Final Fatwa van Tofik Dibi legitimeert gekke Geert

Geert Wilders zou vast jaloers zijn dat hij het niet zélf bedacht had. De ‘Final Fatwa’ van Tofik Dibi, zo ‘catchy’ allitererend! Vergeef ons dit sarcasme. Maar we vinden dit initiatief, ongetwijfeld goed bedoeld, niet alleen misplaatst, maar vooral triest. Een progressieve partij als Groen Links legitimeert hiermee de anti-islamkruistocht van de PVV.

En dat uitgerekend rond de herdenking van de aanslagen van 9/11. Volgens Dibi hebben extremisten “op 11 september het Islamitische geloof gekaapt” van de redelijke moslims en moet het geloof teruggekaapt worden. Waar haalt hij het?! Wereldwijd heeft de overgrote meerderheid van de gewone moslims helemaal niets met de extreme Wahabistische doctrines van Al Qaeda. Net zo min als miljoenen christenen iets hebben met het gedachtegoed van de Noorse killer en zelfverklaard ‘christelijke ridder’ Breivik.

In de mediacratie waarin we leven moet je als politicus vaak creatief zijn om aandacht te krijgen, maar je kunt ook overdrijven. Je kunt als politicus met een Islamitische achtergrond flink zelfkritisch zijn. Dat lijkt zelfs handig in een tijd waarin moslims bashen zo normaal is geworden als de hond uitlaten. Deze actie van Dibi is niet alleen overdreven, maar contraproductief en naiëf.

Het is triest dat uitgerekend een progressieve politicus met een Islamitische achtergrond zo kort door de bocht over de Islam schrijft, gemeenplaatsen en platitudes gebruikt. Beseft hij dat echt niet of is Dibi door al te lang onder de Haagse kaasstolp te leven, besmet geraakt met het populistische virus dat zo langzamerhand de halve politieke kaste lijkt te hebben geïnfecteerd? Of zouden Dibi cs last hebben van het Stockholm syndroom? Wilders gijzelt al jaren het politieke bedrijf, en Dibi cs gaan steeds meer sympathiseren met hun gijzelnemer. Er lijkt nog één credo te gelden in de Haagse mores: probeer Wilders in te kapselen door hem en zijn 1,6 miljoen kiezers zoveel mogelijk naar de mond te praten. En vooral Wilders niet demoniseren! Honderdduizenden moslims in Nederland demoniseren, dat is geen enkel probleem. 

Dibi doet naar aanleiding van 9/11 een internationale oproep aan de moslims om een allerlaatste fatwa uit te roepen. Een fatwa is volgens Dibi “een decreet dat wordt uitgevaardigd door één of meerdere geestelijken op basis van de Islamitische wetgevin” en zijn fatwa’s “top-down besluiten die moslims opdragen hoe te denken, voelen en handelen”.

Eerste fout: een fatwa is geen decreet, want een decreet is ‘een verordening van overheidswege’ of ‘een pauselijke beslissing’. Wat Dibi doet is de Islam en de moslims van ‘ons’ vervreemden door te wijzen op een specifiek aspect waar ‘wij’ ons niet mee kunnen identificeren. Hij versterkt bovendien nog eens de negatieve connotatie rond de Islam. Bovendien is dit helemaal geen kenmerkend aspect, de fatwa speelt voor de meeste moslims helemaal geen rol in hun dagelijkse leven. Het is juist dit ‘wij’ – ‘zij’ denken waar Guy Verhofstadt zich onlangs in Zomergasten zo fel tegen uitsprak en waar volgens hem progressieve politici zich ook tegen moeten verzetten. Dat velen in Nederland zo enthousiast waren over Verhofstadt zegt dan ook meer over het niveau van de Nederlandse politiek op dit terrein dan over Verhofstadt.   Zoals Dibi ook aangeeft zijn er vele fatwa’s die terrorisme veroordelen en meisjes en vrouwen juist kunnen beschermen. Maar veel uitgebreider gaat hij in op de bekende, verwerpelijke fatwa die het extreme regime in Iran uitvaardigde tegen Salman Rushdie.

Door er dat ene oude en bekende voorbeeld van een fatwa uit te halen, een fatwa die zoals wel vaker meer met naakte machtspolitiek te maken heeft dan met Islam op zich, gaat Dibi er aan voorbij dat er sindsdien vele andere fatwa’s waren die vaak ook geen fijne boodschap bevatten – net zo min als het pauselijke decreet tegen condoomgebruik dat is – maar daarom nog niet automatisch massaal opgevolgd werden.

