De sharia en de scherpte van de Nederlandse wet

In de NRC van vrijdag stond een groot stuk van professor Maurits Berger. Hij zegt daarin dat de Nederlandse islam gediend zou zijn met een sharia-rechtbank want die kan scheidingen uitspreken. Dat is dan een uitkomst voor moslima’s wier huwelijk wel door de burgerlijke rechter is ontbonden maar volgens de religieuze regels nog geldt. Sommige moslimmannen blijven dan op hun huwelijkse rechten staan.

Als katholieke jongen ken ik dat wel. Het Heilig sacrament van het Huwelijk leidt tot een band die alleen door de dood van één partner kan worden verbroken. Is er dan geen uitweg? Zoals voor alles biedt de enige ware kerk ook hier een uitweg, maar hij is smal en kronkelig.

Niet de priester dient dit sacrament namelijk toe. Dat doen de echtelieden aan elkaar, eerst in de kerk en na de bruiloft in de sponde. Wie van zijn partner af wil, dient voor het kerkelijk gerecht aan te tonen dat het huwelijk zoals dat heet, nooit is geconsumeerd en dus ook nooit heeft plaatsgevonden. Dan kan de registratie worden geannuleerd. Dat is belangrijk want anders kan de gelovige niet opnieuw trouwen.

Het valt overigens niet mee om zo’n annulering tot stand te brengen. Je moet ervoor naar het Vaticaan en het schijnt dat voor een gewenste afloop van het onderzoek douceurs,  cadeaus en fooien noodzakelijk zijn. Ach, de H. Kerk is de eerste om te benadrukken dat ook zijzelf mensenwerk is.

Een half jaar geleden of zo was er op de televisie een mooie documentaire waarin een rabbinale raad op rituele wijze een scheiding tot stand bracht van een joods echtpaar.

Waarom zouden moslims die daar zin in hebben geen infrastructuur in het leven roepen om allerlei uitspraken te doen over de manier waarop zij hun leven inrichten? Het is een vrij land. Daar heeft de overheid niets mee te maken.

Is dat het hele verhaal? Volgens Berger wel en dat is te kort door de bocht. De Nederlandse overheid heeft de plicht om duidelijk te zijn en dat betekent bij deze kwestie dat ons land geen totale maar wel vrij vergaande scheiding kent van kerk en staat. In dat kader erkent de overheid geen rechtbanken en rechtssystemen buiten de nationale wetgeving. Je kunt voor scheidsgerechten verschijnen of niet verschijnen wat je wilt, dat heeft voor het gezag geen enkele betekenis. Een wel volgens het Nederlands recht maar niet volgens de sharia gescheiden moslimman die zijn huwelijkse rechten opeist, is een aanrander of een verkrachter en dient als zodanig behandeld te worden. Dat geldt net zo goed voor een katholiek die als verdediging het niet geannuleerde sacrament naar voren brengt.

Leven volgens religieuze regels en beperkingen is een vrije keuze. Wie zulke regels aan een ander dwingend oplegt, is volgens de Nederlandse wet strafbaar. Dat dient ook in de praktijk van de politie en het openbaar ministerie op zijn onmiskenbaarst tot uiting te komen.  Leven naar shariaregels en volgens uitspraken van shariarechtbanken is zo ook een vrije keuze.  Dwing je een ander die na te volgen, dan maak je kennis met de scherpte van de Nederlandse wet.