Flauwe Harirah

Toen Najib Amhali halverwege de jaren negentig bekend werd met zijn grappen over hoersoebsisdie, autoradio’s stelende Marokkanen en schapen die uit de achterbak van een auto vluchten, was hij lange tijd de enige komiek die zich op dat terrein waagde. Maar al gauw kreeg hij navolgers. Vaak jongens en meisjes van de derde garnituur, zoals Ali B, die in elke tv-uitzending waar hij te zien is wel een stuk of wat grappen maakt over zijn geit (Marokkaan + geit = ha ha ha).

In de afgelopen jaren heeft dit soort flauwe humor een hoge vlucht genomen. We werden vergast op films als Schnitzelparadijs, Shouf Shouf Habibi en de spin-offs van deze films op tv. Nu kan de indruk ontstaan dat slechte grappen tot het exclusieve terrein behoren van multiculti-komedies, maar een vluchtige blik op het tv-aanbod leert dat er geen schaap of Turk in hoeft voor te komen om iets tenenkrommends te maken. ‘Sorry minister’ is meer dan afdoende bewijs voor deze stelling.

Wat deze multiculti-komedies dan ook kwalijk moet worden genomen, zijn niet de flauwiteiten waar ze op drijven, maar eerder het beeld dat ze neerzetten van de autochtone en allochtone medemens.

 

Gisteren beleefde de laatste multiculti-komedie Harirah zijn debuut op Ned 2. Eerlijk is eerlijk: af en toe kon ik een glimlach niet onderdrukken. Kariem Guenounni, Mohammed Azaay, Inci Pamuk en Elvan Akyildiz zijn acteurs die kundig een typetje weten neer te zetten. Desondanks weet ook Harirah niets nieuws te brengen en teert het voornamelijk op de volgende clichés:

1 Autochtonen zijn lompe racisten. Al in de eerste sketch wordt dit cliché van stal gehaald in de gedaante van een vuilbekkende autochtone taxichauffeur (altijd een taxichauffeur) die zijn Turkse passagiers voor rotte vis uitmaakt. 2 Turkse vrouwen zijn snordragende, onbetrouwbare lelijkerds. 3 Marokkaanse jongens zijn oversekste hooligans die vanuit een auto elke schaars geklede vrouw iets schunnig toeschreeuwen. 4 Surinamers zijn grote zeuren die over niets anders kunnen praten dan het slavernijverleden. 5 Allochtonen praten alsof er lobotomie op ze is uitgevoerd. Nooit zullen ze een normale volzin uitspreken. Met een achterlijke blik in hun ogen blaffen ze eenlettergrepige woorden naar elkaar toe.

De enige keer dat ik moest glimlachen was om de parodie op de geëxalteerde Turkse cinema. Het is geen toeval dat juist deze sketch, die niet parasiteerde op het cliché van racistische autochtonen en debiele allochtonen, relatief de sterkste was van het hele programma. Het is namelijk de enige sketch die een schijn van originaliteit vertoont.

Voor de rest was Harirah veel van het oude. Zelfs de inmenging van een begenadigde komische acteur als Kees Prins kon daar weinig aan veranderen. Opmerkelijker wordt het als je de volgende uitspraak leest die regisseur Kees Prins doet in de VPRO Gids(47):

 “Behalve Najib Amhali en Shouf Shouf Habibi heb ik op televisie nog nooit humor gezien van Turken en Marokkanen.”

Als Najib Amhali en Shouf Shouf Habibi de enige multiculti-komedie is die je op tv hebt gezien, waarom zou je dan meer van hetzelfde soort humor aan het bestaande aanbod willen toevoegen? Waarom, ik zeg maar wat, niet iets nieuws bedenken waarin de Nederlandse bevolking niet wordt neergezet als een verzameling krankzinnige clowns?

Wat er in de VPRO is gevaren om dit programma uit te zenden is niet helemaal duidelijk. Op hun site doen ze het voorkomen alsof we bij Harirah met het soort satire te maken hebben waar de VPRO terecht bekend om is. Dat is niet helemaal waar. Harirah is gewoon het zoveelste format waarin overbekende clichés worden uitgemolken. En dat is jammer, want ik zou dolgraag eens een komedie willen zien waarin dit multiculturele land voor de verandering wel op een originele manier werd belicht.