Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De schreeuwende horde

  •  
30-10-2015
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
55 keer bekeken
  •  
RTEmagicC_Han_vd_Horst-Mooiste_jaren_van_Nederland.jpg.jpg
Neem de opstand van het woedende volk serieus
Dít, vertellen ze mij, is nu het resultaat. Dit is het woedende volk dat eindelijk opstaat. Dit is de burger die jaren lang is genegeerd en voorgelogen door de politiek.
Ze hebben wind gezaaid en storm geoogst. Ze hebben gezien hoe het zorgsysteem voor hun ouders en hun gehandicapte kinderen werd afgebroken terwijl een Van Rijn of een Klijnsma vertelden dat ze daar nog blij mee moesten wezen ook. Hun pensioen verdampt waar ze bij staan. Zeshonderdduizend mensen lopen zonder werk. De wachttijd voor sociale huurwoningen bedraagt minstens acht jaar. Elf mijard weggesmeten aan een trein die het niet doet.
Daarom, vertellen ze mij, verdient zo’n scanderende horde alle begrip. Dat is de achtergrond van het ‘Daar moet een piemel in’ tegen een eenzame vrouw die zich bij de opvang van vluchtelingen wel iets kan voorstellen. Dat is geen vreemdelingenhaat, vertellen ze mij. Dat is de druppel die de emmer doet overlopen. 
Zo? De druppel?
De bovenstaande redenering klinkt prettig. Ze stelt gerust. Ze brengt de onschuld terug in een woedende volksmassa. Die bedoelt het immers niet zo kwaad. Die roept wel ‘AZC nee!’ maar brengt daarmee eigenlijk een diepe maatschappelijke onvrede tot uiting. Het is echter de vraag of zij wel juist is en of je de medeburgers die verantwoordelijk zijn voor de maatschappelijke veenbrand van het momenten wel serieus genoeg neemt.
Treiterijen De kabinetten Balkenende en Rutte hebben grote delen van de bevolking veel reden gegeven om het niet langer te nemen en om in opstand te komen. Denk aan de manier waarop de veroorzakers van de economische crisis consequent zijn ontzien en uit de wind gehouden. Denk aan de treiterijen waaraan oudere werklozen door UWV en gemeente worden onderworpen terwijl iedereen kan vaststellen dat zij op de arbeidsmarkt nauwelijks kansen hebben. Denk aan de schandalen rond de Fyra en de woningbouwcorporaties. Denk aan de afbraak van de sociale voorzieningen of de van overheidswege geschapen chaos in de ouderenzorg en de jeugdhulpverlening. Stel vast dat tegenwoordig haast niemand meer een vaste baan krijgt. Allemaal voldoende aanleiding voor een stevige fakkeloptocht, een vuurwerkbom tegen het UWV of kogelbrieven  aan de politiek. Of om gewoon te vloeken en te tieren als je een microfoon onder de neus gehouden wordt. 
Toch is dat de afgelopen jaren niet gebeurd. De bevolking heeft dit alles, deze sloop van de kwaliteit van het bestaan, zonder veel verzet over zich heen laten gaan. Tot meer dan ritueel protest door de usual suspects is het niet gekomen. Het grootste waartoe men in staat bleek, was #ophef op het internet. De vakbond verliest aan de lopende band leden. Datzelfde geldt voor de politieke partijen. Het volk reageert net zo gelaten als de massa op een regenachtig perron die net voor de zoveelste keer te horen heeft gekregen dat er wegens een draadbreuk geen of beperkt treinverkeer mogelijk is. 
Nu kleine uitlopers van een vluchtelingenstroom Nederland hebben bereikt, is het huis ineens wél te klein. Die instroom vertoont crisisachtige verschijnselen omdat de overheid de bestaande infrastructuur voor opvang deels heeft afgebroken in de verkeerde veronderstelling dat het aantal asielzoekers wel structureel zou dalen. Men heeft om zo te zeggen de opvangcentra niet in de mottenballen gezet maar met het vuilnis meegegeven. Nu zit men met de gebakken peren. 
Ineens gaat de massa wel de straat op. Plotseling is het stampvol op de inspraakavond in de sporthal. Nu dreunt het gebouw van de spreekkoren. En in de verte klinkt een echo van het verleden: Nun, Volk, steh auf und Sturm brich los!
‘Zij krijgen alles, wij krijgen niks’, zegt een imaginaire bijstandsmoeder, waarvan velen beweren dat zij haar op de televisie hebben gezien. Ik denk wel eens. ‘Als we de mensen nu eens serieus nemen. Als we er nu eens van uitgaan dat zij menen wat zij zeggen. Dat zij exact weten wat zij willen?’
Grenzen dicht Dan is de conclusie de volgende: in Nederland is een schreeuwende horde opgestaan, die lak heeft aan democratie en tegenstanders het spreken onmogelijk maakt. Die ene mevrouw uit Steenbergen moest niet voor niets onder politiebegeleiding naar huis worden gebracht. Constant Kusters is geen eenzame gek maar het topje van een ijsberg… De eis van die horde is: eigen volk eerst. Grenzen dicht. En voor de rest niks. Dat is hun doel. Dat is hun focus. Anders hadden deze bezorgde schreeuwburgers wel gescandeerd: ‘UWV weg ermee!’ 
Hun afkeer geldt de vreemdelingen, de lichtgetintiërs, de ontheemdiërs of hoe hun spreekbuizen mensen van elders ook noemen. Zij haten politici omdat die hun afkeer tegen bovengenoemde lichtgetintiërs niet of niet compleet genoeg delen. De kern van de zaak is wel vreemdelingenhaat. En wie daar kanttekeningen bij plaatst, daar moet een piemel in. 
Neem die mensen serieus. Erken hun overtuigingen. En geef toe dat zij afscheid hebben genomen van zo ongeveer de belangrijkste Nederlandse waarde: dat wij zaken uitspreken en niet uitvechten, zoals de koning het kort maar uiterst adekwaat formuleerde.
Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.