Er is niets mis met het geheugen van ouderen

Leven is eeuwig leren en tegen de tijd dat we alles denken te weten beginnen we het weer te vergeten. Zo zeer zelfs dat als oude mensen de deur uitgaan, ze streng tegen zichzelf zeggen ‘ik doe de sleutels in mijn rechterzak zoals altijd’, en dan weer denken dat het misschien slimmer is om er een speciale plek voor te kiezen en als ze thuiskomen weten ze natuurlijk niet meer waar de sleutels zijn.

Ouderen onthouden dus niet zo goed meer, omdat hun hersenen niets meer opnemen? Misschien is dat helemaal niet waar en leren ouderen nog wel heel goed, maar kunnen ze het belangrijke niet meer goed onderscheiden van het onbelangrijke en wordt de filter daarvoor steeds slechter. Dat is in elk geval wat onderzoekers van de bekende Amerikaanse universiteit de Brown University in het vakblad Current Biology beweren.

De onderzoekers deden experimenten met tien mensen tussen 67 en 79 en tien mensen tussen 19 en 30. Gedurende negen dagen werden ze geoefend in een eenvoudige visuele test. Daarbij kregen ze een serie afbeeldingen te zien die elkaar snel opvolgden. Daarop stonden vier letter en twee cijfers, maar op de achtergrond bewogen ook stipjes, langzaam, snel, naar links, naar rechts, naar boven. De opdracht was echter om de cijfers te onthouden.

Zowel de ouderen als de jonge mensen verbeterden hun vaardigheid in het onthouden van de cijfers. Het valt dus wel mee met het onthouden van oudere mensen. Vooraf en achteraf werd aan de deelnemers ook nog iets gevraagd over de beweging van stipjes. Oudere mensen bleken ook die bewegingen te hebben onthouden, terwijl jonge mensen er niet op hadden gelet. Om er meer inzicht in te krijgen stelden de onderzoekers ook nog vragen over de bewegende stippen. Als de stippen subtiele bewegingen maakten dan hadden de jonge mensen en oudere mensen met het onthouden daarvan ook verbetering gemaakt. Maar bij duidelijke bewegingen van de stippen hadden de oude mensen het wel en de jonge mensen het niet onthouden. Jongere mensen bleken handiger in het focussen op wat echt belangrijk was voor de opdracht. De rest kwam niet binnen. Hun filter werkte een stuk beter en daarom onthielden ze veel effectiever.

Het betekent dat de oude theorie over het aanpassingsvermogen van de hersenen niet klopt. Daarin ging men ervan uit dat de hersenen weigeren om nieuwe informatie op te nemen, omdat dan oude – voor hen belangrijke informatie – daarvoor plaats moet maken. Dus niet. Ouderen krijgen juist teveel informatie binnen, zien door de bomen het bos niet meer en vinden hun sleutels niet. Daarom hebben oudere mensen misschien ook veel meer problemen met het geheugen in tijden dat er veel om ze heen gebeurt.

Waar kan ik in hemelsnaam mijn filter laten reviseren?