De term "wegkijken" is een debattruc van rechts

Er zijn van die woorden waarmee je elke discussie kunt vermoorden. “Godwin” is de bekendste. Daarmee slaan de rechtse krachten om de oren wie in een betoog iets schrijft over zekere prominenten uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Dat mogen namelijk alleen zij zelf, als ze het over de islam hebben of over Europa. Maar het volgende is strikt verboden: “Theo van Gogh wordt een stuk begrijpelijker als je beseft dat er naast een uiterst linkse ook een uiterst rechtse bohème bestaat, al trad die voor de Tweede Wereldoorlog meer op de voorgrond.”

Denk bijvoorbeeld aan een Erich Wichmann in Nederland of aan een Robert Brasillach, wiens memoires Notre Avant-Guerre nog steeds weten te boeien”. Dat wordt onmiddellijk afgedaan als “godwin”. Dan hoef je er niet meer op in te gaan. Deze tactiek is verwant aan de aanpak van Pim Fortuyn, die altijd riep “U demonisééért mij”, als hij even in de problemen dreigde te raken. Ondertussen maakte hij de D66-politica Els Borst doodgemoedereerd uit voor moordenares.

Het laatste jaar of zo gebruiken de reaguurders een nieuwe truc om onwelgevallige discussies te saboteren. Zij komen met het werkwoord “wegkijken”. U zegt bijvoorbeeld dat het in het kader van de Bos- en Lommerse problemen misschien contraproductief is om alle Marokkanen op een hoop te gooien. Je hebt namelijk kans dat dit lukt en dan zijn wij verder van huis. Daarmee ontken je niet dat Marokkaanse jongeren in die wijk voor problemen zorgen maar je wilt het hebben over een effectieve aanpak. “Wegkijken!”, roept de tegenstander nu.

Je wordt daarmee uitgemaakt voor de struisvogel die zijn kop in het zand steekt. Je kunt dan hoogstens in de verdediging gaan en zeggen, dat je niet wegkijkt en zo. Maar dat klinkt altijd ongeloofwaardig. Je bent uitgeschakeld. Daarmee is uiterst rechts tevreden, want dat zoekt geen oplossingen maar bevestiging en legitimatie voor de eigen haat en zwartkijkerij. Een oplossing zou voor deze categorie van de bevolking het leven zinloos maken en de samenleving onbegrijpelijk.

Wie over “wegkijken” begint staat met de mond vol tanden. Net als de godwinroeper. Dit zou wat vaker duidelijk gemaakt moeten worden.

Volg Han ook op Twitter

Het laatste boek van Han van der Horst is: Nederland, de vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu