Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De Volt-files: Bij concrete politieke vragen loopt Volt vast in de eigen bureaucratie

  •  
06-04-2021
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
198 keer bekeken
  •  
ANP-424842379
Wanneer mag de horeca weer open? Volt heeft geen idee
We zitten met een groep Volt-vrijwilligers op een plein. Het is een paar weken voor de verkiezingen en in deze provinciehoofdstad wordt druk geflyerd. Er zijn vanmiddag zeker vijftien mensen langsgekomen om Volt een klein zetje in de richting van een goede verkiezingsuitslag te geven. Nu is het pauze: we zitten op de grond want de terrassen zijn dicht. We zijn niet de enigen: overal zitten mensen op de grond. Vrijwel alles is dicht: alleen de supermarkt doet vandaag goede zaken.
Volt trekt veel studenten: de partij is immers aantrekkelijk voor hoger opgeleiden, heeft een internationale blik en is kosmopolitisch ingesteld. Veel flyeraars van vanmiddag zijn dan ook student. Dat levert al snel een vraag op: hoe om te gaan met corona? Er is al een jaar vooral online onderwijs op hogescholen en universiteiten, uitgaan is al maanden zo goed als onmogelijk en naar verluidt zitten veel studenten tegen een burn-out aan. Dit is extra problematisch omdat het niet duidelijk is wanneer studenten hun leven weer enigszins normaal kunnen oppakken.
Je zou denken dat een partij met deze doelgroep hier een visie op heeft. Ik zit naast een jonge Volt-kandidaat voor de Tweede Kamer. Hij is ruimschoots onverkiesbaar, maar toch. Ik vraag wanneer de winkels en de horeca weer open mogen. De koffiezaak aan dit plein verkoopt vandaag alleen meeneem-koffie en zal binnenkort ongetwijfeld failliet zijn. Wanneer mag deze kleine ondernemer weer open? Wanneer mogen studenten weer naar de collegezalen? Is het realistisch dat ze thuis blijven studeren, terwijl de kans dat ze een dodelijk verkeersongeluk krijgen aanzienlijk groter is dan dat ze overlijden aan corona?
De kandidaat vindt het heel erg voor de studenten en de ondernemers, maar er komt geen antwoord. Ik houd even vol: wanneer is het genoeg? Wanneer is de nevenschade van de lockdown te groot? Welke neveneffecten zijn aanvaardbaar en welke niet? Het blijft stil. De jongen legt uit dat hij er niet zo over nagedacht heeft. Hij heeft een ander specialisme en wil me daar graag over vertellen. Ik zeg dat ik graag aanneem dat hij op zijn eigen terrein goed onderbouwde standpunten heeft, maar dat als Volt straks in de Tweede Kamer zit men ook een antwoord moet hebben op andere vragen. We komen er niet uit.
Waarom geen helder standpunt? Hoe kan een kandidaat van een partij voor hoger opgeleiden, die op zowel nationaal als Europees niveau over de eigen standpunten vergadert, niet een begin van een antwoord heeft op basale vragen over de politieke actualiteit?
De verklaring luidt: bureaucratie. Volt heeft op vier niveaus standpunten die onderling met elkaar samenhangen, geheel in lijn met het idee dat de partij ‘Europees’ is. Geprint gaat het om 599 pagina’s proza over wat de partij wil. Er is een voorlopig beginselprogramma – The Volt Charter ( annex A ) – dat online opvallend slecht vindbaar is. Het document bestaat uit vijf pagina’s waarin de uitgangspunten, doelen en uitdagingen van Volt worden benoemd. Volt wil internationale problemen internationaal oplossen, een nieuwe kijk op de economie, gelijke kansen bij werk, onderwijs en zorg, een moderne overheid en inspraak. Daar komt een overkoepelend idee bij wat alle standpunten overstijgt en verenigt: een moderne, democratische en effectieve EU.
Dit beginselprogramma is het toonbeeld van helderheid en eenvoud. Maar dan begint het pas: Volt heeft een document met de naam ‘ Mapping of Policies ’ van 217 pagina’s waarin de op Europees niveau afgesproken standpunten staan. Opvallend: het stuk vermeld dat het geen politiek programma is maar een document wat uitgewerkt moet worden op nationaal niveau. Het document dient dus om Volt in verschillende landen consistent te laten optreden. In Nederland heeft dat in juni 2020 geleid tot een intern ‘concept beleidsprogramma’. Deze 313 pagina’s zijn online nergens te vinden.
Het Nederlandse verkiezingsprogramma van 64 pagina’s is dan weer afgeleid van dit beleidsprogramma en daarbij is aanvullend gebruik gemaakt van het dertien pagina’s tellende verkiezingsprogramma voor de Europese verkiezingen van 2019, de zogenaamde Amsterdam Declaration. Daar is dan weer een aanvullend document van 63 pagina’s aan toegevoegd. Denk niet dat Volt over één nacht ijs is gegaan bij het formuleren van alle standpunten.
Ondoordringbare bureaucratie Het probleem van Volt lijkt opvallend veel op dat van de EU: niemand kan alle documenten nog overzien. Als je een kandidaat een eenvoudige, actuele vraag stelt staat deze daarom met zijn mond vol tanden. De bureaucratie hangt als een zwaard van Damocles boven de partij. Er is heel goed, lang, serieus en intensief over alle standpunten nagedacht met als doel echt Europees te zijn. Dat levert een dwingende logica op die opgevolgd moet worden om tussen landen consistent en dus ‘Europees’ te blijven. Zo bant Volt bewust of onbewust elke spontaniteit uit. Wat zou er in de documenten over de lockdown staan? Misschien wel niks.
Het is allemaal nog erger: alle documenten moeten onderling met elkaar samenhangen, maar als het de partijtop uitkomt kan de interne logica toch doorbroken worden, kennelijk in de veronderstelling dat toch niemand precies weet wat er in de hele papierwinkel staat. Zo meldt een Kamerkandidaat online dat de partijtop standpunten aan het verkiezingsprogramma heeft toegevoegd die niet uit de achterliggende documenten te herleiden zijn. Een mooi voorbeeld is de afschaffing van privéonderwijs: dit staat wel in het verkiezingsprogramma, maar komt niet voor in de onderliggende beleidsplannen.
Als je dus wilt weten wat Volt van privéonderwijs of de beëindiging van de lockdown vindt, moet je alle 600 pagina’s doorworstelen, want zelfs als je hebt meegepraat over het achterliggende beleid, weet je niet zeker of het verkiezingsprogramma daarmee overeenkomt. Rara waarom staan Volt-kandidaten te hakkelen als ze een concreet standpunt moeten innemen?
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.