Een Marokkaan is altijd meervoud

In Pauw en Witteman van dinsdagavond zaten de publicisten Hassnae Bouazza en Bart Schut om een (mogelijk) racistisch incident in Amsterdam te bespreken. Helaas kon het gesprek al niet meer over dat incident gaan, omdat Schut in een opiniestuk in de Volkskrant de inzet reeds had verhoogd. De vraag was volgens hem niet of dit een racistisch incident was, maar of Marokkanen een racisme-probleem hebben. Eveneens helaas zat ook zijn artikel over deze vraag zo vol aannames en kromme redeneringen dat een goed gesprek hierover onmogelijk was geworden. 
 


Het incident betreft een vijftal jongens van Marokkaanse komaf die in een winkelstraat in Amsterdam een hoogzwangere vrouw, eveneens van Marokkaanse komaf, mishandeld hebben, mogelijk met een miskraam tot gevolg. Het woord ‘negerhoer’ is gevallen. De vrouw heeft namelijk een Surinaamse vriend.

Het is een misdaad die zo op het eerste oog inderdaad een behoorlijk racistisch en, niet te vergeten, misogyn element in zich heeft. 

Waar is de verontwaardiging hierover?, vraagt Schut. Het makkelijke antwoord hierop is natuurlijk: recht tegenover hem in de vorm van Hassnae Bouazza. Maar daarmee zal Schut geen genoegen nemen. Hij heeft over de collectieve verontwaardiging. Als het vijf skinheads waren geweest die een vrouw in elkaar hadden geslagen, dan had die collectieve verontwaardiging volgens hem wel luid geklonken. Dat is de vraag.


Bouazza werpt terecht tegen dat er van collectieve verontwaardiging evenmin sprake was bij de Dönermoorden, aanslagen van neonazi’s op Duitse Turken. Noch bij de racistische moord op een Egyptische vrouw in Duitsland.
 Om het wat dichter bij huis te halen: waar is de collectieve verontwaardiging wanneer bekend wordt dat ons eigen strafrecht  Marokkaanse Nederlanders structureel harder straft dan autochtone Nederlanders? Waar is die verontwaardiging wanneer uit enquête na enquête blijkt dat bedrijven bij gelijke geschiktheid liever Jan dan Mohammed aannemen? 


Ja, er is overal racisme. Hassnae Bouazza is tenminste bereid om toe te geven dat er ook racisme onder Marokkanen is. De houding Van Schut is die van een man die denkt dat hij geen racist kan zijn, omdat hij een zwarte Marokkaanse vriendin heeft en bij Pauw en Witteman zit met een Berberteken op zijn t-shirt.
 


Intussen doet hij er alles aan om het gedrag van een aantal Marokkanen, de jongens die bij het incident betrokken waren en Marokkanen die in Marokko zijn vriendin uitscholden, te verklaren vanuit een eigenschap van de hele groep. En andersom probeert hij vanuit die incidenten een hele groep in een hokje te stoppen. Een typische racistische denkfout. 

Maar het is een denkfout die de laatste tijd wel erg vaak wordt gemaakt over Marokkanen.

Het is een kwalijk soort omkering van de bewijslast. Als Marokkanen bij een incident betrokken zijn, moeten alle andere Marokkanen als het ware bewijzen dat zij ‘niet zo zijn’. Maar als autochtone Nederlanders bij een zoveelste incident betrokken zijn worden zoveel mogelijk verzachtende omstandigheden gezocht en wringt men zich in bochten om een andere verklaring te zoeken dan racisme. Lukt dat niet dan wordt de schuld bij de daders en de daders alleen gelegd. Waarom kunnen we dat nu niet doen? Waarom kunnen we niet samen onze verontwaardiging uiten over ‘het gajes’, zoals Bouazza dat zo mooi noemt, dat een zwangere vrouw mishandelt? Waarom moet zelfs de aanpak van racisme en vrouwenhaat voor verschillende groepen op een verschillende manier?