De vrije artsenkeuze is al verdwenen

Je komt in deze tijd overal advertenties tegen van zorgverzekeraars, die hopen daarmee zoveel mogelijk mensen te verleiden van ziektekostenverzekeraar te veranderen met ingang van 2016. De zorgverleners zijn ondertussen al lang klaar met onderhandelen, en weten precies hoeveel ze komend jaar mogen omzetten bij een bepaalde verzekeraar als ze tenminste een contract hebben gesloten.

En op dat punt wringt de schoen: het bedrag dat volgens een contract mag worden gedeclareerd is niet zelden flink te laag. En dan heb je als zorgverlener rond deze tijd van het jaar vaak je hele budget al verbruikt, terwijl zich nog wel mensen melden voor behandeling die bij de verzekeraar verzekerd zijn die jou als zorgverlener niet meer wil vergoeden dan het overeengekomen bedrag.

Onderhandenwerk De eerste gedachte is wellicht dat je geen contract moet sluiten met een zorgverzekeraar als je kunt vermoeden dat het bedrag niet gaat voldoen voor een heel kalenderjaar. Maar hoe zeker weet je dat van tevoren? En het alternatief is niet erg aantrekkelijk. Als je geen contract sluit mag je pas achteraf facturen opsturen naar een verzekeraar, en dit is financieel een stuk riskanter: de zogenaamde restitutiebetalingen worden dan ook pas gedaan na voltooiing van een behandeltraject. Alle kosten moeten dus eerst worden gefinancierd door de zorgaanbieder zelf, die daardoor niet zelden tienduizenden euro’s (of nog veel meer) heeft uitstaan, het zogenaamde onderhandenwerk.

Dan speelt bij overschrijding van het zorgbudget ook nog de vraag van de zorgplicht: als iemand zich meldt die ernstig ziek is, en deze persoon is verzekerd bij een verzekeraar die geen extra budget beschikbaar stelt voor behandeling, wat doe je dan? Moreel ben je als zorgaanbieder natuurlijk verplicht iemand die ernstig ziek is te helpen, ook al krijg je er geen cent voor. De praktijk is echter aanmerkelijk weerbarstiger: mensen krijgen tegenwoordig als een van de eerste vragen bij hun aanmelding: “Waar bent u verzekerd?” En het antwoord op die vraag is steeds bepalender geworden voor wat er daarna gebeurt.

Afgepoeierd Kies je voor een bepaalde arts, maar heb je een verzekeraar waarmee deze dokter geen goede afspraken heeft, dan is de kans groot dat je wordt doorverwezen, of domweg afgepoeierd. Of er wordt je geadviseerd snel nog even van zorgverzekeraar te veranderen en je begin januari opnieuw aan te melden.

Concreet betekent dit voor de patiënt: of je accepteert dat je geen vrije artsenkeuze meer hebt, of je wacht tot het moment dat je van zorgverzekeraar kunt veranderen, en dan ben je alsnog welkom.

Heeft dit alles nog iets van doen met de kwaliteit van de zorg? Is hier nog sprake van voldoende transparantie, iets waar zo op wordt gehamerd door allerlei partijen? En is er eigenlijk nog wel iets te kiezen voor alle mensen met een zorgverzekering? De antwoorden laten zich raden. Ik heb zelfs al meegemaakt dat een zorgverzekeraar voorafgaand aan een behandeling vergoeding weigerde, omdat de voorgestelde behandeling te zwaar (lees: duur) zou zijn.

Het zijn barre tijden in zorgland.

 

Bram Bakker schreef onder meer Gekkenwerk. Volg Bram ook op Twitter