Drie besmettingen per dag

“Dus jij zoekt seropositieve vrouwen die openlijk willen praten over hun hiv? Schat, die zul je niet vinden.” Een lekkere binnenkomer. In mijn zoektocht naar het taboe op het virus wordt meteen de eerste deur al dichtgegooid.

“Weet je wat het hele probleem is, Mark? Je krijgt het virus door middel van seks. Daarbij word je keer op keer met je neus op de feiten gedrukt.”

Daar heeft Orlando Lansdorf (47, Amsterdam) een punt. Het grootste taboe rust natuurlijk op het feit dat het in direct contact staat met seksuele uitspattingen. Gevaarlijke, seksuele uitspattingen. “Je zet mensen aan het denken. Of je nu met mij als hiv-patiënt over de ziekte praat, of dat je het in een voorlichtingsklasje – die ik zelf geef, Ruk en Pluk – bespreekbaar maakt. Van de zelfreflectie loopt men weg. Je gelooft liever in je eigen leugen dan dat je een condoom om je piemel doet.”

Zogenaamde heteroseksueel Ik heb bij Orlando thuis, aan de rand van het Amsterdamse Westerpark, afgesproken. Een hartelijke man, glinstering in z’n ogen en een stralende lach. Kwiek, fit, energiek. Niet de René Kleijn die we nog steeds voor ons hebben. “Kopje koffie? ’t Is wel Senseo, excusez-moi.”

Hij is op dit moment samen met zijn collega Talitha aan het werk voor zijn nieuwe stichting. Een gezellig rommeltje van papierwerk, flarden nieuwe ideeën en laptops die overuren draaien.

Op dit moment worden per dag drie mensen in Nederland besmet met het virus dat aids kan veroorzaken. “Twee daarvan zijn homoseksueel, één is hetero. Maar goed; hoe accuraat zijn die cijfers? Homo’s laten zich vaker en completer testen dan hetero’s. Hoeveel heteromannen ken je die zichzelf laten testen op hiv?”

Lansdorf is zelf besmet geraakt door een zogenaamde heteroseksueel.

’t Was in Apeldoorn. En ja, daar mag je alles zijn, behalve homoseksueel. Het was 2005 toen ik erachter kwam dat ik geïnfecteerd was. Of ik boos op hem was? Nee hoor, waarom zou ik? Ik heb hem anoniem, via de GGD, laten weten dat hij drager was van het virus. Ik hoopte daarmee dat ik de laatste was die door hem besmet zou worden.

Je ziet het ook niet meer als iemand ziek is. “Dat is het hele omslagpunt in deze ziekte. Pakweg vijftien, twintig jaar geleden had je de aids-generatie, nu is dat de hiv-generatie.”

Wie is positief? Orlando maakt zich sterk om hiv uit de taboesfeer te halen. Dat doet hij met zijn nieuw opgerichte stichting Hiv Pride – Wie is positief? Als barman van de oudste homokroeg van Nederland, ’t Mandje in Amsterdam, komt hij regelmatig in contact met onwetende mensen. “Laatst had ik een hetero-jongen, stoere bink, vlotte babbel, die zei dat hij nooit ofte nimmer kans zou maken op het virus.” Saillant detail; hij was meerdere malen vreemdgegaan. “En zijn vriendin zou dat nóóit doen, haha! Woest werd hij, en liep weg.” Vrienden van de jongen vertelden een week later dat hij dagenlang over de rooie was. “En dat is precies de bedoeling; bewustwording creëren. Kwartjes laten vallen.”

Geheimhouden Maar ook in de ‘hiv-community’ valt er nog veel bespreekbaar te maken.

Ik zit bij een onderzoeksgroep van het AMC; hiv en veroudering. Zeshonderd hiv-patiënten zijn aangesloten bij deze groep, en tweehonderdvijftig kiezen ervoor om het woord uit hun medisch dossier te laten halen. Die willen niet dat íemand er ook maar vanaf weet. Het is een levensbedreigende aandoening, maar ze willen het toch geheimhouden.”

En daarom is de stichting van Orlando een goede aanvulling. Want je hoeft je niet te schamen. Je hoeft je niet te verschuilen. Ziek is ziek; daar verandert een geheim niets mee. Sterker nog; dat maakt enkel zieker.

Morgen Morgen zal Bram Bakker duiding geven aan de psychische strijd die geleverd dient te worden als iemand te horen krijgt dat hij seropositief is.

Volg Mark Wagemakers ook op Twitter

Mark is tevens de auteur van ‘Het roze boekje’