Dit is de invloed van internet op wetenschappelijk onderzoek

De praktijk van het wetenschappelijk onderzoek is door de alomtegenwoordigheid van het internet de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. Waar je vroeger enorm veel moeite moest doen om deelnemers te vinden voor een studie waarin bijvoorbeeld een nieuw medicijn werd onderzocht, daar volstaat nu vaak een website en/of slim opgezette Facebook-pagina en Twitter-campagne.

Het tegendeel blijkt het geval: voor de studie, die op 2 januari a.s. start, meldden zich binnen een paar weken al meer dan 2000 geïnteresseerde mensen aan. Maar onder het motto: ‘hoe meer, hoe beter’ kan ook de lezer van dit stuk zich nog aanmelden.

Heel wat moeizamer gaat het met het vinden van mensen met een alcoholprobleem, die bereid moeten zijn het ouderwetse geneesmiddel baclofen (een spierverslapper) of een placebo te slikken, om te kijken of baclofen de zucht naar drank significant verkleint. Ook hier is er een informatieve website, maar het aantal aanmeldingen voldoet niet aan de verwachtingen van de onderzoekers. Dat zou kunnen zijn, omdat de mensen met een alcoholprobleem geen baclofen willen gebruiken, maar het kan ook zijn dat de potentiële deelnemers aan het onderzoek niet worden bereikt. Ook wordt er over dit onderzoek geen campagne gevoerd via sociale media, zoals dat bij de Cool Challenge wel gebeurt.

We kunnen nog wel even verder speculeren over de mogelijke verklaringen van het verschil in populariteit tussen beide onderzoeken, maar dat is niet het belangrijkste punt dat ik onder de aandacht wil brengen: onderzoek is veel minder neutraal dan meestal wordt verondersteld. En de komst van het internet heeft dit fenomeen alleen maar versterkt.

De campagne rond een onderzoek wordt steeds bepalender voor het mogelijke succes van datzelfde onderzoek. Het goede nieuws is dat dit niet alleen bepaald wordt door de financiële middelen die de onderzoekers ter beschikking hebben. Het slechte nieuws is dat door de selectie vooraf sommige belangrijke onderzoeken misschien niet uitgevoerd kunnen worden. Dus: als u iemand kent met een alcoholprobleem: motiveer hem of haar voor de baclofen-studie. Zelf kunt u nog lekker meedoen aan het koude douchen.

 

Bram Bakker schreef onder meer Gekkenwerk. Volg Bram ook op Twitter