeven feit en neem tegenmaatregelen”. Dit geldt zeker voor pesters. Waarom ze je pesten, is niet interessant. Ze moeten er mee stoppen. Ze moeten hun muil houden. Ze moeten weg wezen. Behandel vijanden altijd als vijanden.

Daarom moeten slachtoffers van pestgedrag de consequente en voortdurende ondersteuning krijgen van de schoolleiding, van de docenten, van ouders, van familie. Zij moeten beseffen dat zij niet alleen staan. Dat anderen ze begrijpen en vooral dat zij hulp bieden om de pesters weg te jagen en af te schrikken. Dat is geen gezeiklijster over pestprotocollen en dat soort flauwekul meer. Dat is pesters identificeren en aanpakken. Het treurigste wat je kan overkomen is dat je, zoals dat Utrechtse homopaar een lamzakkerige excuusbrief krijgt met veel geslijm en veel schoonvegen van de eigen straat en veel gezeur over het installeren van een camera (en niet van een agent) voor de deur want het is een maatschappelijk belang dat het pestgedrag bij de daders zelf wordt aangepakt, als ze nog jong zijn en nog van deze onmaatschappelijke karaktertrek verlost kunnen worden. Later is te laat. Dan zijn ze saboteurs op de werkvloer geworden. Daarom moeten volwassenen slachtoffers van pestgedrag laten zien dat zij erbij horen, terwijl de kwelgeesten dienen te ervaren hoe alleen ze staan, hoe ze gemeden worden en veracht.

Harm Beertema. Compliment. Respect. Op je stemmen, dat nooit! Maar als je me ooit nodig hebt, dan fluit je maar.