Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De vleeseter als immorele consument

  •  
06-08-2013
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
125 keer bekeken
  •  
2311404731_3d3726e653_z
'Dat de vleesetende mens zich dan beledigd voelt, het zij zo'
Sociale bewegingen zijn er altijd geweest. De moderne rechtsstaat met grondwetten en de dictatuur met een partij en een leider krijgen vroeg of laat te maken met mensen die hun rechten opeisen. Denk bijvoorbeeld aan de afschaffing van slavernij, de invoering van het algemeen stemrecht, gelijk loon voor mannen en vrouwen, het recht op abortus en het recht om te huwen voor homoseksuelen.
Om een verandering in de maatschappij te bespoedigen – of juist tegen te gaan – moeten mensen zich inzetten en engageren. Dit doen zij door formele of informele netwerken van individuen en organisaties op te richten die zich inzetten voor een gemeenschappelijk doel.
Algemeen doel Ook de dierenbescherming en/of dierenrechtenbeweging doet dit. Het gezamenlijk doel is het voorkomen van dierenleed. Dit kan een algemeen doel zijn of een specifiek, zoals bijvoorbeeld het tegengaan van vlees eten uit de intensieve veehouderij of het totaal in de ban doen van vlees en vis eten. Een enkele partij is actiegericht binnen de politieke arena, denk aan de Partij voor de Dieren.
Organisaties, cellen en individuen maken gebruik van een palet aan actiemiddelen. Het gaat om betogingen, aanbieden van petities, fondsenwervende activiteiten, bewustwordingscampagnes, sit-ins en het bevrijden van onderdrukten. ‘Civil disobedience’ hoort bij een sociale beweging. Bij diverse vrijheidsstrijden wordt zelfs geweld niet uitgesloten.
Herverdelingsvraagstukken De oude sociale bewegingen zijn bewegingen die hun oorsprong vinden in de klassieke links-rechtstegenstellingen. Zij zijn gebaseerd op herverdelingsvraagstukken. Het typevoorbeeld van oude sociale bewegingen zijn de vakbonden. De nieuwe sociale bewegingen zijn de bewegingen die ontstaan zijn vanaf de jaren zestig van de 20ste eeuw. Het gaat om thema’s van bijvoorbeeld vrede, vrouwenrechten, dierenrechten, rechten voor homoseksuelen en gelijke kansen voor minderheden.
Er zijn sociale bewegingen die streven naar één duidelijk instrumenteel doel. Denk bijvoorbeeld aan het verbod op productie en gebruik van landmijnen. Bij de mensen en organisaties die opkomen voor het welzijn en/of de rechten van dieren is een grote verscheidenheid te zien. Van het voorkomen van dierenverwaarlozing tot het erkennen van de rechten van dieren.
Emancipatie van dieren Bij de sociale beweging die strijdt voor de emancipatie van dieren zie je dat de nadruk ligt op het bevrijden van dieren uit de intensieve veehouderij. Wakker Dier, de Dierenbescherming en de Partij voor de Dieren proberen op eigen wijze het lot van de dieren in de veehouderij te verbeteren. Via campagnes tegen de supermarkten, via samenwerking met het bedrijfsleven en via wet- en regelgeving. Alleen de consument, hij die de oorzaak is van het dierenleed wordt gespaard.
Er is een angst bij organisaties en personen om de individuele mens aan te spreken op zijn immorele gedrag als het om dieren gaat. Bang voor een confrontatie, voor ruzie of het past niet in de gekozen campagnestijl. Alleen zonder de mensen zelf een spiegel voor te houden komen de rechten van dieren er niet en blijft de consument het goedkope kiloknallervlees eten. De uitdaging voor de sociale beweging van dierenrechten is om mensen zover te krijgen dat ze uit eigen beweging het vlees laten staan. Natuurlijk is de beste kans dat individuen hun keuzes beter maken als er een persoonlijk voordeel is. Zonder de druk van bovenaf met regels en verboden.
Te lief Alleen nu zijn de organisaties en dierenrechtenactivisten te lief. We moeten de confrontatie durven aan te gaan met diegenen die als consument (mede)verantwoordelijkheid dragen voor onbeschrijfelijk dierenleed. Dierenrechtenactivisten mogen uitingen doen die vleeseters als beledigend ervaren. Als mensenrechtenactivist mag je zeggen dat het martelen van mensen kwaadaardig is, dat het naïef is om te denken dat homoseksualiteit besmettelijk is, dat je onverschillig bent als de hongerdood van kinderen je niet raakt en dat je dom bent als je zegt dat vrouwen geen rechten hebben. Dat vind ik en gelukkig velen met mij. Helaas zijn er velen die mensenrechten met de voeten treden.
Je hoofd in het zand steken, de andere kant op kijken, lachen bij het aanzien van leed, lijden veroorzaken of onwetendheid zijn ook in de omgang met dieren te benoemen als een negatieve eigenschap. Helaas zijn er ook velen die dierenrechten met de voeten treden. We komen op voor mensen en dierenrechten. En we vechten met woorden, argumenten, beelden en goede daden tegen de domheid, kwaadaardigheid, naïviteit en onverschilligheid die leiden tot groot leed bij mens en dier.
Emotie Democratie, pluralisme, moderniteit, tolerantie, empathie, kennis en ruimdenkendheid brengen met zich mee dat mensen – dus ook vleeseters – niet gevrijwaard zijn voor kritiek op hun handelen en dat hun gedrag aanleiding kan geven voor een oordeel op basis van morele en wetenschappelijke argumenten.
Zij moeten accepteren dat een bepaald gedrag – het eten van vlees – wordt bekritiseerd en vegetarisme en veganisme wordt gepropageerd. Dat de vleesetende mens zich dan beledigd voelt, het zij zo. Het is een emotie. Misschien is het beter om de trots, de eer en het ego opzij te schuiven en te kijken naar het eigen gedrag dat aanleiding geeft tot een discussie over moreel handelen.
Dierenleed De productie, verkoop en consumptie van de plofkip en ander dierenleed verdwijnt niet alleen door campagnes tegen bedrijven, het maken van keurmerken en het roepen om betere wet- en regelgeving. Het is tijd om de straat op te gaan en met familie, vrienden, buren, collega’s en onbekenden in debat te gaan en te vragen of zij hun immorele eetgedrag willen veranderen.
cc-foto: Edward Kim

Meer over:

opinie, groen
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.