Erdogan, pleegzorg is geen blauwdruk, maar maatwerk!

Het verhaal begint zo:

“Het jongetje schommelde zachtjes heen en weer. Hij zat op zijn hurken. De vloerbedekking kriebelde onder zijn voeten. Iedere keer dat hij naar achteren wiebelde, raakte zijn billen de aluminiumkast. Kleng, zei het koude metaal. De kou voelde prettig tegen zijn van pijn verwrongen lijf. Vanaf de plek waar hij zat, zag hij de daken van de huizen aan de overkant van de straat. De lucht was een viezig wit, zoals de vacht van zijn knuffel die hij ’s nachts heimelijk streelde.

En misschien eindigt het wel zo: “Er is nu eenmaal in de mensen een drang tot vernielen, een drang tot doodslaan, tot vermoorden en razend zijn, en zolang de gehele mensheid, zonder uitzondering, geen grote metamorfose heeft ondergaan, zal de oorlog woeden, zal alles wat opgebouwd, aangekweekt en gegroeid is, weer afgesneden en vernietigd worden, om daarna opnieuw te beginnen.”

Ik moest afgelopen week herhaaldelijk aan beide citaten denken toen ik hoorde dat het negenjarige jongetje Yunus moest onderduiken. Ik volg al een paar weken met stijgende verbijstering de verslaggeving over dit pleegkind vanaf het moment dat ik in Trouw las dat de Turkse regering een reddingsactie begint voor Turkse kinderen in Nederlandse pleeggezinnen. Er wordt, zo zei de Turkse premier, een onderzoek ingesteld naar de opvang van pleegkinderen in christelijke en homoseksuele gezinnen in Nederland, Duitsland en België. Aanleiding was de plaatsing van een negenjarig jongetje van Turkse afkomst bij een lesbisch ouderpaar in Den Haag, inmiddels al weer negen jaar geleden.

Waar bemoeien ze zich in godsnaam mee, was mijn eerste gedachte. Vreemd genoeg werd hier door de Nederlandse overheid aanvankelijk niet op gereageerd. Wel haastte jeugdzorg zich te zeggen dat er nu eenmaal te weinig moslimgezinnen waren. Alsof het instemde met de kritiek van de Turkse overheid maar noodgedwongen andere keuzes maakt.

Ik ben pleegmoeder. En omdat dit kennelijk van belang is voor meneer Erdogan: ik ben blank, hetero, niet-religieus en lees boeken. De kinderen kwamen in de afgelopen twintig jaar uit Sierra Leone, Iran, China en multicultureel Nederland. Allemaal torsen ze een hoop ellende mee: ouders die voor hun ogen zijn afgeslacht, mannen die hen verhandelden, verkrachtten. Vaders die door een regime zijn vermoord, moeders die krankzinnig werden. Moeders die mishandelden, afwezige criminele vaders.

Vijand Hoe verschillend de achtergronden ook zijn, een ding was vrij constant: voor biologische ouders is de pleegouder een vijand. Je hebt gefaald, je kind wordt weggehaald en bij een wildvreemde geplaatst die het kennelijk beter kan. Pleegouders die soms totaal anders zijn. Hoger opgeleid, niet gelovig, van een ander geloof of homoseksueel.

Mij is in de loop der tijd heel wat verweten. De meest bizarre aantijgingen geuit door ouders die boos en gefrustreerd zijn en vanuit hun machteloze positie alleen met modder kunnen gooien. Ik begrijp dat de moeder van Yunus alle wapens inzet die ze kan bedenken. Wat ik niet begrijp is een buitenlands staatshoofd dat hier in meegaat. In zijn redenering mogen kinderen van Turkse afkomst alleen bij moslims worden geplaatst in Nederland.

Was ik een betere pleegmoeder voor de moslimjongen uit Sierra Leone geweest als ik verzen uit de koran had kunnen reciteren? Dat geloof ik niet. Het geloof was voor een Ibrahim een ingewikkelde plek. Waarom had zijn god toegestaan dat zijn ouders waren afgeslacht? Dat Ibrahim uiteindelijk niet bij ons bleef wonen had niets met de islam te maken maar alles met zijn zwaar getraumatiseerde ziel.

Complot Was ik een betere pleegmoeder voor de Iraanse zusjes geweest als ik moslim was geweest? Dat geloof ik niet. Het regime in Iran had immers hun vader vermoord. Wel had een Iraanse pleegmoeder hen gerust kunnen stellen toen hun moeder in een psychiatrische inrichting werd opgenomen. Mij geloofden ze niet toen ik ontkende dat het opnemen van hun moeder geen complot van de regering was.

Was ik een betere moeder voor het Chinese meisje geweest als ik Chinese was geweest? Dat geloof ik niet. Het was een Chinese man die haar verkrachtte en verhandelde. Ik boezemde juist vertrouwen in omdat ik geen onderdeel uitmaakte van die cultuur.

Was ik een betere moeder voor het Nederlandse jongetje omdat we volgens de opvattingen van meneer Erdogan eenzelfde cultuur delen? Dat geloof ik niet. Het jongetje uit het asociale en zwakbegaafde gezin kon niet bij ons aarden. We waren in zijn ogen van een andere planeet.

Blauwdruk Het punt is meneer Erdogan, dat pleegzorg geen blauwdruk is maar maatwerk in liefde en begrip. Een moslimkind in een moslimgezin is geen garantie voor succes. Net zo min als een moslimkind bij een liefhebbend homoseksueel echtpaar een drama is.

Het feit dat een kind moet onderduiken omdat een premier uit een ander land oproept dat het niet bij zijn pleegouders hoort te wonen en er voor zijn leven moeten worden gevreesd, is in mijn ogen kindermishandeling van het wreedste soort.

Mocht het u interesseren: het eerste citaat is een verhaal dat een pleegkind mij ooit vertelde. Na iedere mishandeling ging hij voor zijn bed op de grond wiebelen en hoopte dat het ophield en dat iemand hem kwam redden. Hij was moslim. Zijn vader zat al in de gevangenis toen het jongetje en zijn zusje regelmatig bij ons kwamen. Hij liet pleegzorg weten dat zijn kinderen ondanks hun wens niet bij ons mochten komen omdat wij geen moslims zijn. Zijn wens werd ingewilligd. Ze kwamen in een internaat omdat er geen gezin was.

Het tweede is van Anne Frank een kind ondergedoken in de Tweede Wereldoorlog. Maar dat zal u weinig zeggen want u heeft het ook al niet op Joden begrepen.

Anneke de Bundel in freelance journaliste. Dit verhaal verscheen eerder op haar blog: Stories of a global villager. Volg Anneke de Bundel ook op Twitter.