Een Europa dat werkt voor Henk en Ingrid

Tijdens de komende Europese verkiezingen zullen weer weinig mensen gebruik maken van hun stemrecht. Dit is verre van gek, gezien de barre staat waarin de Europese democratie zich bevindt. Het is wel een gemiste kans, want sinds de Brexit is het belang van Europese samenwerking duidelijker dan ooit. Toch is het voortbestaan van de Europese Unie niet zekerder dan voor het Britse referendum. Het wordt tijd dat Europa op de werkbank terecht komt zodat er een nieuw, democratisch Europa komt waar de macht bij de burger ligt, in plaats van bij ambtenaren en diplomaten in achterkamertjes.

Ten eerste moeten wij het initiatiefrecht afnemen van de Europese Commissie. Eurosceptici hebben gelijk als zij zeggen dat de Europese Commissie een groot bureaucratisch monster is dat weinig democratie kent. Toch mag alleen de Europese Commissie wetsvoorstellen doen. Hier zit duidelijk een democratisch tekort. Het Europees Parlement is het enige instituut dat volledig gekozen is door de burger en daarom zou het ook aanspraak mogen maken op de rol als wetgevende macht. Een Europees Parlement met initiatiefrecht geeft Nederlandse Europarlementariërs de mogelijkheid om het verbod op pulsvissen aan banden te leggen, of een alternatief te vinden voor de nieuwe copyrightwetgeving.

Ook de Europese Raad moet snel anders. Het orgaan waarin de regeringsleiders en staatshoofden zijn vertegenwoordigd, is verreweg de koning  van de achterkamertjes in Brussel. Notulen en andere relevante documenten zijn nagenoeg niet beschikbaar waardoor onze eigen Tweede Kamer maar met moeite kan controleren hoe onze premier en ministers ons land vertegenwoordigen in Europa. Ook werkt de Raad op een dusdanige manier dat grootschalige veranderingen bijna nooit doorgevoerd kunnen worden. Iedereen moet het met elkaar eens zijn voordat een wet erdoor komt, wat vrijwel altijd resulteert in halfbakken compromissen die maar summier impact op de Unie hebben. Alleen als de Europese Raad transparanter wordt kunnen parlementen ministers en staatshoofden afrekenen op een gekozen koers of genomen beslissing. En daarmee is de burger weer aan het stuur.

Dat Europa aan verandering toe is is duidelijk. Europese samenwerking brengt ongelooflijk veel economische en sociale  voordelen voor het continent, maar dat betekent niet dat de EU voor lief genomen wordt. De burger verdient meer inspraak in Europese wetgeving. Wetgeving die een groot effect heeft op het dagelijks leven van iedereen. Daarom is een krachtiger Europees Parlement nodig om die stem te laten weerklinken. Daarom is een transparante Europese Raad nodig die ambitieuze wetten aan kan nemen, zodat de burger weet waar het aan toe is. Geen Europa van Rutte en Merkel, maar een Europa dat werkt voor Henk & Ingrid.