Het zijn niet hiërarchisch gestuurde geestelijken die hun individuele interpretaties en adviezen als niet bindende fatwa’s op de gelovigen loslaten en de gelovigen zijn vrij om daar iets mee te doen of niet. In Somalië werd in 2005 een fatwa afgekondigd tegen besnijdenis van meisjes, omdat die achterlijke praktijk niets te maken heeft met Islamitische voorschriften. Helaas werd ook die fatwa niet massaal gevolgd.

Dibi ziet dat anders en versterkt met zijn actie de strikt negatieve connotatie die sinds ‘Salman Rushdie’ aan dit fenomeen wordt toegedicht. Fatwa’s komen volgens Dibi in “verschillende soorten en maten, maar hebben allemaal één ding met elkaar gemeen: zij reduceren moslims tot gedachteloze, harteloze en gewetenloze machines. Fatwa’s reduceren moslims tot willoze klonen”.

Het beeld dat Dibi hier schetst, past precies in het kraam van Wilders: ook die doet niets liever dan de moslims te bestempelen als homogene massa die gedachteloos én meedogenloos, op vingerknip bevel van een gestoorde imam, klaar staan om hele nare dingen uit te voeren. In de gedachtegang van Dibi, is het alsof er binnen de moslimgemeenschap geen enorme diversiteit bestaat, waarbinnen felle debatten worden gevoerd, kritische stemmen geuit.

Eel eens naar beelden over de Arabische lente gekeken, de laatste maanden? Wel eens over de burgeroorlog in Irak gehoord, waarbij moslims van zowel Soennieten en Sjiieten elkaar uitmoordden? Nee volgens Dibi hebben alle moslims als homogeen blok een laatste fatwa nodig die “hen opdraagt mens te zijn”. Ergo, moslims zijn nu geen mensen, maar “gedachteloze, harteloze en gewetenloze machines”? Het zijn Dibi’s woorden.

En Wilders likt er zijn vingers bij af, want hij verspreidt dit beeld al jaren met groeiend succes. Wilders doet dit om angst te zaaien onder burgers, hen vervolgens het valse gevoel gevend dat hij hen tegen voortdurend dreigend Islamitisch gevaar beschermt. Bijvoorbeeld tegen het gevaar dat als op een kwade dag een imam middels een fatwa oproept om alle niet gelovigen in Nederland massaal de keel over te snijden, dat dan duizenden moslims dat ook meteen gaan doen. Dat is de voortdurend paranoïde doemboodschap van Wilders en Dibi bevestigt die met zijn retoriek.

De ‘final fatwa’ van Dibi zou ‘een eerbetoon zijn aan alle slachtoffers van moslims die zich Allah wanen’. Moslims wanen zich geen Allah, dat is heiligschennis. Er bestaat binnen de Islamitische gemeenschap wereldwijd een uiterst klein aantal moslims – Al Qaeda heeft volgens inlichtingendiensten niet voor niets last om mensen te rekruteren –  wiens denken dermate getroebleerd is dat ze menen in diens naam vreselijke dingen te kunnen doen.

Dibi lijkt ook vergeten dat het grootst aantal fysieke slachtoffers van terroristische aanslagen in de wereld moslims zijn. En de oorlog tegen de dreiging van terrorisme – die aanvankelijk niet gelieerd werd met Islam (George Bush op 17 September 2001: “Het gezicht van terrorisme komt niet overeen met de ware Islam. Islam is een godsdienst van vrede”) – wordt door scherpslijpers als Wilders gebruikt om het idee te pushen dat Islam in oorlog is met de rest van de wereld. Mehdi Hasan schreef donderdag in The Guardian dat de groeiende demonisering van moslims ervoor heeft gezorgd dat zij zich terugtrekken uit het publieke debat, angstig om voor extremist te worden uitgemaakt. 

Een eerbetoon aan slachtoffers van 9/11, is bijvoorbeeld het op gang helpen brengen van redelijke dialoog, niet het opblazen van bruggen, zoals Wilders graag doet. Of het bestrijden van wederzijdse haat en onwetendheid, niet het verspreiden ervan. Bovendien, weet Dibi donders goed dat zijn oproep in de praktijk geen enkel effect zal sorteren. Het lijkt dus puur effectbejag. Over de rug van moslims jezelf populair maken bij dat electoraat, dat toch écht liever op het origineel zal stemmen: Gekke Geert.