Gaan Kaag en Hoekstra stuivertje wisselen?

Dat CDA-leider Wopke Hoekstra opnieuw minister van Financiën wordt lijkt me uitgesloten. D66 zal zeker niet nalaten om deze kabinetspost voor zich op te eisen. Na het premierschap is dat immers de belangrijkste. En als op een na grootste regeringsfractie hebben de democraten recht op Financiën. Hoekstra moet dus iets anders gaan doen. Maar wat?

Een theoretische mogelijkheid is dat Wopke als fractieleider in de Tweede Kamer gaat zitten. Op zich niet ongebruikelijk voor een partijleider. Zijn voorganger Sybrand Buma deed dat ook. Maar Hoekstra heeft al diverse keren laten doorschemeren dat zijn hart niet ligt bij het politieke spel. Hij wil veel liever besturen. Het allerliefste zou hij premier worden, maar dat zit er met zijn veertien zeteltjes natuurlijk niet in. Gezien de stand van het CDA in de peilingen zal het er ook nooit inzitten, maar dit terzijde.

Dat betekent dat Hoekstra naar een ander departement moet. Bij voorkeur een met een beetje aanzien, want de man is tenslotte de baas van zijn partij. De vraag is: welk departement?

Volgens geruchten (meer dan geruchten over Rutte IV zijn er op dit moment niet) zou Hoekstra Buitenlandse Zaken krijgen. Op zichzelf een ministerie met veel prestige. Een minister van Buitenlandse Zaken wordt alom gezien als een belangrijk politicus. Nederland heeft als piepklein landje bovendien erg veel buitenland, dus duimen draaien zou er niet bij zijn.

Het probleem is dat Wopke nooit enige affiniteit heeft getoond met het internationale beleid. Als minister van Financiën verscheen hij af en toe in Brussel. Daar verkocht hij dan stoere praatjes, waarop hij later diende terug te komen. Verder reikt zijn bemoeienis met andere landen vrijwel niet. Niet om lullig te doen tegenover hem, maar ik denk dat er zelfs binnen zijn eigen partij mensen te vinden zijn die op dit ministerie beter uit de voeten zouden kunnen dan hij.

Wat dan? Er zijn ook geruchten dat Hoekstra naar Justitie gaat. Dat klinkt al ietsje minder onwaarschijnlijk. Als Eerste Kamerlid was hij woordvoerder op dit terrein. Bovendien is Wopke van huis uit jurist. Erg vervelend is wel dat er op Justitie al een partijgenoot van hem zit, Ferd Grapperhaus. Een voormalige topadvocaat, iets wat Hoekstra nooit is geweest. Stel dat Hoekstra minister van Justitie wordt, hoe moet het dan verder met Ferd? Moet Wopke in vredesnaam dan toch Buitenlandse Zaken gaan doen?

De situatie van D66-chef Sigrid Kaag is omgekeerd aan die van Hoekstra. Kaag zou dolgraag naar Buitenlandse Zaken willen. Daar zou ze als gewezen topdiplomate ook uitstekend op haar plaats zijn, vinden haar talrijke fans. En dat vindt ze ongetwijfeld ook zelf.

Maar ook voor Kaag is haar lievelingsministerie taboe. Zij is namelijk korte tijd minister van Buitenlandse Zaken geweest, van mei tot september van dit jaar. Ze kwam op dat departement terecht na een reshuffle binnen Rutte III, want oorspronkelijk was Kaag minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Maar laat ik het niet te ingewikkeld maken. Waar het hier om gaat is dat Kaag als minister van Buitenlandse Zaken moest aftreden omdat ze bij het Nederlandse vertrek uit Afghanistan de boel in het honderd had laten lopen. Als je als bewindsvrouw zodanig hebt gefaald, kun je niet op hetzelfde ministerie terugkeren. Al helemaal niet als je jezelf nadrukkelijk hebt gepropageerd als ‘ander mens’ en voorstander van ‘nieuw leiderschap’.

Net als bij Hoekstra is dan de kwestie: waarheen wel? Dat Kaag fractieleider wordt in de Tweede Kamer is misschien ietsje minder ondenkbaar dan bij Wopke, maar niet zoveel. Volgens geruchten – daar heb je ze weer – zou Kaag naar Financiën gaan. Waar Hoekstra dus juist vandaan komt. Niet dat Kaag ooit enige belangstelling heeft getoond voor het beleidsterrein van dat departement, maar ze is wel de nummer 1 van haar partij. Waarschijnlijk telt D66 zat leden die het op Financiën beter zouden doen dan zij, maar er bestaat ook nog zoiets als politieke logica.

Wopke van Financiën naar Buitenlandse Zaken en Sigrid van Buitenlandse Zaken naar Financiën. Stuivertje wisselen, zeg maar. Allebei met grote tegenzin. Ik zie ze al staan lachen op de bordesfoto, als een boer met kiespijn. Sorry Sigrid, boerin.